Árbók VFÍ - 01.01.1989, Blaðsíða 146

3-18
Reykjavíkurhöfn
Reykjavíkurhöfn er fyrirtæki í eigu Reykjavfkurborgar. Höfnin hefur sjálfstæðan fjárhag og
fjármagnar rekstur og uppbyggingu með eigin aflafé.
Rekstur hafnarinnar fer aðallega fram á tveimur hafnarsvæðum þ.e. í Gömlu höfninni og
Sundahöfn. Gamla höfnin er nú aðallega fiskihöfn, en höfn fyrir almenna vöruflutninga er í
____________________ Sundahöfn. Olíustöðvar eru í Orfirisey og Laugamesi og iðnaðar-
starfsemi að hluta í Sundahöfn og að hluta í Eiðsvík.
Undanfarin ár hefur átt sér stað veruleg uppbygging fiskihafnar í
Vesturhöfn og olíustöðvar í Örfirisey, en árið 1988 var sérstök
áhersla lögð á uppbyggingu flutningahafnar í Sundahöfn og verður
hér gerð grein fyrir forsendum og framgangi framkvæmda þar.
1 Flutningahöfnin
Reykjavíkurhöfn er flutningamiðstöð landsins á sviði sjóflutninga og
tengir vöruflutninga milli landa við strand- og landflutninga.
Við uppbyggingu og þróun flutningahafnar í Sundahöfn er stefnt að því að:
-höfnin geti ávallt þjónað þeim skipastærðum og gerðum sem best hentar
-að hægt sé að beita hagkvæmustu losunar- og lestunartækjum
-að stærð lands og skipulag taki mið af þörfum vöruafgreiðslu og vörudreifingar
Framkvæmdir ársins 1988 taka mið af þessum markmiðum og því ástæða til að fjalla nokkuð
um þróun í flutningum undanfarin ár.
1.1 Þróun flutninga
Flutningakerfi í sjóflutningum hefur verið að breytast undanfarinn áratug á þann hátt að hlutur
áætlanasiglinga í almennum vöruflutningum til og frá landinu hefur farið vaxandi á kostnað
stórflutninga. í Reykjavíkurhöfn eru farmstöðvar þeirra skipafélaga sem stunda slíkar siglingar
og hefur umfang vöruflutninga og hlutdeild Reykjavíkurhafnar í flutningum aukist undanfarin
ár.
Vöruhöfnin í Reykjavík hefur lengst af þjónað sem birgða- og dreifingamiðstöð fyrir inn-
flutning. Með auknum áætlanasiglingum hefur hlutur þeirra og þar með Reykjavíkurhafnar í
útflutningi, sérstaklega sjávarafurða farið vaxandi.
Samhliða breytingu á flutningakerfinu hefur orðið mikil breyting á flutningatækni. Nær öll
stykkjavara og ýmis annar varningur er nú eingöngu fluttur í gámum. Sem dæmi um aukning-
una má nefna að árið 1982 fóru 45.600 gámaeiningar um Reykjavíkurhöfn, en árið 1987 voru
þær orðnar 140.470 eða þreföldun á fimm árum.
Skip hafa stækkað mjög ört undanfarinn áratug og skipafélög í áætlanasiglingum hafa þannig
nýtt sér hagkvæmni stærðar í flutningum. í byrjun þessa áratugar var algengt að skip í milli-
landaflutningum væru 90-100 metrar að lengd og farmar um 1.000 tonn. Nú eru á sömu leiðum
notuð yfir 170 m löng skip og algeng farmstærð um og yfir 4.000 tonn.
Samhliða breytingum í flutningatækni hefur afgreiðslutækni fleygt fram. Stóraukin gáma-
notkun og sífelld fjölgun 40 feta gáma þýðir notkun stærri krana og lyftara. Lyftieiningar yfir