Læknablaðið - 01.10.1920, Blaðsíða 8

LÆKNABLAÐIÐ
150
laus (icke infekterad). En sé hún með hita, reynir hann vendingu eða háa
töng, áður en hann gerir perforatio.
En þó móðirin sé „infekteruð" og horfur séu á, að hún geti eigi að
öðrum kosti eignast lifandi barn, eða sé indicatio absoluta, þá gerir E.-M.
einnig keisaraskurð í því falli, en þá ad modum Porro.
Á handlæknafundinum í Kristjaníu 1919 hélt próf. E.-M. fyrirlestur
svipaðs eðlis og hér er skýrt frá, mætti hann nokkurri mótstööu, meSal
eldri lækna norskra, sænskra og danskra, en þó var þaS fremur í auka-
atriSum, í aSalatriSum liefir E.-M. alla ])á meS sér, sem fylgjast meS
timanum og þekkja reynslu amerískra og þýskra lækna, sem rutt hafa
nýja braut í skoSun manna á keisaraskurSi. Englendingar hafa til skams
líma veriS mjög ihaldssamir meö sectio caesarea. Þegar eg dvaldi i Edin-
borg 1911, kyntist eg Sir Halliday Croom, sem er yfirlæknir viS Maternity-
Hospital þar. Hann hafði þá nýlega vakiS töluverSa athygli á sér og orSiS
fyrir mótmælum annara collega fyrir frjálslyndi sitt í skoSunum á sectio
caesarea viS grindarþrengsli. Gaf hann mér ritgerS eftir sig um þetta efni,
og eru skoSanir hans svipaSar og próf. E.-M.
AS öllu athuguSu mun óhætt aS endurtaka þaS, sem eg hefi áSur skrif-
aS, að sectio caesarea er jafn hættulítil og einföld exstirpatio tumoris per
laporatomiam, ef skurðurinn er gerður í tæka tíð, á ósmitaðri konu, af lækni
sem vanur er holskurðum.
Stgr. Matth.
Ellibelgnum kastað.
Dr. Knud Sand ritar (Ugeskr. f. læger, nr. 33) yfirlit yfir rannsóknir
Eugen Steinachs (Wien), sem frægur er orSinn fyrir rannsóknir sínar á
getnaSarkirtlunum og starfi þeirra. Þær hafa vakiS mikla eftirtekt og jafn-
vcl ísl. blöSin talaS um þær.
Eyrst skal á þaS minnast, aS hormon eistnanna, sem valda öllum kyns-
þroska karla, myndast í millibilsfrumunum (Leydigs-frumum) milli sæS-
isganganna en alls ekki í þekju þeirra, sem myndar sæSiS. Sé bundiS fyrir
vas deferens veslast sæðisgangaþekjan upp og sæðismyndun hættir, en
millibilsvefurinn e y k s t. — Hormon eggjakerfanna er aftur taliS stafa
frá theca folliculi og corpus luteum. ÞaS veldur öllum eiginlegleikum
kvenna. MeS Röntgengeislum má drepa æxlunarvef getnaðarfæranna, en
hormonvefui'inn sleppur og ágerist meira eSa minna á eftir.
ÞaS hefir tekist aS gelda karldýr, og græSa eggjakerfi í þau í stað
eistnanna. DýriS breytist þá gersamlega, brjóst vaxa o. fl. Samskonar
íilraunir hafa og tekist á kvendýrum.
Ef skift er um getnaSarkirtla á óþroskuSum dýrum má gera þau aS
viðrinum meS ýmsu móti. Orsök þess aS viSrini eSa homosexual dýr
íæðast, liggur í óeSlilegum þroska á getnaSarkirtlunum. BæSi karl- og
kvenlegur hormonvefur hefir náS aS þroskast, fyrst önnur tegundin
og hin síSar. Má af þessu sjá, að homosexualitet er nokkurskonar van-
■skapnaöur en ekki glæpur. Hormonvefur g'etnaSarkirtlanna nær fljótari