Bændablaðið - 18.03.1997, Blaðsíða 7

Þriðjudagur 18. mars 1997
Bændablaðið
7
Er í lagi ao gefa
eldisgrísum flskimjttl?
Það skiptir miklu máli fyrir
svínaræktina að grísir séu fóðraðir
á réttan hátt frá goti til slátrunar.
Sífellt þarf að hafa kjötgæðin í
huga því að ánægðir kjötkaupend-
ur eru ein af undirstöðum greinar-
innar. Þetta þýðir að bóndinn á að
taka ákveðna ábyrgð á afurðunum
alveg þar til þær fara ofan í maga
neytenda. Það er sem sagt ekki
nóg að hugsa eingöngu um kjöt-
matið í sláturhúsinu. Neytendur
hafa kvartað yfir afurðum úr svína-
kjöti t.d. vegna óbragðs af kjöti
eða fitu. Hér á eftir verður ijallað
um þann þátt sem hefúr mest áhrif
á gæði afúrða en það er fitan, sér í
lagi fita úr fiski.
Svo að kjötmagnið verði sem
mest á grísunum verður hlutfall
orku og prótíns (eggjahvítuefnis) í
fóðrinu að vera rétt. Grísir þurfa
mikið og gott prótín, sérstaklega á
fyrri hluta vaxtarskeiðs. Gott
fiskimjöl er einn besti prótíngjafi
sem völ er á. Sjálfsagt er að nýta
þetta innlenda hráefni í réttu magni
í fóðri grísanna. Á markaði hér-
lendis er fiskimjöl úr margskonar
fisktegundum og af ýmsum
gæðum. Þegar keypt er fiskimjöl á
að fylgja því innihaldslýsing þar
sem m.a. kemur fram prótín- og
fitumagn mjölsins en það er ein-
mitt fitan í mjölinu sem ræður úr-
slitum um áhrif þess á gæði afúrð-
anna. Þar sem fitumagn fiskimjöls
er mismunandi er æskilegt að miða
við heildarmagn fiskifitu í fóðri.
Þetta þýðir að umreikna þarf alla
þá fitu sem ættuð er úr sjávarfangi
yfir í g fiskifitu í kg þurrfóðurs.
Rannsóknir á RALA hafa sýnt
að fara þarf varlega í fiskimjöls-
gjöf, sérstaklega handa grisum
eftir 60 kg þunga. Kjöt af grísum
sem fóðraðir hafa verið á mismun-
andi fiskimjöli hefur verið bragð-
prófað og gæðamælt. Helstu
niðurstöður tilraunar sem nýlokið
er á RALA sýna að í lagi er að
nota 9% af 2,2% feitu fiskimjöli
handa eldisgrísum allt til slátrunar.
Þetta fiskimjölsmagn jafngildir 2 g
af fiskifitu í kg þurrfóðurs. Gæði
fersks kjöts af grísum sem voru á
þessu fóðri voru í góðu lagi.
Skynmatsniðurstöður eldri til-
raunar, sem einnig var gerð á
RALA, sýna að fóður með 12% af
5,6% feitu mjöli (jafngildir 7 g af
fiskifitu í kg þurrfóðurs) hafði ekki
neikvæð áhrif á bragðgæði fersks
kjöts. Gæðamælingar á kjötinu úr
sömu tilraun sýndu hins vegar að
kjötfitan stóðst ekki gæðaviðmið-
anir og var samkvæmt því óhæf til
vinnslu á t.d. hrápylsum. Síðan
þessi tilraun var gerð hefúr tækni
við skynmat og úrvinnslu þess
fleygt fram.
Ofangreindar tilraunaniður-
stöður eru í samræmi við erlendar
niðurstöður en Norðmenn hafa t.d.
fúndið að fiskimjölsnotkun sem
svarar allt að 3 g fiskifitu í hverju
kg þurrfóðurs ffarn að slátrun
hefúr ekki neikvæð áhrif á kjöt-
gæðin. Þeir hafa líka komist að
því að fiskimjölsgjöf sem svarar
allt að 5 g af fiskifitu í kg þurr-
fóðurs ffarn að 60 kg þunga er í
lagi ef alls engin fiskfita er gefin
frá 60 kg og ffam að slátrun.
