Læknablaðið - 01.10.1916, Blaðsíða 14

LÆKN ABLAÐIÐ
156
þær tækju þaö aö sér. Og þetta hefir gengiö vel og sturidum ágætlega,
alt eftir þvi hve stúlkurnar hafa veriö náttúraöar fyrir starfiö.
Eg sagöi áöur aö viö þyrftum aö fá hjúkrunarkonur í hverja sókn á
landinu. Og eg endurtek þaö. Þaö hafa aörir sagt þaö á undan mér. Bæöi
hefir ungfrú Ingibjörg Ólafsson ritaö snjalt um þaö bæöi i Kirkjublaöinu
pg öðrum blööum og síra Geir vígslubiskup á heiöur skilinn fyrir aö hafa
flutt erindi um það á prestafundi á Hólum i hitteðfyrra, og lét hann þess
getið um leiö eftir mér, aö ungum stúlkum, er kynnast vildu hjúkrunar-
störfum, stæöi til boða aö vera 2—3 mánuöi við sjúkrahúsiö á Akureyri.
Prestunum leizt vel á þetta mál, en einkum geröist síra Þorsteinn Briem
stuðningsmaöur þess bæöi í ræöu og riti, og hann og kona hans urðu fyrst
til að stofna hjúkrunarfélag í sínu prestakalli. Seinna hefir prestsfrúin á
Melstaö stofnað svipaö hjúkrunarfélag þar vestra og nýlega er stofnaö
hjúkrunarfélag í Saurbæjarhreppi og annaö úti í Svarfaðardal. Og öll
þessi félög fara eins aö. Þau ráða sér efnilega stúlku, senda hana hingað
til sjúkrahússins 2—3 mánuði, kosta fæöi hennar, en fyrir kensluna hefir
ekkert veriö borgaö. Þetta viröist gefast vel, og mundi þó gefast enn
betur ef eg heföi tíma til aö kenna þeim eins og eg vildi. Eg hef heimtað
af þeim aö þær læsu Heilsufræði mína og Sóttvarnarbókina, en annars
miölaö þeim á hlaupum ýmsum fróöleik viö daglegu störfin á spítalanum.
— Á starf þeirra úti er lítil reynsla komin enn, en þó svo mikil að þáö
lofar góöu. Hjúkrunarkonan í Hrafnagilshreppi hefur t. d. starfaö nú í
rúmt ár og unnið mikiö gagn og verið rifist um aö fá hana á heimi'li þar
sem sjúkdómar hafa gengiö.
Þessi hliö málsins, hjúkrunarkonur til sveita, fær ekki byr undir vængi
fyr en læknar veita þvi liösinni og hjálpa prestunum til aö stofua hjúkr-
unarfélög. Og læknarnir geta miklu fremur en prestarnir stuölaö til þess.
Hjúkrunarfélögin, sem eg gat um, lifa sumpart á árlegum iögjöldum
félagsmanna en sumpart á frjálsum gjöfum og því sem inn kemur fyrir
skemtisamkomur. Hjúkrunarkonan fær fast kaup, 100—150 kr. á ári, og
fæöi þar sem hún hjúkrar, en má vinna sína vinnu þann tíma sem húri
ekki stundar sjúka. Hins vegar tekur félagiö 1 kr. á dag fyrir hjúkrunina
á heimilunum. Venjuleg hjúkrunaráhöld leggur félagiö henni til, svo sem
stólpípu, vaxdúk, baksturspoka, leguhringi, og jafnvel járnrúm meö fjaðra-
botni o. fl.
Eg veit vel að margt er enn ábótavant í þessu efni og langt frá því að
eg telji lijúkrunarkonur meö ekki meiri undirbúningsmentun fullnægjandi.
En á þessu stigi málsns er þó þetta mkil framför frá því sem veriö hefir.
Þaö er ári hart aö enginn skuli t. d. kunna aö setja sjúkling stólpípu nema
yfirsetukonan, og bókstaflega enginn í öllu bygðarlaginu, sem kann að gera
heitan bakstur. Og þreytandi getur þaö verið fyrir lækni aö þurfa að fara
hverja ferðina á fætur annari, langa leiöir til aö gefa sárþjáöum cancer-
sjúklingi morfínsprautu eöa þurfa aö neita lionum um þá fögru guösgjöf
morfínið, vegna þess aö enginn nema hann sjálfur kann eða þorir aö stinga
sjúklingi það svefnþorn.
Viö aö segja þessum stúlkum til, sem viö sjúkrahúsiö hafa dvaliö, hefur
mér smámsaman orðiö ljóst hvaö helzt þurfi aö kenna og innræta hjúkr-
unarkonum. Hefi eg því veriö aö velta fyrir mér aö skrifa dálitla bók um
hjúkrun sjúkra til notkunar fyrir hjúkrunarnema og jafnvel alþýöu. Hvort