Landneminn - 15.08.1955, Blaðsíða 7
ur til að ræða um það, sem honum
finnst snúa að sér sjálfum.
„Árið 1938, þá 16 ára gamall,“
svarar Lu. „Japönsku innrásarher-
irnir höfðu þá náð lil Honan og
lekið höfuðhorg þess, Kaifeng. Herir
Tsjang Kaj-sjeks veitlu japönum
aðeins viðnám til málamynda. Herir
kommúnista, 8. herinn og 4. herinn,
Iþá nýstofnaðir, ásaml skæruliðum
vörðu landið nær einir. Kg ásetti mér
að fara lil höfuðborgar landsvæða
kommúnista, Jenan, og ganga í lið
með þeim.“
„Gekk þér ekki erfiðlega að kom-
ast til Jenan?“
„Ekki svo mjög. Eg ferðaðist með
járnbrautarlest til Sian. Þaðan komst
ég inn á yfirráðasvæði kommúnista
á möikum fylkjanna Shensi, Niangsi
og Kansu. Þá var oklóber 1938.“
„Var það ekki einmitt í Sian, að
Tsjang Kaj-sjek var handtekinn og
neyddur til að semja vopnahlé í
horgarastyrjöldinni, unz japanar
hefðu verið hraktir úr landi?“
„Jú, jú,“ svarar Lu aðcins og glott-
ir við.
„Til Jenan kom ég 1939. Ég var
innritaður í Marx-Leninstofnunina og
stundaði þar nám í tvö ár.“
„Að þeim árum liðnum?“
,,í marz 1941 var ég sendur frá
Jenan til þeirra héraða í Shantung
(þ. e. eins strandfylkjanna), sem
voru á valdi skæruliðanna. Mér tókst
að sleppa gegnum víglínuna. Eg
ferðaðist fótgangandi, gekk á nótt-
unni, svaf á daginn. Leið min lá
um mörg þorp, sem Japanar höfðu
eytt, brennt húsin og skotið þá íbú-
anna, sem þeir náðu til. Það var
liðið fiam í október, þegar ég kom
til Shanlung. Ég var látinn vinna
skipulagsstörf fyrir „Samfylkingu
ungra manna gegn Japönum“. Starf
mitt var aðallega í því fólgið að
skýra fyrir ungu fólki, hvernig hag
landsins var komið, og fá það til að
slyðja skæruliðana og ganga í lið
með þeim. Þorri þess kunni hvorki
að lesa né skrifa og var ófróður um
það, sem var að gerast í landinu.“
„Vildirðu fara nokkrum orðum
urn viðureign ykkar við Japana?“
„Yfirráðasvæði skæruliðanna í
Shantung voru meðal þeirra fyrstu,
sem skæruliðar náðu úr höndum
Japana. Þegar Japanir komu, flýðu
embættismenn og starfslið Kuomin-
tang. Kommúnistarnir tóku þá upp
baráttuna gegn Japönum. Lands-
menn fylktu sér þess vegna um þá.“
„Frammistaða kommúnista gegn
Japönum er þá ein helzta skýring
þess, að almenningur studdi þá, þeg-
ar borgarastyrjöldin brauzt út að
nýju eftir ósigur Japana?“
„Já, það er rétt,“ svaraði Lu,
hinn orðvari. „Á eftir Jenan urðu
héruð skæruliðanna í Shantung þau
landsvæði, sem Tsjang Kaj-sjek
lagði mest kapp á að ná á sitt vald.
Ogþangað stefndi hann gereyðingar-
herjum.“
„Hvenær var Kuomintang-liðið
hrakið úr borgunum í Shangtung?“
„Tsingtao var leyst úr höndum
Ivuomintang 1949. Áður hafði 7.
bandaríski flotinn haldið sig fyrir
utan strendur Shantung, en eftir það
lagði hann frá landi.“
„Hefur þú síðan verið áfram í
Shantung?“
„Eftir þjóðlausnina voru æsku-
lýðsfélög í Shantung endurskipulögð
og upp úr þeim myndað „Samband
lýðræðislegra æskulýðsfélaga“. Ég
vann sem ritari deildar sambands-
ins í Tsingtao fram til 1952. Það ár
varð ég 2. ritari Sambands æskulýðs-
félaga í Shanghæ og er það enn.“
„Nokkur kveðjuorð til íslenzks
æskufólks?"
„Við höfunr komizt að raun um
góðvild íslenzkrar alþýðu og æsku
í garð Kína. Við erum þess fullviss
að hin persónulegu tengsl, sem skap-
azt lrafa við heimsókn okkar, munu
stuðla að aukinni vináttu þjóða okk-
ar. Megi vinátta okkar haldast allati
aldur. Lifið heil.“
Dnnsmeyjarnar Xsai Na Fu og Ye Na dansa við undirieik handbumbuleikarans A Fu Fiecli A Ho Ehi
landneminn 7