Danir eru hins vegar það hræddir
við slæm áhrif fiskimjöls á svína-
kjötsafúrðir að þeir banna alfarið
notkun fiskimjöls í fóður eftir að
grísimir hafa náð 40 kg þunga,
alveg óháð fitumagni fiskimjöls-
ins.
Það er ljóst að finna þarf
hversu mikið fiskimjöl er óhætt að
gefa eldisgrísum fram að slátrun
án þess að það hafi neikvæð áhrif á
bragð- og vinnslugæði afúrðanna.
Á RALA er að fara af stað tilraun
þar sem takmarkið er að finna
þetta hámarksmagn af fiskifitu. í
tilrauninni verða eldisgrísir
fóðraðir á mismiklu fiskimjöli og
verður heildarmagn fiskifitu á
bilinu 0 til 9 g í kg þurrfóðurs.
Þar til hámarksmagnið er
fúndið er mælt með að takmarka
heildarmagn af fiskifitu í fóðri
eldisgrísa ffam að slátrun við 2-3 g
í kg þurrfóðurs. Þetta þýðir að ef
fiskimjölið sem nota á er 6% feitt
er hægt að nota 5% af því. Það er
alveg ljóst að þetta er verulega
minna magn en margir svínabænd-
ur nota í sínar blöndur en til að
tryggja gæðin er ekki hægt að ráð-
leggja annað í bili. Til að fúll-
nægja prótínþörf dýranna getur
hins vegar verið nauðsynlegt að
bæta öðrum prótíngjöfúm í
blönduna og er þá sojamjölið nær-
tækast. Prótíneiningin af háprótín-
sojamjöli er núna á u.þ.b. 65 aura
að meðaltali en það er sama verð
og prótíneining af meðalfiskimjöli
fæst á. Sojamjölið er þó ekki jafii
góður prótíngjafi og fiskimjölið.
Því er best að hámarka fiskimjölið
í blöndunni og bæta svo sojamjöli
við, eða jafnvel tilbúnum amínó-
sýrum, til að uppfylla prótínþörf
dýranna.
Birna Baldursdóttir
Fóðurdeild RALA
Haugsugur,
mykjudælur og
mykjudreifarar
Vel búin og vönduð tæki frá Irlandi
Haugsugur, verðfrá: Kr: 530.000,-
Staðalbúnaður; Yfirstærð á dekkjum,
vökvatopplúga, vökvabremsur, áfylling báðum
megin, dreifistútur og áfyllingarstútur að
aftan, 6m x 6" barki, 8.000L dæla, sjónglös,
drifskaft og fl.
Haugdælur, verð frá; Kr: 332.500.-
Staðalbúnaður; Hraðtengi fyrir 3tengibeisli,
vökvayfirtengi, pallur, topploki, áfyllingarrör
fyrir opna tanka, drifskaft og fl. Afköst eru
13.650 til 18.200 L/mín.
Mykjudreifarar, verð frá: Kr: 430.000.-
Yfirstærð af dekkjum, vökvalok,
vökvabremsur, drifskaft og fl.
VELARs
ÞJéNUSTAHF
Reykjavík og Akureyri.
Símar 587-6500 & 461-4040
Niiaöai
ffáttarvélai
Ftá Véln ii kllnsti
Gerö árgerö Stærö drff moksturt.
