Nýi tíminn - 16.07.1953, Síða 11

- Fimmtudagur 16. júlí 1953 — NÝI TÍMINN — (ll'
Hvað gerðisf í Þýzkalandi?
Framhald af 7. síðu.
veldunum . ýnir hvílík nauðsyn
það er sigri sósíalismans að
ekki sé aðeins unninn skilning-
ur og viðurkenning verkalýðs-
íns á þeim aðgerðum sem fram-
kvæmdar eru á þessu þróunar-
stigi þjóðfélagsins, heldur einn-
ig skilningur bænda cg milli-
stétta.
Við lausn þessa erfiða verk-
efnis er Þýzlca alþýðulýðveldið
hafði færzt í fang voru stigin
víxlspor, framin alvarleg
glappaskot.
Þessi glappaskot hafa for-
ustumenn Sósíalíska einingar-
flokksins jjálfir bent á og skil-
greint vandlega og af samvizku
semi gagnvart fólkinu í landi
sinu. Yfirsjónirnar birtust
meðai annars í þessu:
Uppbygging þungaiðnaðarins
var hafin af meiri hraða en all-
ar aðstæður leyfðu. Um þetta
sagði 'Grotewohil í ræðu á fundi
Berlínardeildar flokksins 16.
júní:
„Við freistuðum þess, varð-
andi þungaiðnaðinn, að ljúka
5-ára áætlun okkar (sem lýkur
1955. I.N.) úrið 1952. Við þótt-
umst þess fullvissir að hinn
'stóraukni liraðj í uppbyggingu
þungaiðnaðarms mundi . von
bráðar flýta stórlega þróun.
léttaiðnaðar og neyzluvöruiðn-
■aðar, og við gætum með þessu
móti náð jafnvæg; í utgnrikis-
verzlun okkar. Þetta hefur
reynzt skakkt; og í dag er það
öldungis Ijóst að Það er ekki
hægt að hla ipa yfir eitt einasta
þrep í þróinarsti'ganum".
Afleiðingin varð sú að- ekki
unnust þegar hinar áformuðu
umbætur á htskjörunum, enda
þótt næðist árangur sem með
tíð og 'tíma hefðj þýtt betri
lífskjör fyrir verkalýðinn. En
einmitt þetta olli vanmati á
gildi hins sósíalíska uppbygg-
ingarstarfs.
Tengslin við mi.llistéttirnar
voru ekk; styrkt. Stjórnmála-
nefnd Sósíálíska einingarflokks-
ins komst að þeirri niðurstöðu
á fundi sínum 9 júní að ýmis-
konar aðgerðir, svo sem að-
gangsfrekari innheimta skatta
og upptaka vanræktra búa á
landsbyggðinni, hefðu skapað
andstæður milli hluta millistétt-
anna í sveit og borg. „Það var
vanrækt að vernda nægilega
vel hagsmuni ýmissa aðila, vo
sem til dæmis einyrkjabænda,
handiðnaðarmanna og mennta-
manna“, eins og segir í yfir-
lýsingu stjórnmálanefndarinnar.
Þetta leiddi til þess að ýms:r
bændur, smákaupmenn og aðrir
hættu starfsemi sinni, þannig
að framleiðslumöguleikar fóru
fongörðum. Þetta olli vöruþurrð
á ýmsum ómissandi varningi.
Reynt var áð yfirvinna erfið-
leikana með stjórnar- og skrif-
stofuaðgerðum. Um það sagði
Grotewóhl í téðri ræðu sinni:
„Við reyndum að sigrast á
erfiðleikunum með skrifstofu-
tilskipunum. Það var skökk að-
ferð. Skrifstofustjórn, lögreglu-
aðgerðir og dómféllingar —
það er .allt skakkt, og drepur
sköipunarniátt fó.lksins í
dróma“.
Stjórnmálanefnd Sósíaliska
einingarflokksins hefur tekið
þessi mál föstum tökum. í yfir-
lýsingu 21. júní segir svo:
„Meðan tugir þúsunda starfs-
manna okkar og félaga eru í
nánu sambandi við þjóðarfjöld-
ann sitja aðrar þúsundir á
skrifstofum, krota einhver fyr-
irmæli á blað, sitja svo áfram
og bíða. Staður flokksins er að
vísu alltaf úti á meðal fólksins.
en þó aldrei fremur en í dag.
Það er nauðsynlegt að flokkn-
um skiljist fólkið“.
'Sl'ikt er óhjákvæmileg nauð-
syn fyrir árangri á vegi sósí-
alismans. Sósíalísk uppbygging
verður skily.rðis.l'aust að hvíla
á meðvituðu og virku samstarfi
hins vinnandi fjölda. Það er
þessvegna háskalegt ef menn
ætla sér að stjórna þjóðfélag-
inu með tilskipunum frá skrif-
stofum.
