Nýi tíminn - 26.05.1960, Page 5

Fimmtudagur 26. maí 1960 — NÝI TÍMINN — (5
Krústjoff (til liægri á myndinni) tekur á móti blómvendi við komuna til Parísar.
Walter Lippmann segir:
'o *
,,Málið sem sprengdi ráðstefnuna er flug vélarinnar
U-2, eða réttara sagt afstaðan sem forsetinn og ríkis-
stjóm hans tóku til þess máls.“
og gagnvart hinum kommúnist-
ísku bandamönnum sínum, að
hann hefði veitt Bandarikjunum
Þannig komst áhrifamesti
fréttaskýrandi Bandaríkjanna,
Walter Lippmann, að orði í grein
í New York Herald Tribune dag-
inn eftir að sýnt var að ráð-
stefna æðstu manna í París var
farin út um þúfur.
„Við skulum minnast þess,“
heldur Lippman áfram, „að þeg-
ar vélin náðist opnaði Krústjoff
litgöngudyr handa Eisenhower
út þeirri diplómatisku klípu
Walter Lippmann
sem hann var kominn í. Krúst-
5off sagðist ekki álíta að Eisen-
hower bæri ábyrgð á skipuninni
.um að fara þetta flug.
Vafalaust vissi Krústjoff að Eis-
ienhower hlaut að hafa veitt al-
xnenna heimild til flugs af þessU
tagi, en hann kaus að láta for-
setann segja þann heldur ömur-
lega sannleika, að hann hefði
ekki heimilað þessa flugferð út
af fyrir sig. Diplómatískt svar
hefði verið að segja ekkert að
Svo stöddu, eða í hæsta lagi að
heita fullnægjandi rannsókn á
málinu í heild. í staðinn sagðist
Eisenhöwer vera ábyrgur, að flug
af þessu tagi væri nauðsyn, og
hann lét heiminn halda, enda
þótt hann segði það ekki berum
orðum, að fluginu yrði haldið
áfram. Þar með var lokað dyr-
unum sem Krústjoff hafði opn-
að. Þetta breytti þeirri sneypu
að vera staðinn að njósnaleið-
angri í beina ögrun við fullveldi
Sovétríkjanna".
Afdrifarík skyssa
„Þessi játning,“ segir Lipp-
mann ennfremur, „þessi höfnun
hefðbundinna starfsaðferða í
milliríkjamálum, var afdrifarik
skyssa. Með henni var Krústjoff
nefnil. fyrirmunað að láta málið
kyrrt liggja. Hefði hann gert það
var hann kominn í þá aðstöðu
að verða að játa gagnvart heim-
inum, gagnvart sovétþjóðinni,
gagnvart þeim í Sovétríkjunum
sem gagnrýnt hafa stefnu háns
Starfsmenn á herþjónustuskrif-
stofu í nágrenni San Fr'ancisco i
Bandaríkjunum ráku upp stór
augu þegar aldraður maður kom
til þess að segja þeim að hann
væri liðhlaupi. Þáð kom í Ijós
að maðurinn, EUis Myers, 72 ára
gamail, hafði hlaupizt úr banda-
ríska flotanum árið 1919. en vildi
nú létta á samvizkunni. Flota-
málaráðuneytið i Washington hef-
ur enn ekki gcrt upp við sig hvað
gera skal við þennan aldraða lið-
hlaupa.
— O —
Skjaldarmerkjastofmin brezka að-
alsins hefur nú kveðið upp þann
úrskurð, að barn sem eiginkona
aðalsmanns fæðir eftir sæðingu
skuli ekki hafa rétt til þess að
erfá aðaistitilinn.
— O —
ICvenniaður sem var farþegi
í áætlunarflugvél á leið til At-
lanta í Bandaríkjunum kvartaði
rétt til að ráðast inn á sovézkt
yfirráðasvæði. Enginn stjórn-
málamaður getur haldizt við í
nokkru landi eftir að hafa gefið
slíka játningu“.
Um þá tilslökun Eisenhowers
að lýsa yfir síðar meir að
hann hefði skipað svo fyrir að
njósnafluginu skyldi hætt, segir
Lippmann að hún hafi komið of
seint og reynzt of lítil.
John Profumo, aðstoðarutan-
ríkisráðherra Bretlands, hefur
skýrt brezka þinginu frá því að
sendiherra Breta á íslaiuli hafi
átt viðræður við íslenzka ráð-
herra og gaf hann ótvírætt i
skyn að landhelgisinálið hefði
verið á dagskrá.
sdran yfir því að hún ætti erfitt
með að draga andann og' hefði
sárar kvalir í kviðarholinu. Flug-
maðurinn lenti flugvéHnni í snatri
og lét ílytja konuna á sjúkrahús.
Læknirinn sem skoðaði hana þar
var ekki lengi að gera sjúkdóms-
greininguna: Það hafði verið hert
of mikið á lífstykkinu.
— O —
Hóteleigandi í Garmisch-Parten-
kirchen i V-Þýzkalandi hefur leit-
að aðstoðar lögreglunnar til að
krefja inn 3.500 marlca skuld sem
brezki kvikmyndaleikarinn An-
thony Steel hljóp frá.
— O —
Þrjfitíu hrúðkaupsgestir brunnu
inni fyrir nokkru í bæ i nágrenni
við Lucknow á Indlandi. Brúð-
kaupsveizlan var að hefjast þegar
allt i einu kviknaði í hálmþaki
hússins þar sem hún var haldin
og aðeins fáir gestanna komust
lífs af. Átján konur og tíu börn
urðu eldinum að bráð.
