blaðið - 09.05.2006, Blaðsíða 18

261 HEILSA
ÞRIÐJUDAGUR 9. MAÍ 2006 blaöiö
ALDUR SKIPTIR MÁLI
Aspartam veldur
ekki krabbameini
Skiptir aldur máli þegar ákveðið er
hvaða œfingar henta fólki?
Vissulega þarf að taka tillit til aldurs
þegar verið er að finna æfingar sem
henta hverjum og einum. Líkams-
rækt er ekki síður mikilvæg fyrir
eldra fólk, en því fyrr sem fólk byrjar
að stunda líkamsrækt því meiri líkur
eru á að æfingarnar verði að lífsstíl.
En það er aldrei of seint að byrja og
margar rannsóknir hafa sýnt fram
á að eldra fólk getur bætt þol sitt
og styrk mjög mikið. Með auknum
aldri eykst fita í líkamanum og
vöðvamassi minnkar, á aldrinum
30-70 ára töpum við um 30-40% af
vöðvamassanum og til að vega upp
a móti þessu er mikilvægt að stunda
einhverskonar líkamsþjálfun.
Með hækkandi aldri aukast lík-
urnar á ýmsum sjúkdómum, t.d.
hjarta- og æðasjúkdómum, háum
blóðþrýsting, beinþynningu, syk-
ursýki, gigt og fleiru. Regluleg
hreyfing dregur úr likum á að
fólk fái þessa sjúkdóma og hægir á
öldrunarferlinu.
Æskilegt er að fólk sem aldrei
hefur stundað líkamsrækt og er
komið yfir 50 ára aldur, fari í ástands-
mat til Hjartaverndar áður en það
byrjar að æfa reglulega. Hjá eldra
fólki er starfshæfni líkamans minni
en hjá yngra fólki. Ef það æfir með
púlsinn í 80% af hámarkshjartslátt-
arhraða er alls ekki víst að vöðvar
þeirra nái að jafna sig að fullu á 24
tímum. Hámarkshjartsláttarhraði
er fundinn með því að draga aldur
frá tölunni 220. Því þurfa þeir eldri
að fara hægar í byrjun heldur en
þeir sem yngri eru. Mikilvægt er að
hlusta á líkamann og gæta þess að
ofkeyra sig ekki í byrjun. Gott er að
byrja 2-3 sinnum í viku í a.m.k 20
mínútur i senn og auka svo ákefð-
ina og timann smátt og smátt. Síðan
er gott að auka fjölda æfinga i hverri
viku eftir því sem þolið eykst. Hjá
þeim sem eldri eru, er ekki nauðsyn-
legt að æfa svo stíft að púlsinn verði
gríðarlega hraður, þjálfunin skilar
samt árangri. Hæfilegt er maður
finni fyrir þægilegri áreynslu og
geti haldið uppí samræðum. Fólk á
öllum aldri getur bætt andlegt og lík-
amlegt ástand sitt með hæfilega mik-
illi og reglulegri líkamsþjálfun.
Börn gefa foreldrum
lýtaraðgerðir í gjöf
Margir heiðra foreldra sína með
blómum eða peningum en sífellt
fleiri börn í Suður Kóreu gefa
foreldrum sínum lýtaraðgerðir
í gjöf. Þarlendir fjölmiðlar hafa
undanfarið fjallað um síaukna
eftirspurn eftir botox með-
ferðum, andlitslyftingum og
hárígræðslum og eftirspurnin er
talin tengjast Foreldradeginum
sem framundan er.
Það er nánast ómögulegt að panta
tíma í lýtaraðgerð í Seoul því þar
hafa allir tímar verið uppbókaðir svo
vikum skiptir. Flesta tímana hafa
börn bókað fyrir foreldra sína. Það
er algengt að nota lýtaraðgerð til að
bæta útlit sitt í Suður-Kóreu og það
eru engir fordómar gagnvart því að
gera augu kringlóttari, nef skarpari
eða kálfa grennri. Margir foreldrar
gefa börnum sínum lýtaraðgerð í út-
skriftargjöf og undanfarin ár hefur
það aukist að börn endurgjaldi greið-
ann. „Það hefur aukist um helming
Mynd frá lýtarlækningarstöð í Suður
- Kóreu en það hefur aukist gríðarlega að
börn gefi foreldrum sínum lýtaraðgerðir
(gjöf.
að pantaðir séu tímar í lýtaraðgerðir
fyrir Foreldradaginn,“ segir Lim
Ee-seok, framkvæmdastjóri stórrar
lýtalækningastöðvar í Seoul. Vin-
sælustu aðgerðirnar eru botox að-
gerðir sem kosta frá 23.000 - 50.000
krónur auk hrukkuaðgerða.
