Læknablaðið - 01.09.1920, Blaðsíða 10

136
LÆKNABLAÐIÐ
unum fengu kvilla sína bætta, og hvaS gera Svarfdælir til þess aö styðja
lækni sinrí í því að bæta þá galla, sem eru á skólunum? — ASrar þjó'Sir
leggja þeim til smárit, veggmyndir, jafnfvel lifandi myndir, sem fræöa
vilja alþýSu um heilbrigSis- og menningannál, en hvaS er gert til þess
aS létta íslenska lækninum hans erfiSa starf? G. H.
„Kvefsótt .... Sérstaklega er þaS útbreiSsluhátturirín, sem eg ætla aS
langmest verSi aS hyggja á, er greina skal sundur kvefsóttir og infl. Þótt
kvefsóttir séu oft mjög næmar, þá eru þær influensu-farsóttir, sem eg
þekki af reynd eSa lestri, svo miklu bráSnæmari, aS ekki er saman jafn-
andi. Þær taka hvern marín aS kalla í heilum héruSum á skömmum tima,
ef ekki er vörnum beitt. Kvefsóttirnar fara miklu hægar yfir og fleiri
sleppa. Kvefsótt, sem ekki sýkist af meira erí —Yi íbúanna á þeim
heimilum eSa i þeim bygSarlögum, sem hún gengur, tel eg mjög ósennilegt
aS sé influensa, nema alveg ótviræS einkenni komi til. AS visu verSur
ekki sagt meS nákvæmni, hve margir veiktust hér af kvefsóttirini, sem
gekk hér i apríl—júni, en eg gerSi mér far um aS grenslast eftir því.
LeituSu aS vísu fleiri læknis en í nokkurri anríari kvefsótt, er hér hefir
gengiS, alls um 160, en aS sunru leyti stafar þaS af því aS sóttin tók
oft sjúklingana ríokkuS geist, ■— þó ekki jafngeist og tíSast er um
infl., — og aS sumu leyti af því, að fólk leitar riú læknis oftar en
fyr tíðkaSist. Samt var læknishjálpar ekki leitaS, fremur en vant er,
til þeirra er léttast voru haldnir. VerSur aS vísu ekki sagt meS vissu
hve margir þeir voru, en eftir því sem eg g'et komist næst, er eg’ Hiélt
spurnum fyrir um veikina, tel eg mjög vel lagt í, aS gera þá tvöfalt
fleiri en þá, er læknis leituSu og hefSu þá átt aS fá veikina ekki full
500 alls. M. ö. o. ekki fjórSi hver maSur i héraSinu, en sóttin barst þar
á rnikinn rneiri hluta heimila. Þó voru til heimili, sem sluppu, þó engri
sérstakri varúS væri beitt. Þannig sýktist enginn á miríu heimili, hvorki
eg né aSrir. HafSi eg þó auðvitaS flestum fleiri tækifæri til aS smitast
og infl. hef eg jafnari veriS næmur fyrir, fengiS hana í hvert einasta
sinn, er hún hefir gengiS þar sem eg hefi veriS. — Sóttin fór líka nriklu
hægar yfir en infl. er títt. í öSru atriSi var og veikin frábrug’Sin infl.:
IjyrjaSi ekki svipaS þvi jafn geist, var sjaldan konrin á hæsta stig fyr
en á 2—4 degi. í þriSja lagi valdi sóttin svo greinilega úr börn ogJ ung-
linga, aS eg þekki ekki dæmi þess um infl. AS visu fengu fullorSnir hana
lika, en miklu færri og nriklu vægara yfirleitt. Fullur jkt þeirra, er læknis-
hjálpar leituSu, voru yngri en 15 ára. Þess vegna mátti nafn þaS, sem
alþýSa gaf veikinni, „barnakvefiS", teljast réttnefni. Sótthiti var oft mik-
ill, um 400, en komst sjaldan á hæsta stig fyr en á 3. degi. HöfuSverkur
var sjaldan nrikill og ekki nema fyrstu dagana, sjaldan miklir beiríverkir
en stöku sinnum þrálátir. Tveir sjúkl. fengu snert af neuritis. Hósti var
oftast nær og oft nrikill, olli oft uppsölu, en sjaldan var uppsala i byrjun.
Stundum voru blóSnasir fyrstu dagana en aldrei miklar, oft hlustaverkur,
en aldrei gróf i hlustunum svo eg vissi. Oft roSi í koki, en sjaldan
,,subjectiv“ hálsilta. Oft nokkur hæsi, oftast bronchitis, iS sinnum broncho-
pnemoni eSa br. cap., og urSu þeir sjúkl. þyngst haldnir, en ekki dóu nema
2 börn, annaS aS eins 10 daga gamalt. .. Þó nokkur börn og unglingai