Breytingar á stjórn
Briffleð«ii?böiakcins
zLagt hefur verið fram á Alþingi stjórnarfrumvarp um brayt-
ingar á stjórn Búnaðarbanka íslands.
Er aðalatriði þess að stjórn
bankans skuli skipuð einum
bankastjóra og fimm manna
bankaráði. Heimilt sé að fjölga
bankastjórum með samþykki ráð-
herra.
Sameinað Alþingi' kýs banka-
ráðsmenn hlutbundinni kösningu
til fjögurra ára í senn og vara-
menn með sama hætti. Ráðherra
skipar formann og varaformann
bankaráðs úr hópi kjörinna að-
almanna eða varamanna, til fjög-
urra ára í senn.
Bankaráð skipar bankastjóra,
aðalbókara og aðalféhirði. en
bankastjóri ræður aðra starfs-
menn.
í ákvæði til bráðabirgía segir
að við gildistöku laga þessara
falli niður umboð núverandi
bankaráðsmanna og varamanna,
og skal starfstímabil þeirra
bankaráðsmanna sem Alþingi kýs
fyrsta sinni vera til órsloka
1964.
„Frelsi" ríkisstjórnarinnar má ekki verða
til þess að eyðileggja þann markað
Tékkóslóvakía ein er reiðu-
búin að kaupa íslenzkar niður-
suðuvörur „sjólax“ og „sardín-
ur“ fyrir 15 milljónir ltróna
síðari hluta þessa árs, en ís-
lenzkum framleiðendum ríður á
að fá einmitt markað fyrir þær
vörur. Frá þessu skýrði Einar
Olgeirsson á Alþingi nýlega.
Við eina umræðu frumvarps-
ins um innflutnings- og gjald-
eyrismál minnti Einar á að við
fyrri umræður málsins hefði
hann upplýst að niðursuðuverk-
smiðja í Reykjavík lægi með
framleiðslu óselda að verðmæti
tvær milljónir. Síðan hafi þetta
komið fram, að Tékkóslóvakar
séu reiðubúnir að kaupa þetta
mikið af íslenzkri niðursuðu-
framleiðslu á eíðari hluta árs-
ins, en það gæti þýtt markað
fyrir allt að 30 milljónir króna
verðmæti á næsta ári.
Að sjálfsögðu væru þau v:ð-
skipti þó háð því að íslending-
ar keyptu vörur frá Tékkóslóv-
akíu fyrir álíka mikla upphæð,
en áhrifin af „fre’si“ ríkis-
stjórnarinnar gæti tefit því í
hættu.
Islendingum er mikil nauð-
syn að vinna slíka markaði og
þeir geta haft stórkostlegt gitdi
fyrir þróun fiskiðnaðarins á Js-
landi. Við eigum að vernda
þessa markaði með því að
stjórna innflutningnum, sagði
Einar að lokum.
í fyrirspurnatíma í brezka
þinginu í síðustu viku spurði
einn af þingmönnum Verka-
mannaflokksins, George Jeger,
ráðherrann að því hvort brezka
stjórnin myndi hefja beinar við-
ræður við íslenzku ríkisstjórn-
ina í þvi skyni að g'era samn-
ing milli ríkjanna um fiskveiði-
réttindi.
Profumo sagði að brezka
stjórnin hefði hvað eftir annað
lýst sig fúsa til viðræðna um
ilausn fiskveiðideilunn'a f Hún
hefði verið að athuga að und-
anförnu, ásamt öðrum ríkis-
stjórnum, hvaða ráðstafanir
myndi heppilegast að gera nú,
og hún hefði einnig þreifað fyr-
ir sér eftir diplómatískum leið-
um hvort hægt væri að hefja
bráðlega viðræður við þau ríki
sem hefðu mestra hagsmuna að
gæta 1 þessu máli.
Jeger þingmaður spurði þá
aftur hvort ekki væri hægt að
hefja beinar samningaviðræður
við íslenzku ríkisstjórnina og
svaraði Profumo ráðherra
þeirri spurningu þannig:
— Sendiherrann í Reykjavík
hefur að sjálfsögðu rætt við ís-
lenzka ráðherra um mál sem
okkur varða báða.
í svari við annarri fyrirspurn
sagði ráðherrann, að hann teldi
að íslenzka ríkisstjórnin væri
nú sáttfúsari en óður og því
væri það öllum í hag að nokkur
tími væri látinn líða meðan
reynt væri hvort hægt væri eð
ná samkomulági, —• og átti
hann þar við þá ákvörðun
brezku stjórnarinnar og brezkra
togaraeigenda að senda togara
sína ekki inn fyrir 12 :nílna
mörkin næstu þrjá rríánuði.
Brezka stjórnin mun enn
styrkjast í þeirri trú að hægt
verði að komast að samningum
við íslending'a um landhelgis-
málið þegar henni berast frétt-
ir af fundi þeim sem Alþýðu-
flokksfélag Reykjavíkur hélt
um málið í vikunni sem leið.
Þar krafðist einn af helztu á-
hrifamönnum flokksins, Jón
Axel Pétursson, forstióri stærstu
togaraútgerðar á íslandi, að
þegar í stað yrðu hafnar samn-
ingaviðræður við Breta. Auð-
velt ætti að vera að ná sam-
komulagi, enda ' ívilnanir af
hálfu íslendinga sjálfsagðar.
Enginn varð til þess á fund-
inum að andmæla þessari kröfu
Jóns Axels.