Dæmi um þetta var tilskipun
sú um meiri vinnuafköst í ýms-
um greinum frarnleiðsiunnar,
er út var gefin 28. mai. Það er
raunar rétt að aukin fram-
leiðslugeta og meiri framleiðsla
eru skilyrði bæft’-a iífskjara.
í Þýzka alþýðulýðveldinu
mund; slík.aukning framleiðsl-
unnar ekki verða 'vatn á myllu
neinna auðmagnsaði'a eins og
við þekkjum hér vestra af
framleiðslukeppni- auðvaldsins.
En það skiptir nokkri, mál:
hvernig þettn er framkyæmt
Eða eins og stjórnmá'pnefudin
lýsti yfir 16. júni:
„Aukning vinnuackastmna
verður ekki tilskipuð frá skrií-
slofum. hejdur verður hún að
vera frjáls, tilkomin af sann-
færingu og heimabúnu kaoni1'.
Það var nauðsynlegt að leið-
rétta öll þessi mistök. Þar við
bættist að ástandið í alþjóða-
málurn gerði það bæðj mögu-
legt og óhjákvæmilegt að hefja
nýja sókn fyrir sameiningu
Þýzkalands. Síðan í fyrrasumar
hefðu friðaröfl þjóðanna komið
í veg fyrir að herforingjasamn
ingurinn og sattmálinn um
Evrópuher gengju í gildi, en
þeir voru undirritaðir í maí
1952. Vaxandi áhrif friðarafl-
anna gerðu það nauðsynlegt
að freista þess að vinna bug á
hverri hindrun friðsamlegrar
lausnar á „þýzka vandamál-
inu“.
Fyrir þessar sakir gerði
stjórnmálanefnd Sósíalíska eir.-
ingarflokksinfe nokkrar tillögur
um 'breytingar er vera skyldu
upphaf nýrrar stefnu í þessum
málum. Þessar breytingar mið-
uðu að því að bæta lífskjörin
og efla réttaröryggi í Þvzka
alþýðulýðveldinu Neyzluvöru-
framleiðslan skyldi aukin, hags
munir millistétta tryggðir,
breytt skyldj um ýmsar aðferð-
ir er skapað höfðu ónauðsyn-
•lega beiskju. Allt þetta þýddi
einnig að leiðin til sameiningar
Þýzkalands Væri nú greiðfærari
en áður.
Aðrar aðgerðir skyldu sigla
i kjölfar þessara. Að morgni
16. júní ritaði málgagn Sótíal-
íska einingarflokksins' Neues
Deutschland forustugrein um
aukningu vin nuafkast ann a.
Þetta var verkamönnum mjög
mikilvægt rriál. Síðar sámri dág
Arfurinn og stoltið
fóru byggingarverkamenn
kröfugöngu eftir Stalínsstræti
og kröfðust þess að tilskipunin
um aukningu vinnuofkastanna
yrðj afturkölluð. Og það var
gert.
Þegar hér var komið sögu
itöldu vestrænu leynisamtökin
að nú væri „X-dagurinn“ þeirra
runninn. Þau gerðu ráð fyrir
að enn væri hin nýja stefna
nægilega óljós fólkinu. Þau
.gerðu ráð fyrir að geta not-
fært sér þá misnægju er bólað
hafði á. Enda voru það þessar
aðstæður er tryggðu uppnáms-
mönnunum nokkurn árangur í
fyrstu lotu.
Það var atferli hinna vest-
rænu uppnámsmanna sem olli
því að uppþotið 17. júní varð
annars eðlis en kröfuganga
byggingaverkamannanna dag-
inn áður. Kröfugangan var
fy.llilega í samræmi við rétt-
indi verkamanna í Þýzka al-
þýðulýðveldinu til að láta í
ljós skoðun sína og vilja. Upp-
þotunum þann 17. júni var á
hinn .bóginn stjórnað beini frá
Vesturberlín í því .augnámiði
að' hrindá af stað borgarastyrj-
öld 1 landinu. Hemámslið Ráð-
stjórnarrikjahna kom í veg
íyrir að þessi áform tækjust.
Neyðarástandið sem lýst var
yfir 17. júní bjargaði Berlín
frá því ,að verða púðurtunna
nýrrar styrjaldar.
