Læknablaðið - 01.03.1940, Page 11
LÆK NAB LAÐ I Ð
37
þessar complikationir.
11. Stærð operationarinnar hef-
ir þýðingu, t. d. koma frekar
lungna-complikationir eftir maga-
resectio heklur en eftir gastros-
tomi.
12. Tíminn sem operationin tek-
ur hefir nokkura þýðingu, en þó
ekki svo mikla, að það borgi sig
atS flýta sér um of til þess að
stytta operationstímann.
13. Septisk operation, t. d. infic-
eraöur cancer ventriculi, orsakar
fremur complicationir en hreint
magasár. Dr. Lemon ujipgötvaði
með því aS injisera chemicalia inn
í cavum peretoni á dýrum, aS þessi
chemicalia berast meS lynrfu-
straumnum, ekki til lifrarinnar,
eins og búast mætti viS, heldur
gegnum þindina upp í lympho-
gladulæ hilares. Þetta útskýrir ef
til vill aS nokkru leyti hinar tiSu
lungna-complikationir eftir lap-
aratomiur.
14. Sýkt sár eftir operationina
orsaka oftar lungna-complikation-
ir heldur en sár sem gróa aspetisk
per priman.
15. Læknar og sérstaklega
hjúkrunarkonur geta veriS stór-
hættulegar heilsu sjúklinganna, t.
d. getur kvefuS hjúkrunarkona
auSveldlega smittað sjúklinginn,
sem hún verSur aS vera yfir og
hjúkra. IvvefaSar hjúkrunarkonur
ættu alls ekki að vera látnar vinna
á kirurgiskum deildum, þær ættu
aS fá frí meSan á kvefinu stendur
án þess þó aS þurfa aS 1x)rga þá
claga, sem þær yrSu frá verki, meS
aukavinnudögum eins og tíSkast á
mörgum spítölum.
16. Ættingjar og kunningjar
meS hósta, kvef eSa aSrar infec-
tionir ættu alls ekki aS fá að
heimsækja sjúklinga. Enda er þaS
orSinn siSur á mörgum bestu am-
erískum spítölum, aS hengja upp
auglýsingar í anddyri og ganga,
sem neita þessháttar fólki aS
heinrsækja sjúklinga.
17. Hindrun á hóstareflexinum
er hættuleg, t. d. meS því aS gefa
sjúklingnum of mikiS af sedativa
fyrir og eftir operation. Eitt er
þaS, sem ekki ætti aS eiga sér
staS heldur, en það er aS deyfa
kokiS (cocainpenslun) fyrir op-
erationir, t. d. tonnsilectomi, því
meS þessu er eySilögS besta vörn-
in gegn aspiration á inficeruSu
slimi, blóSi og greftri úr kokinu
niSur í lungun. Þó aS ekki sé utn
munn- eSa kokoperationir aS
ræSa, getur mikil notkun sedativa
sem oft er um hönd höfS eftir
staSdeyfingu, e. t. v. veriS orsök
hinnar háu tölu postoperativra
lungna-complicationa samkvæmt
sumum stastitikum.
Hósta reflexinn er einn af hin-
um þýSingarmiklu faktorum við
lungna-drenage og þaS ætti ekki
aS upphefja hann meS hóstamixt-
urum og sjúklingurinn ætti frekar
aS vera hvattur en lattur til að
hósta.þóoft geti það orsakaS sárs-
auka eftir nýafstaSnar operationir,
og ekki er því aS neita, aS mjög á-
kafur hósti geti í einstaka tilfell-
um rifiS upp skurSi. Ef að hóstinn
er mjög sár getur veriS ■ nauSsyn-
legt aS draga úr honum meS hósta-
mixturum, eSa frekar meS codein
eSa morphin injectionum fyrst eft-
ir operationir. Stundum nægir lika
að segja sjúklingnum aS hósta
ekki, sbr. aS á mörgum amerísk-
um berklahælum mega sjúklingar
ekki hósta yfir borSum, og þaS
undarlega er, aS þeir hósta ekki.
Þessa ágætu reglu mætti gjarnan
taka upp á íslenskum berklahæl-
um. Bifháraþekja bronchianna er
annar þýSingarmikill faktor viS