Árbók VFÍ - 01.01.1989, Qupperneq 58

56 Árbók VFÍ 1988
8.4.1 Þróunarstarf
Verulegt þróunarstarf var unnið á árinu og fór það einkum fram hjá dótturfyrirtæki Sements-
verksmiðjunnar og Islenska járnblendifélagsins, Sérsteypunni sf. Fyrirtækið er stofnað til að
stuðla að aukinni notkun sementsbundinna efna. Þungamiðja starfsins á árinu 1988 lá á
tveimur sviðum. Annars vegar var um að ræða þjappaða þurrsteypu (þþs) sem er þýðing á
enska hugtakinu; „Roller compacted concrete“ (RCC). Hitt höfuðsviðið var þróun og fram-
leiðsla á Semkís-blöndum sem eru ýmsar tilbúnar múr- og viðgerðarblöndur o.tt.
Semkís blöndurnar hafa þegar áunnið sér vissan sess og er stöðugt beint inn á fleiri svið og
fór salan á árinu 1988 u.þ.b. 50% fram úr áætlun.
A árinu 1988 beindu menn einkum huganum að notkun þþs á tveimur sviðum. Annars vegar
var um að ræða notkun hennar í gatnagerð og var gert stórt átak á Akranesi í þeim efnum en
þar voru lagðir út 14.000 fermetrar af götum, plönum og bílastæðum úr þþs á árinu 1988. Þá
var haldið áfram tilraunum með þunn yfirborðslög úr trefjasteypu til viðgerða á götum í
samvinnu við Vegagerð ríkisins og var gerð ein slík tilraun á 100 m kafla á Keflavíkurvegi.
A árinu fóru einnig fram umfangsmiklar athuganir og tilraunir sem beindust að notkun
þjappaðrar þurrsteypu í stíflur sem kæmu í stað jarðvegsstífla.
Grunnhugmyndin liggur í notkun þeirrar stórvirku vinnutækni sem liggur að baki gerð
jarðvegsstífla og nota hana nú til að gera steyptar þungastíflur með miklu mun minna efnis-
magni en jarðvegsstíflumar hafa. Verkefnið var samvinnuverkefni Sérsteypunnar og Krafttaks
sf. með íslensku og norsku ráðgjafafyrirtæki. Gerðar voru umfangsmiklar tilraunir með ýmsar
blöndur þar sem reynt er að ná sementsmagni mjög langt niður. Þetta skapar vissa erfiðleika
vegna fínefnaskorts í steypunni en hér tókst að sýna fram á að hægt væri að nota mórenu
(jökulruðning) sem fínefni en hún finnst víða. Steypuniðurstöður urðu ótrúlega góðar, ekki síst
hvað varðar þéttleika.
Einkenni steypublöndu voru eftirfarandi:
Sementsmagn: 80- 100 kg/m1
mórena 30% af fylliefnum
28 daga þrýstiþol 8-12 MPa
Gert var frávikstilboð í gerð Blöndustíflu með þþs í stað jarðvegsstíflu en tilboðið þótti ekki
nógu hagstætt.
8.5 Nýtt álver í Straumsvík
I september 1987 setti þáverandi iðnaðarráðherra á laggirnar vinnuhóp til að gera frumkönnun
á hagkvæmni þess að reisa nýtt álver í Straumsvík með 180.000 tonna ársafköstum. Vinnu-
hópurinn skilaði áliti í janúar 1988 og benti það til þess að slíkt álver sem byggt yrði í tveimur
áföngum á árunum 1991-1994 myndi sýna viðunandi arðsemi. Ákveðið var að kynna þessa
niðurstöðu nokkrum álframleiðendum í Evrópu og þá þeim sem sýnt höfðu því einhvern áhuga
að eiga þátt í áframhaldandi uppbyggingu áliðnaðar á íslandi. Þetta verkefni hlaut síðan nafnið
„Atlantal.“
Atlantal hópurinn réði sér bandaríska ráðgjafa Bechtel Corp. til að gera hagkvæmnisathug-
anir og þeir aftur íslenska ráðgjafa. Jafnframt hófust viðræður um verð á raforku til hins nýja
álvers.
Fyrstu niðurstöður bentu til hærra stofnverðs á nýju álveri en frumálit hafði gert ráð fyrir.
Endanleg niðurstaða lá þó ekki fyrir á árinu en áhugi jókst á að athuga möguleika á stækkun
núverandi álvers í Straumsvík.