Það kom ennfremur í ljós að
höfuðpaurar „X-dagsins“ höfðu
ekki reiknað með þeim átökum
sem austurþý'zka stjórnin áttí í
hugum fólksins, þrátt fyrir
mistök sín. Þótt uppnámsmenn-
irnir hefðu þarna gullið tæki-
færi til að koma fram sem
heiðarlegir menn með göfug ^
markmið, varð fólkinu fljótlegaj
ljós tilgangur þeirra, enda^
snerist það þá gegn þeim. 1
Þannig hallaði „X-deg--
inum“ með fullkomnum ósigri
þeirra er hugðu hann vera sína
óskastund.
Það liggur í augum uppi að
nú er það hlutverk austur-
þýzku stjórnarinnar að fletta
ofan af neðanjarðarstarfsemi
hinna vestrænu flugumanna, er
á „X-daginn“ komu óvart
fram í dagsljósið stutta stund.
Auðvitað gefur það tækifæri
til takmarkalauss lygaáróðurs
öllum þeim sem vilja einungis
ófrið og óeiningu í Þýzkalandi.
Einnig er það Ijóst að Sósial-
ískj einingarflokkurinn hlýtur
nú að yfirlíta verk sitt gagn-
rýnum augum til að forða
fleiri mistökum. F.lokkurinn
hefur hafið þessa sjálfsgagn-
rýni íyrir opnum tjöldum og af
dirfsku — í samræmi við lcenn-
ingar Stalíns um þessi efni:
„Fl'okkurinn er ósigranlegur ef
hann óttast ekki gagnrýni né
sjálfsgagnrýni, ef hann gyllir
ekk; fyrir sér víxlsporin og
yfirsjónirnrir i starfi sínu, ef
hann elur sig upp við það að
læra af mistökunum í verki
sínu, og leitast við að leiðrétta
þau í tæká tið“. Æsingaáróður-
inn mun að sjálfsögðu reyna
að gera sér mat úr sjálfsgagn-
rýni Sósíalíska einingarflokks-
ins, en jafnvíst er hitt að hún
Framhald af 3. síðu.
oddsen, — hverskonar veriju-
legar kúgunaraðferðir erlendr-
ar yfirdrottnunar við undirok-
aða nýlenduþjóð voru notaðar.
En allt kom fyrir ekki.
Innanlands stóð framsækin
fylking starfandi stétta órofin
um málstað þjóðfrelsisins, hvern
ig sem einokunar- og embættis-
vald hamaðist. Utanlands
kynntu vinir Jóns Sigurðssonar,
aðdáendur íslenzkrar menning-
ar Og unnendur íslenzks frelsis,
— menn eins og sósíalistaleið-
toginn enski William Morris
eða vtsindamaðurinn þýzki
Konrad Maurer, — málstað ís-
lands og deildu á kúgun þá,
sem dönsk yfirstétt beitti oss.
— O.g þegar máttur danskrar
alþýðu óx gegn eigin yfirstétt,
tók drottinvald Dana á fslandi
að dvína. Danskt .auðvald
reyndi að halda fökum á efna-
hagslífi voru með dönskum
hlutafélagsbanka („íslands-
banka“) og dönskum olíuhring
(D.D.P.A. — HÆS.)’!og :reyndi
að nota hvorttvéggja 'sém bak-
hjall dansklundaðs afturhalds
innanlands.
En allt kom fyrir ekki.
Dro.ttinvrild Dana yfir íslandi
hriindi. Enskt auðvald reyndi
með nokkrum árangri að setj-
ast í sess, þess, en auðvalds-
kreppurnar læstu köidum klóm
sínum u.m veikan gróður ungs
efnahagslifs. Fjörldppir og
Uianföi: U.M.F.Í.
Framh. af 6. síðu.
ágætt allan tímann og móttökur
alla-r með ágætum. Þykir þessi
fyrsta hópferð. UMFÍ hafa tek-
izt svo vel, að rétt sé að efna
til fleiri slíkra á næstu árum,
þar 'sem þátttakendur verði álíka
margir og nú.
Farars-tjóri var Ingólfur Guð-
mundsson frá Laugarvatni, en
•aðrir í förinni voru 16 stúlkur
og 10 piltar víðsvegar af að
landinu.
voru háskalegt tilræði við frið-
inn í Evrópu. Misheppnan þess
táknaði mikinn sigur allra’ er
kjósa friðsamlega lausn þýzkra
vandamála. Nú skiptir höfuð-
máli að hefja öfluga sókn fyrir
sameinuðu og friðsömu Þýzka-
landi. Slík sameining er megin-
skilyrði friðar í gömlu Evrópu.
mun styrkja flokkinn en veikja
fjendur hans.
