Læknablaðið - 01.02.1922, Blaðsíða 6

20
LÆKNABLAÐIÐ
íór í alvöru að tala urn, aS þa'S mundi vera óhætt að leggja þann spítala
einnig niöur, til þess a'S spara fé. Veikin mundi deyja út af sjálfri sér
úr þessu. En svo kom þaS upp úr kafinu, aS áriS 1919 og 1920 fundusc
milli 10 og 20 sjúklingar, sem menn höfSu ekkert vita'S um. Flestir þeirra
voru líkþráir og höfSu um langan tíma leitaS til lækna, sem héldu aS þetta
væri syfilis, eczem og aSrir þess konar sjúkdómar. Einn einstakur sjúk-
lingur getur smitaS allmikiS frá sér, ef menn þekkja ekki hættuna eSa
vilja eigi kannast viS hana.
Yfitlæknir d r. L i e í Björgvin, sem skrifar um þetta, telur hættuna
allmikla, þegar sjúkdómurinn fer aS verSa sjaldgæfur, fólkiS fari þá
aS verSa skeytingarlaust og læknarnir gleymi honum, detti hann ekki
í hug og þekki hann ekki, einkum yngri læknar, sem aldrei eSa sjaldan
hafi séS holdsveiki og gefi því henni annaS nafn og geri lækningatil-
raunir ])ar eftir — til einskis, — en meSan breiSist sjúkdómurinn út.
Leggur hann þvi til, aS norskir læknanemar verSi látnir fara til Björg-
vin áSur en þeir taki embættispróf, til þess aS kynnast holdsveikinni.
Hér verSa læknarnir ætíS aS standa á varSbergi gegn holdsveikinni.
gleyma þvi ekki, aS hún er landlæg. Um eldri lækna, sem hafa áSur haft
miki'S meS holdsveika aS sýsla, er hættan minni, en yngri læknarnir, sem
aldrei eSa sjaldan geta, ýmsir hverir, búist viS aS sjá þesskonar sjúklinga
heirna i héruSum sínum, þar gæti sama komiS fyrir og í Noregi. Til aS
koma í veg fyrir þetta, hefir þaS veriS si'Sur og veriS gert aS skyldu, aS
læknanemar gengju um tíma á námsárum sínum í Laugarnesspítalann,
til þess aS kynnast sjúkdómnum. Þar hefir veriS nægilegt tækifæri til
þess aS virSa fyrir sér þennan óvanalega margbreytta sjúkdóm á öllum
mismunandi stigum, og enn þá er þaS hægt og verSur væntanlega all-
langan tíma enn, en eg skal ekki neita því, aS holdsveikin er tilkomu-
rninni núna þar í spítalanum, en fyrrurn, síSan aSsóknin minkaSi og sjúk-
lingunum alment fór aS batna þar.
LandiS hefir tekiS á sig ærinn kostnaS árlega, til þess aS útrýma þess-
um forna, illræmda sjúkdómi í trausti til árveknis og glöggskygnis lækna-
stéttarinnar, og þaS mun takast tiltölulega fljótt, ef hún ætíS vill standa
á verSi til þess aS uppgötva sjúkdóminn, helst á byrjunarstigi, og svo
koma i veg fyrir útbreiSslu hans — m e 8 e i n a n g r u n —- e k k i i
h e i m a h ú s u m, s ú e i n a n g r u n e r b 1 e k k i n g e i n, h e 1 d u 1
i s p í t a 1 a n u m.
Holdsveikin er heimilissjúkdómur fyrst og fremst, breiSist út í fjöl-
skyldunni, einkum frá foreldrum til barna, og svo koll af kolli. Hér í
spítalann hafa komiS fjölskyldur ekki svo fáar, frá einum staS móSir,
3 svnir og sonardóttir, frá öSrum staS móSir, dóttir og dóttursonur, frá
þriSja staSnum 4 systkini, en faSir og ein systir dóu úr holdsveiki heima,
úr fjórSa staSnum kom móSir, dóttir og mágur.
Læknar verSa því nauSsynlega um langan tíma aS hafa vakandi auga
meS börnum holdsveikra foreldra og heimilisfólki, þar sem holdsveikir
hafa veriS. MaSur verSur aS muna, aS undirbúningstimi veikinnar getur
veriS svo afar langur, sumir segja alt aS 20—30 ár, þótt þaS muni
sjaldgæft.
Prófessor Ehlers ruddi brautina í byrjun í holdsveikisbaráttunni meS
ötulleik sinum og rannsóknum og þökk sé honum fyrir þaS. En nú á okk-