Skólablaðið - 01.10.1951, Qupperneq 3
A V A R P
Menntskslingar eru furðulegur samsöfnuður manna, sem í eru samankomnar
flestar hugsanlegar, mannlegar dygfrðir og ódyggðir, einkum þó hinar síðarnefndu.
Venjulegar dyggðir og dyggðugir menn eru^yfirleitt skelfing vmmnir og leiðir
hlutir og vart vel fallnir til að gefa hóp manna skemmtilegan svip, odyggðirnar
eru hins vegar nokkru athyglisverðari, en jþó er það, sem áður þótti hneyksli og
óhafa, orðið svo grátlega almennt, að mönnura hættir til að fá klígju í hálsinn
verði þeim til þess hugsað. - Ein manngerð er víða má sjá, eru hinir glæstu og
yfirlætislegu heimsmenn, sem standa gjarnan reykjandi, hrosandi íbyggilega og
segjandi frá afreksverkum sínum eða bollaleggjandi dirfskufull og heillandi aform.
Svall og svaðilfarir er í þeirra augum það líferni, sem stefna ber að framar
öllu, og betra að ljuga upp á sig slíkum lifnaði en ekki. Oftast lítur slíkur
maður með fyrirlitningu á aðra en sína jafningja og helzt alla aðra en sjálfan
sig. Andstsða þessara eru siðferðispostularnir og bindindisfrömuðirnir, sem
fyilast vandlstingu og jafnvel ekka, ef talað er galauslega um "alvarleg" efni,
hvað þá meira. Þeir eru persónugerfingar almenningsálitsins, sem leitast við
að veita öllum mannlegum gerðum^í tilbreytingasnauðan og fúlan farvegj sem
fuglar siðgæðisins sveima yfir án afláts, kvakandi sitt dirrindí. - Rotskyldir
þessum eru íþróttaáhugamennirnir, eymingja kallarnir, - Fleotir eru menn fullir
lítilsvirðingar á öllu námi og þykir fínt. Eru margir mjög áfjáðir að skýra frá
leti sinni við lestur og neyða mann oft með góðu eða illu til að hlýða á fjálg-
legar lýsingar á skeytingarleysi sínu og vanlestri.. - Nckkrir menn þjáBt af
feikilegri löng-un til að láta á sér bera oq eru^tíðum afar skoplegir í þessari
viðleitni sinni, Þeir reka upp ferlega hlátra á göngum, í stofum og stigum, til
þess að vekja á sór athygli, ónýta muni, útkrota auglýsingar og þ.u.l. og reyna
af öllum mætti að fá sinn oftar hugmyndasnauða heila til að finna upp á einhverju
því, er gefi ástsðu til, að hin hrífandi setning: "hann var ódæll í skóla" verði
um þá sögð' í framtíðinni. Jafnvel konur eru teknar að bisa við að vera hrreykslan-
legar og er það hlægileg sjón. - Loks má nefna hin andlegu stórveldi vor, sem
eiga svo miklu háleitari áhugamál en aðrir og eru voða gáfaðir. Stundum tala þe ir
saman og þá eru umræðuefni þeirra miklu göfugri en hinna, stunduro standa þeir
einir ser, viturlegir á svip, og horfa halfluktum meðaumkunaraugum á skrílinn
umhverfis.....
Slík er sú mynd,er vór sjáum og hún er harla ill. Uppgerð og snobbsýki eru
þær cigindir, er helzt sór, en látleysi og eðlileika er sorglega fátítt að finna.
- Og með ritsnilli ofantaldra manntegvmda til aðstoðar á að gefa út blað ....
drottinn minn'’í helvíti, verður manni fyrst að orði. En sjáandi, að þetta verður
ekki umflúið reynir maður að sætta sig við aðstæðurnar, setur upp miðgerzkan svip
og streitist við að hugsa spekilega. Og á einhvern hátt tekst manni að komast að
frh. bls, 21.