Landneminn - 01.10.1948, Qupperneq 8

tíma, er ekkert fjær höfundi Teiknibókarinnar
en að binda sig aðeins við eina grein myndrænna
lista. í bókinni finnum við einnig mynztur fyr-
ir tréskurð, silfurgröft og jafnvel útsaum.
Eitt það athygliverðasta við Teiknibókina
frá listsögulegu sjónarmiði er það, að í henni
sameinast ýmsar hinar ólíkustu stílgerðir, bæði
gamlar og nýjar. Það er eins og listamaðurinn
hafi staðið á ármótum margra strauma, og viðað
að sér því, sem honum þótti bezt henta í hvert
skipti. Eldgömul mótíf, sem maður skyldi lialda,
að væru löngu dauð, og ný erlend áhrif koma
saman í þessari undarlegu bók. Samt er ekki
um að villast, að seingotneskur stíll situr í önd-
vegi og ræður mestu, enda mun bókin, að því,
sem næst verður komizt, vera gerð um 1420—
1430.
Ekki er þó um það að villast, að gotneski stíll-
inn er hér að renna úr reipunum. Það er ný
ókyrrð í myndbyggingunni og ný rómantísk til-
þrif eru farin að gera vart við sig. Það er barokk-
stíllinn, sem hér heldur innreið sína í íslenzka
list, og skulum við kveðja þessa merkilegu bók
á þeim stað, þar sem þessi nýju stílmörk koma
greinilegast í ljós.
í helgisögum segir frá því, að í borginni
Kampedus hélt sig mikill og óvígur dreki. (Sjá
forsíðumynd). Var hann svo óskaplegur, að íbú-
arnir urðu á hverjum degi að fórna honum ein-
um manni til að halda honum rólegum. Þeir,
sem ofurseldir voru ófreskjunni, voru valdir með
hlutkesti, og að því kom, að hin fagra prinsessa
Kleodolina varð fyrir valinu.
En nú vildi svo til, einmitt í þann mund, er
hún gekk til móts við dýrið, að heilagur Georg
reið inn í borgina. Hleypti liann þegar að drek-
anum, rak lensu sína í gegnum hann, og bjarg-
aði þannig lífi kóngsdótturinnar. Á myndinni
sjáum við þennan atburð. Fyrir aftan hest heil-
ags Georgs stendur prinsessan og fórnar höndum,
en við hlið hennar sjáum við ram-íslenzkan hrút.
Á svölum hallarinnar standa þau kóngur og
drottning og horfa á hildarleik Georgs við drek-
ann, en til vinstri er höfnin, þar sem skip liggja
við festar, en á öðrum sjást seglin á bak við sjón-
deildarhringinn í fjarska.
Mynd þessi sver sig að fullu í ætt barokk-stíls-
ins. Það er ekki einungis hin dreifða bygging
hennar, með ótalmörgum smáatriðum, heldur
miklu frekar sjálft mótífið, sem hefur með öllu
kvatt Iiugmyndaheim gotneskrar listar.
Elías Mar:
STRÍÐSÓTTL
Nú veiztu
guðs hjarta slœr.
Og sérhver
guðs ásýnd man
sem á ný birtist hún,
og þó er hún alls ekki hér
og sést ekki hér,
en sérhver
þá ásýnd man.
Nú veiztu
guðs hjarta er sœlt,
og þú finnur þess mátt,
guðshjartans.
En hvorki þú né ég skiljum,
þrátt fyrir allt,
hvort það er okkar
þetta hjarta.
Við vitum ekki, hvort það er okkar guð,
sem ber þessa ásýnd,
og geymir þetta sœla, lifandi, máttuga
hjarta sem slcer.
Því miður verður ekki mikið séð af bókinni
með þessum fjórum myndum, sem prentaðar
eru hér, en þó kannski nóg til að skilja, að á
þessum grotnuðu skinnblöðum er fólginn sá auð-
ur, sem einhverntíma mun leggja þungt lóð á
metaskál íslenzkra lista.
8 LANDNEMINN