Case 1294. 1984 62 hö 4x4 Rlko
Case 1394. 1987 77 hö 4x4
Case IH 4240 XLA.cr. 1995 90 hö 4x4 Frambúnaöur
Case IH 4240 XLA.fr. 1995 90 hö 4x4 FX16
Case IH 4240 XLA.ps. 1995 90 hö 4x4
Case IH 485 XL 1988 52 hö 2x4
Case IH 585 XL 1988 60 hö 2x4
Case IH 595 L 1992 60 hö 2x4
Case IH 595 L 1991 60 hö 2x4
Case IH 685 XL,ps. 1987 70 hö 2x4
Case IH 695 XL,ps 1991 70 hö 2x4
Case IH 795 XL 1991 77 hö 2x4
Case IH 795 XLA.ps. 1990 77 hö 4x4 TR1420
Case IH 885 XLA.ps 1989 82 hö 4x4 FX15
Case IH 885 XLA.ps 1988 82 hö 4x4 TR 1640
Case IH 895 XL,ps. 1992 82 hö 2x4
Case IH 995 XU,fr. 1992 90 hö 4x4 FX 15
Case IH 995 XLA.fr. 1994 90 hö 4x4 FX 16
Case IH 995 XLA.ps. 1991 90 hö 4x4 TR 1620
Fiat 80-90 1987 80 hö 4x4
Fiat 80-90 1991 80 hö 4x4 FX 15
Fiat 80-90 1991 80 hö 4x4 AIÖ640
Fiat 85-90 1992 85 hö 4x4
Ford 2000 1968 37 hö 2x4
Ford 4600 1978 52 hö 2x4
Ford 4630 1991 64 hö 2x4
Ford 5000 1974 100 hö 4x4
IH 585 XL ps 1982 60 hö 2x4
IH 585 XLA.ps. 1984 60 hö 4x4
IH lönaöarvél 1967 70 hö 2x4
IMT 567 1985 60 hö 4x4
MF 390T 1990 90 hö 4x4 Trima 1640
MF135 1974 47 hö 2x4
MF 3070 1988 93 hö 4x4 Trima 1620
MF355 1989 53 hö 2x4
MF50A 1966 65 hö 2x4 mokstt.
MF699 1985 100 hö 4x4 TR.1620
Steyr 8070 1987 70 hö 2x4
URSUS 1014 1990 100 hö 4x4 frambeysli
URSUS 1014 1985 100 hö 4x4
URSUS C385A 1979 85 hö 4x4
Zetor 4911 1979 47 hö 2x4
Zetor 5011 1983 47 hö 2x4
Zetor5211 1988 47 hö 2x4 nei
Zetor 5211 1984 47 hö 2x4 nel
Zetor 5245 1986 47 hö 4x4 nei
Zetor 7211 1986 65 hö 2x4 nei
Zetor7211 1990 65 hö 2x4 nel
Zetor 7340 1995 78 hö 4x4 Alö 620
Zetor 7745 1992 70 hö 4x4 Alö 540
VÉLAR&
ÞJéNUSTAHF
Jámhálsi 2,110 Reykjavík,
Síml 587-6500, fax 567 4274
BYGG A ISLANDI
Nýr valkostur í fóðuröflun
Ráðstefna á Rannsóknastofnun
landbúnaðarins, Keldnaholti 21. mars 1997
Dagskrá
11:00 Landsfundur kornbænda
Matarhlé
13:30 Ávarp
Guðmundur Bjarnason landbúnaðarráðherra
13:40 Rannsóknaverkefnið „Nýir valkostir í
fóðurframleiðslu“
Áslaug Helgadóttir, deildarstjóri jarðræktardeildar RALA
13:55 Kornrækt og kynbætur
Jónatan Hermannsson, tilraunastjóri á Korpu
14:30 Yrkisréttur og útsæðisræktun
Þorsteinn Tómasson, forstjóri RALA
14:50 Fyrirspurnir og umræður
15:10 Þróun kornræktar í íslenskum búskap
Ólafur Eggertsson, bóndi á Þorvaldseyri
15:25 Kornrækt, vinnsla og markaðsmál
Magnús Finnbogason, bóndi á Lágafelli
15:40 Kynntar niðurstöður af landsfundi kornbænda
Formaður samtakanna
15:55 Fyrirspurnir og umræður
16:10 Korn í alþjóðlegu samhengi - Ráðstefnuslit
Björn Sigurbjörnsson, ráðuneytisstjóri I
landbúnaðarráðuneytinu
16:30 Léttar veitingar í boði landbúnaðarráðherra
Aðgangur er ókeypis og öllum heimill.
Skráning I síma 577-1010.