í atvinnumálum mun verða
lögð minni áherzla á þróun
■þungaiðnaðarins en um skeið,
en í staðinn kostað kapps um
framleiðslu neyzluvara og ann-
ars verzlunarvarnings. Þær um-
'bætur lífskjaranna, sem af því
leiðir, munu verða öflugasta
svarið hinum vestrænu undir-
róðUrsmönnum og ófriðarseggj-
um.
í stjórnmálunum táknar hin
nýja stefna Þýzka alþýðulýð.
veldisins að leiðin ti.l friðsam-
legrar sameiningar Þýzkaland.s
verður greiðari en nokkru sinni
Þau reykský sem vesturþýzki
áróðurinn dreifir yfir þann veg
munu skjótlega leysast upp,
enda er það hagsmunamál allra
evrópskra þjóða að Þýzkaland
verð; hið bráðasta sameinað —
á friðsamlegan og lýðraeðisleg-
•an hátt.
— Atburðirnir í - Þýzkalandi
hnignunarkreppur höfðu skipzt
á það, sem af var 20. öldinni.
ísland engdist enn í þeim viðj-
um kreppu og atvinnuleysis, er
auðvaldsskipulagið hafði leitt
yfir það, þegar holskefla ann-
arrar heimsstyrjaldarinnar skall
yfir. Upp úr henni leiddu sam-
an hesta sína hér á landi þau
andstæðustu öfl, sem hér hafa
nokkru sinni barizt; annarsveg-
ar: ung, stolt, íslenzk verklýðs-
hre>fing með allan arfinn úr
„hrakinni, smáðri og kúgaðri
þjóð“, ólgandi í hjarta sinu, og
meðvitundina um andlega yfir-
iburði sína yfir lítilsigldum auð-
jötnum heiða 1 huga $£r.., —.
Hinsvegar „fordæðan, forn ogv
grá“, heimsvaldastefna kald-
lynds amerisks auðvalds, þessi
afturganga í'asismans, sem ætl-
ar sér að seyða- og trylla svo
íslenzkri þjóð, að hún gleymi
öllu, sem hún hefur lifað, hugs-
að og ’gert, svíki sjáifa sig og
framtíð barna sinna og gefi siig
grimmdinni ,og. gulldýrkuninni
á vald.'En íslenzka þjóðin hafði
áður en tií þessarar úrslitahríð-
ar kom, sem nú stendur yfir„.
fundið til þeirra krafta allra,
er hún átti í skauti sér og
skapað þriðja skeið frelsisbar-
áttu og bókmennta, helgaðra
henni.
Uaktstfón rekian
Framh. af 12. siðu.
Þegar vaktstjóri þessi hafði
neitað að taka við brauðsneið-
unum tveimur frá herraþjéð-
inni var honum fyrst vikið frá
vaktstjórastarfinu, en síðan úr
norpliðinu, -—- án þess nokkrar
ástæður væru tilfærðar.
íslendingarnir í „öryggis“-
varðsveitunum eru mjög reiðir
yfir þessu, vegna þess að pilf-
urinn var reitinn fyrir að standa
á réfti þeirra. Ennfremur eru
þeir reiðir því að eiga að snúa
sér til bandarískra yfirmanna
varðandi starf sitt, en ekki til
íslenzku lögreglunnar,
íslenzka lögreglan neitar
Isienzku lögregluþjónarnir á
flugyellinum hafa á frivöktum
sínum staðið vaktir v:ð geymslu
skemmur fyrir herraþjóðina, er.
nú munu þeir hafa ákveðið að
hætta því, a.m.k. sá hluti þeirra,
sem oft áður hafa reynt, þrátt
fyrir undirlægjuhátt yfirmanna
sinna, að standa á rétti ls-
lendinga. Mun það reynast
meirihluti íslenzku lögregluþjón
anna.
HeimsókE í Jökulícllio
Framh. af 1. síðu.
'héðan sem Austurþjóðverjar
kaupa í vöruskiptum. Fékk skip-
ið þar nokkuð aðrar viðtökur en
vestra. Komu þar aðeins uia
borð 3 hafnarlögreglumenn og
einn Sovéthermaður. Dvaldi skip-
ið þar um 4 sólarhringa.
Skipverjum á Jökulfellinu
þóttu viðtökurnar í New Yorlc
heldur kuldalegar og þarf vissu-
lega engan að undra. Sýnir þessi
framkoma á hvaða stig Banda-
ríkjamenn eru komnir fyrir
.brjálaðan áróður stríðsæsinga-
aflanna þar í landi. Friðsöm
flutningaskip íslendinga eru ekki
lengur óhult fyrir xuddalegum
ásökunum og móðgandi rann-
sóknum herraþjóðarinnar. Slik
er ,,vinátta“ Bandaríkjanna f
framkvæmd.