Jarövegsþjöppurá
„samanþjöppuðu" verði
Dæmi: PC 1442 Shatal jarðvegsþjappa
Stæró plötu: 400 x 550 mm
Þyngd:80 kg
Mótor: Honda bens/n 5,5 hö É
Miöflóttaafl á plötu: 1400 kg <9
Wlesti hraói áfram: 26 m/mín
Víbratíðní: 93 Hz
120.190,-1

Mikið úrval af jarðvegsþjöppum
MÚRBÚÐIN
Byggingavöruverslunin íÁrbænum
Kletthálsi 7 ■ Slmi: 544-5470 ■ sala@murbudin.is • www.murbudin.is
MÚRBÚÐIN Húsavík
Sœtuefnið aspartam er ekki hœttulegt samkvœmt ráðgjafarnefnd
vísindamanna í Evrópu. í fyrra fundu ítalskir vtsindamenn hins-
vegar tengsl á milli aspartams og hvítblœðis.
I fyrra fundu italskir vísindamenn tengsl á milli sætuefnisins aspartam og eitlaæxla og
hvítblæðis í rottum en við endurskoðun kom í Ijós að fjöldi æxla í rottum tengdist ekki
aspartami.
Ráðgjafarnefnd vísindamanna í Evr-
ópu hefur ekki fundið merki þess
að sætuefnið aspartam auki líkur á
krabbameini. Nefndin vísar í banda-
ríska rannsókn á aspartam sem er
byggð á spurningarlista um mata-
ræði. Spurningarlistinn var sendur
til rúmlega 340 þúsund karla og tæp-
lega 227 þúsund kvenna á aldrinum
50-69 á árunum 1995-1996. Aspart-
amneysla þátttakenda var reiknuð
út frá spurningalistanum og engin
tengsl fundust á milli neyslu sætu-
efnisins og tegundar eða fjölda
krabbameinsæxla. Aspartam má
finna í þúsundum vörutegunda, þar
á meðal sykurskertum gosdrykkjum,
tyggjó, mjólkurvörum og jafnvel
lyQum.
Nákvæm skoðun á aspartam óþörf
Sérfræðingarráðgjafarnefndarinnar,
sem meðal annars ráðleggja Evr-
ópsku matarnefndinni (European
Food Safety Autority), tilkynnti á
föstudag að niðurstöður ítalskrar
rannsóknar á aspartam, sem birtar
voru í fyrra, væru rangar en þar
var talið að neysla aspartam auki
líkurnar á eitlaæxli og hvítblæði í
rottum. „Það er engin ástæða til að
halda áfram nákvæmri skoðun á
hollustu aspartam,“ segir Iona Pratt,
eiturefnafræðingur sem leiðir nefnd-
ina. Við endurskoðun á ítölsku rann-
sókninni kom í ljós að fjöldi æxla í
rottum jókst ekki í samræmi við
það magn aspartams sem rotturnar
neyttu. Evrópska ráðgjafarnefndin
sagði að mat sitt ætti að þagga niður
í margra ára umræðu um hættuna
sem mögulega stafar af aspartam.
80 aspartam pakkar á dag
Vísindamenn matarnefndarinnar
voru auk þess ánægðir með þau
mörk sem sett voru fyrir örugga
dagsneyslu aspartams. Hún nemur
um 40 milligrömmum á hvert kíló
af líkamsþyngd, og sögðu vísinda-
mennirnir að þau mörk væru langt
yfir það sem fólk neytir venjulega.
„Ef þú myndir taka litla pakka af
aspartam þá þyrfti 80 þannig pakka
í kaffið á dag til að neyslan fari
yfir ráðlegan dagsskammt,“ sagði
Pratt á kynningu niðurstöðvanna.
ítölsku vísindamennirnir sem fram-
kvæmdu fyrrgreinda rannsókn á
rottum staðhæfa að niðurstöður
rannsóknarinnar sé réttar og lofa að
þeir munu halda áfram að rannsaka
áhrif aspartams á krabbamein.
