Neytendablaðið - 01.09.1967, Blaðsíða 14

u
NEYTENDABLAÐIÐ
neytendum og þar með þjóðinni allri
óþarfa tjóni á ári hverju. Hliðstætt
þessu í íslenzku viðskiptalífi er hin
furðulega tregða við að gefa kvittan-
ir fyrir keyptri vöru eða þjónustu,
svo að ekki sé minnzt á sundurliðun
reikninga. Slíkt á að bjóða, en við-
skiptavinurinn ekki að þurfa að biðja
um, enda eru þeir margir ragir við
það af ótta við að móðga þann, sem
þeir eru að borga fé, og gera það
reyndar líka ósjaldan, ef þeir herða
sig upp í það. Af þessu hafa Neyt-
endasamtökin því miður afleita
reynslu.
Iðnaðarmenn og neytendur.
Ég kem svo loks að samskiptum
iðnaðarmanna og neytenda. Þá á ég
við almenn kaup á iðnaðarvinnu, en
ekki í merkingunni verzlunarkaup,
þ.e. þegar iðnaðarvinna er keypt til
þess síðan að selja aftur til neyt-
enda.
Að sjálfsögðu hefur oft verið leit-
að til samtakanna vegna viðskipta
við iðnaðarmenn. Það er ekkert óeðli-
legt. Þó að ég segi það hér, að iðn-
aðarmenn séu almennt allra beztu og
heiðarlegustu menn, þá er það ekk-
ert hrós eða skjall, heldur sjálfsagð-
ur hlutur, að svo sé. Vitaskuld kom-
um við hér að undantekningunum,
sem ég hef svo oft orðið að taka
fram hér að framan. En ástæða er
til þess að minnast þess hér, að litlir
karlar geta myndað stóra skugga. 1
táknrænni merkingu er af þeim sök-
um rík ástæða og raunar skylda að
mínu áliti til þess, að stjórnir sam-
taka iðnaðarmanna séu vel á verði
um heiður hópsins í hverri grein og
þar með um heiðarleik einstakling-
anna innan hans. Heiður stéttarinn-
ar er ekki einungis siðferðilegt at-
riði og samvizkumál, heldur og
hreint hagsmunamál. íslenzkir iðnað-
armenn væru þá úr öðru cfni en aðr-
ir landsmenn, ef þeir þyrftu ekki all-
nokkurt aðhald. Mér er ókunnugt um
það, hversu oft menn í ábyrgðarstöð-
um stéttarfélaga taka félaga sína í
karphúsið. Og það er eðlilegt, að ekki
sé verið að auglýsa slík innanstéttar-
mál. En það verður að segja það,
eins og það er, að þegar við höfum
haft milligöngu um lausn á ágrein-
ingsmálum milli iðnaðarmanna og
neytenda, þá höfum við ekki orðið
varir við neinar áhygjur út af því,
að þeir fengju bágt úr þeirri átt.
Hins ber þó vel að gæta, hliðstætt
því, sem ég nefndi áðan um vanþekk-
ingu kaupmanna á kaupalögunum,
að mörgum iðnaðarmanni sé ekki
fyllilega Ijóst, hverjar séu skyldur
hans samkvæmt lögum né hvar liggi
takmörk réttinda hans. Hann getur
einnig stuðzt við háttu og venjur
annarra, sem hann telur, að hljóti að
vera réttmætar og löglegar. Þannig
getur hann eins og hver annar gert
rangt án betri vitundar. Um hina
þarf ekki að fjölyrða, en þeir eiga
ekki að komast áfram með slíkt í
krafti sérréttinda og sterkrar að-
stöðu á ýmsan annan hátt — og það
ekki síður stéttarinnar vegna en við-
skiptavina hans.
Vanefndir loforða. —
Óábyrgar kostnaðaráætlanir.
Algengustu umkvartanir vegna
iðnaðarvinnu varða vanefndir lof-
orða, hvað snertir að vinna verk og
sérstaklega að Ijúka því innan tilskil-