Læknablaðið - 01.01.1931, Side 24

i8
LÆKNABLAÐIÐ
og eilífÖ. Sjúkdómurinn hefir því ekki aðeins medicinska, heldur einnig
mikla sociala þýðingu.
Höfundurinn getur breytinga þeirra, sem meðferðin hefir tekið á liðn-
um árum. Á undan antiseptikinni var naumast að tala um operativar að-
gerðir. — Stórstígar framfarir í handlæknisfræðinni gerðu læknana djarf-
ari, syo að á seinustu tugum [9. aldar vildu margir aðhyllast eingöngu
ojierativa meðferð. En árangurinn varð ekki góður, og smám saman varð
niðurstaðan sú, að operera chroniska sjúklinga undir vissum kringum-
stæðum, en hreyfa ckki við þeim acutu.
Höfundurinn telur, að verkir þeir, sem eru eitt aðaleinkenni sjúkdóms-
ins, hyrji að jafnaði (ca. 75%) í sambandi við menstruation. I 70% álít-
ur hann að bólgan orsakist af gonococcus. Venjulegast er sjúkdómurinn
alvarlegri hjá konum milli 40 og 50 ára aldurs, heldur en hjá yngri sjúk-
lingum og multiparae sýkjast að jafnaði þyngra en nulliparae.
Þegar recidiv kemur, byrja verkir líka að jafnaði með menstruation.
Bakteriologiskar og histologiskar rannsóknir um þetta efni benda á að
recidivin séu oftast reinfectionir.
Af sjúklingum (1452) dóu 1,5%. Við konservativa meðferð dóu 0,2%.
Causa mortis var oftast jæritonitis diffusa.
Ef kona með acuta adnexabólgu verður gravid, er prognosis alvarleg
og endirinn venjulega abortus.
Af þeim, sem fengu konservativa meðferð, voru 80% verkjalausar og
vinnufærar 1 mánuði eftir að þær yfirgáfu sjúkrahúsið, 14% höfðu feng-
ið nokkurn bata, en hjá 6% var ástandið ól)reytt. Meðferðin tók að jafn-
aði 7 vikur.
Við rannsókn á 1047 sjúklingum síðar meir, kom í ljós, að 83% voru
vinnufærar. Þó höfðu aðeins 72,5% verið vinnufærar allan tímann, eftir
að þær yfirgáfu sjúkrahúsið.
Af sjúklingum með gonorrhoiska adnexahólgu voru 82,8% vinnufærar,
en 77,8% við puerperal bólgur. Recidiv var langalgengast, ef orsök til
sjúkdómsins var gonorrhoe (25,5%).
Graviditet kom miklu oftar fyrir eftir jiuerjæral en gonorrhoiskar hólgur.
Af sjúklingum með acuta adnexabólgu, urðu 88% vinnufærir, af þeim
chronisku 76%, en meðal þeirra ,sem fengið höfðu mörg köst áður, að-
eins 73%.
Orsökin til þess, að árangurinn var svo slæmur, var recidiv, pelveoperi-
tonitis chronica og retrodeviatio.
3% af þeim, sem fengu konservativa meðferð, voru seinna opereraðir
vegna verkja, en 4% vegna recidiv. Þegar þar við bætast þeir sjúkling-
ar, sem skornir voru upp í byrjun, lætur nærri að 10% sjúklinganna
þurfi handlæknisaðgerðar við.
Af sjúklingum með recidiv reyndust aðeins 50% vinnufærir síðar meir.
Væru köstin fleiri en 3, voru aðeins 20% vinnufærir.
81% af recidivum kom 3 fyrstu árin, og 98% áður en 5 ár voru liðin.
Þarf því 5 ára observation, til þess að vita með vissu, hvernig sjúk-
lingum reiðir af. Af þeim, sem fengu konservativa meðferð, urðu þá 84
—85% vinnufærir, og 50% fengu fullkominn bata. 5% fengu aðeins starfs-
þol að nokkru leyti og 1% voru óvinnufærir. 9—10% komust fyr eða
siðar undir hnífinn, annaðhvort vegna verkja eða recidiva. 23% fær recidiv.