Þetta umdeilda sætuefni kom
upphaflega á markað fyrir 25 árum.
Rannsókn á áttunda áratug síð-
ustu aldar tengdi annað sætuefni,
sakkarín, við blöðrukrabbamein í
rottum. Jafnvel þó að sú rannsókn
hafi ekki náð til manna og ekki hafi
verið nein skráð hætta af sakkaríni
eru áhyggjur um hættur sætuefna
viðvarandi.
svanhvit@bladid.net
Offita við 11 ára aldur
verður langvarandi vandi
Börn sem eru of þung 11 ára gömul
eru líkleg til að bera aukakílóin með
sér upp á fullorðinsár og þjást af
heilsufarslegum afleiðingum offitu.
I rannsókn sem framkvæmd var
Dr.Hauschka
Náttúrulegar snyrtivörur
Kveðukrem (Quince)
Rosc
OtYOtim Di.llíuvthka
Rtrx
Diyúo*
, —***•
yj
Þunnt frískandi og rakabindandi
andlitskrcm, sem vcrndar húöina og
cndurnærir. Þaö inniheldur valdar
lækningajurtir sem vinna gegn
streitu og hjálpa húðinni að viðhalda
hcilbrigðu jafnvægi. Hentar öllum
húðgerðum.
Allar vörunar frá Dr.Hauschka eru
unnar úr náttúrulegum cfnum og
innihalda ekki kemisk hjálparefni.
dreifing:
Útsölustaðir: Yggdraslll Skólavöröustíg 16, Frœlö
FJaröarkaup, Lífslns I.lnd Kringlunnl, Lyf ja,
Maöur Lifandi, Blómaval og Heilsuhorniö
Akureyrl.
við University College í London var
fylgst með 6000 börnum á fimm ára
tímabili og fjórðungur þeirra átti
við offituvandamál að stríða í gagn-
fræðaskóla. „Börn sem voru rann-
sökuð við ellefu ára aldur og voru
þegar þétt grenntust ekki neitt á
jiessum fimm árum sem rannsóknin
stóð,“ sagði Jane Wardle, prófessor
sem leiddi rannsóknarteymið.
Offitu - farsótt
Niðurstöður rannsóknarinnar
benda til að tilhneiging til offitu sé
staðfest við ellefu ára aldur. „Það
lítur út sem offita við ellefu ára
aldur sé langvarandi offita. Þessir
hlutir ákvarðast því fyrr en við
bjuggumst við,“ sagði Jane. Þótt nið-
urstöður rannsóknarinnar eigi við
um bresk börn segir Jane að líklegt
sé að þetta mynstur megi sjá víðs
vegar um heiminn. „Ég lít svo á að
þetta sé hluti af offitu-farsóttinni.
Langvarandi offita hefst sífellt fyrr
á ævinni samkvæmt þessum niður-
stöðum,“ segir Jane.
Offita misjöfn eftir kynþáttum
Heilsusérfræðingar búast við að
fjöldi of feitra barna muni rjúka upp
í flestum heimsálfum í lok áratugar-
ins. í Evrópu er álitið að 26 milljónir
barna verði of feit. Börn sem þjást af
offitu eiga á hættu á að fá sykursýki
2, háan blóðþrýsting, hátt stig kó-
Börn sem eru of þung 11 ára gömul eru
líkleg til að bera aukakílóin með sér upp
á fullorðinsár og þjást af heilsufarslegum
afleiðingum offitu.
lesteróls og krabbamein þegar þau
eldast. Samkvæmt Jane voru 29%
stúlkna í rannsókninni of feitar, sem
var hærra hlutfall en hjá strákunum.
Um 38% svartra stúlkna voru of feitar
en 20% asískra stúlkna. Það var lítill
þyngdarmunur á strákum eftir kyn-
þætti. Breytt mataræði, minni hreyf-
ing, meira sjónvarpsgláp og tölvu-
notkun hefur verið kennt um hátt
hlutfall offitu barna. Jane segir að
niðurstöður rannsóknarinnar und-
irstriki nauðsyn þess að grípa inn
í snemma til að koma í veg fyrir of-
fitu barna og fullorðinna. „Ég held
að samfélagið í heild sinni þurfi að
taka offitu barna alvarlega.