Skátaforinginn - 01.02.1991, Qupperneq 14

% i p 1 P KJLKJ
1 KYNIM1R
GÖNGUSKÓR
Efftir Helga Eiríksson
í upphafi er vert aö hafa f huga; til hvers ætla þú aö nota skóna? Aöeins þú
ein(n) veist til hvers þú ætlar aö nota þá og hversu mikið! Láttu engan segja
þér hvaö þú þarft. Skynsamlegt er aö velja gönguskó þannig aö þeir henti sem
best viö þær aöstæöur sem maöur feröast mest í. En oft geta feröahættir sama
eínstaklings veriö mjög fjölbreyttir. Sumir feröast mikiö upp um fjöll og firnindi
meö bakpoka aö sumri til, en stunda jafnframt jökla- og vetrarferöir eöa ísklifur.
Þegar um slíkt er aö ræöa er nauðsynlegt aö eiga fleiri en eitt par af göngu-
skóm; meir um þaö síöar. Þaö er þó ekki nóg aö kaupa góöa og hentuga skó
og setja þar punkt viö; umhiröa þeirra skiptir miklu máli. Skóm veröur aö sýna
umhyggju og alúö eins og öllu sem maöur vill hafa ánægju af. Hér á eftir er ætl-
unin aö fjalla um helstu geröir gönguskóa, umhiröu þeirra svo og umhiröu fóta.
AÐ VELJA SÉR SKÓ
Þegar skór eru valdir er nauðsynlegt að
hafa í huga til hvers maður ætlar að nota
þá. í grundvallaratriðum er tilgangur
skónna að hlífa fætinum við mismunandi
hrjúfum jarðveginum og verður því gerð
og gæði skósólans að miðast við aðstæður.
Þeir verða einnig að hlífa öklanum og
verja fótinn fyrir veðri og vindum og er því
mildlsvert að efni og frágangur sauma stan-
di undir þeim kröfúm sem til þeirra eru
gerðar. En þægindin skipta einnig miklu
máfi. Þægilcgast er að ganga í mjúkum
skóm, skóm sem falla vel að fætinum og
fylgja ilinni vel efdr þegar gengið er, en
eru þó með það góðum sóla að hann verji
ilina vel gegn grýttum jarðvegi. Ef sólinn
er of mjúkur, eins og á venjulegum fþrótta-
skóm, er hætta á að maður finni fljótt til
sárinda í fótum vegna þess að só'inn veitir
ekld nauðsynlega vöm í grýttum jarðvegi.
Veltur þetta vitanlega mjög á jarðveginum,
en þó aðallega þeim byrðum sem maður
ber. Eftir því sem bakpokinn er þyngri
eykst þörfin fyrir góöa vöm, þ.e. skó með
sterkum og stínnum sóla. Þar fyrir utan
em íþróttaskór gagnlítil vöm, veita tak-
markaðan stuðning við ökla og halda ekld
vatni. En það getur einnig verið mjög hvim-
leitt að ganga langa leið í þunglamalegum
skóm og það eitt gerir gönguna oft þreyt-
andi vegna óeðlilegrar líkamsbeitíngar.
Þaö er ágætt að hafa þá þumalreglu f huga
að eftir því sem skómir em verklegri og
betur fallnir tíl notkunar við hinar verstu
aðstæður að þá hættir því tíl að bitna á
þægindunum við almenna notkun.
HVERNIG GÖNGUSKÓ?
Gönguskór em tíl f ýmsum útfærslum. Al-
gengastír em eflaust leðurskór en göngu-
skór úr blönduðum efnum s.s. leðri og
næloni og plastí em sífellt að veröa algeng-
ari. Leðurskór em klassískir og standa allt-
af fyrir sínu, sterldr og traustir. Þá em og
tíl leöurskór með goretex sokk hið innra.
Hafa vinsældir þeirra farið vaxandi í seinni
tíð, enda vatnsheldir.
Skór samsettír úr fieim en einni gerð efna
hafa vaxið að vinsældum. Má þar nefna
skó úr blöndu af leðri og næloni (og þá
oftast með goretex filmu), sem gera skóna
að mörgu leytí liprari, en kannsld eldd að
sama skapi endingargóða (veltur á meö-
ferð). Þá hafa piastskór unnið sér sess hér,
því þeir henta mjög vel fyrir vetrarað-
stæður, t.a.m. þar sem menn þurfa að vel-
kast um í snjó og bleytu svo dögum sldpt-
ir. Þeir leka eldd.
Uppháir gönguskór em skór sem ná vel
upp á legginn og styðja þ.a.l. mjög vel við
ökla, fót og legg. Slíldr skór henta skyttum,
veiðimönnum og jeppamönnum ágætlega
en síöur tíl lengri ferðalaga.
Algengastir em meðalháir skór, skór sem
ná rétt yfir öklann. Þeir em jafnframt tíl í
fjölmörgum útfærslum, jafnt til almennrar
notkunar að vetri sem sumri sem sérhæfðr-
ar notkunar s.s. til klifurs í ís og bergi eða
annarra krefjandi verkefna. Undir flestum
kringumstæðum ættí aö vera hægt að
treysta vönduðum skóm ftá þekktustu
framleiðendunum.
14 - Skátaforinginn