Læknablaðið - 15.02.1987, Síða 15
LÆKNABLAÐIÐ 1987; 73: 45-9
45
Helgi Óskarsson, Árni Kristinsson
ÁHRIF DÍSÓPÝRAMÍÐS UM MUNN Á
SLEGILTAKTTRUFLANIR í SJÚKLINGUM MEÐ
HJARTAVÖÐVASJÚKDÓM
INNGANGUR
Flestir sjúklingar með hjartavöðvasjúkdóm
(hypertrophic cardiomyopathy, HCM), hafa tíðar
slegiltakttruflanir, sem í allt að 50-60% tilvika eru
flóknar (complex) og margháttaðar (multifocal)
og 20-30% sjúklinga hafa eina eða fleiri runur af
slegilhraðtakti (ventricular tachycardy, VT) á
24-72 klukkustunda hjartasíriti (1-6).
Tilvist slíkra illkynja hjartsláttartruflana,
sérstaklega VT, hjá sjúklingum með HCM,
þrefaldar árlega dánartíðni þeirra eða úr u.þ.b.
3% í rúmlega 8% (5-9). Þær auka einnig verulega
hættu á skyndidauða (5-6,10), en þannig deyja
um 50-60% þessara sjúklinga (9). HCM fylgir
einnig oft truflun á starfsemi slegils í hlébili
(díastólu) (11) og stundum útrennslishindrun frá
vinstra slegli í slagbili (sýstólu) (12-14). Þetta
getur haft veruleg áhrif á blóðrás sjúklinganna,
með skertu áreynsluþoli, hjartaverk,
hjartabilunareinkennum, yfirliði og jafnvel
skyndidauða.
Lyfið amíódarón kemur að verulegu leyti í veg
fyrir slegiltakttruflanir hjá sjúklingum með HCM
og virðist með því auka lífslíkur þeirra (15-17).
Það hefur hins vegar ekki marktæk áhrif á
starfsemi slegils í hlébili eða slagbili (18). Það
hefur umtalsverðar aukaverkanir, sumar
alvarlegar (19), sem er ókostur, þar sem allstór
hluti HCM sjúklinga með illkynja takttruflanir er
ungt og oft einkennalaust fólk (4-6,20).
Lyfið dísópýramíð hefur einnig hamlandi áhrif á
slegiltakttruflanir í ýmsum hjartasjúkdómum
(21), en þau áhrif hafa þó lítið verið könnuð
sérstaklega hvað varðar HCM. Auk þess hefur
það heppileg áhrif á hjarta og blóðrás HCM
sjúklinga, dregur úr einkennum þeirra og eykur
áreynsluþol (22), e.t.v. á svipaðan hátt og
kalsíumhamlandi lyf (23). Alvarlegar
aukaverkanir af dísópýramíði eru fátíðar, en
nokkuð ber þó á andkólínergum áhrifum (21).
Frá lyflækningadeild Landspítalans. Barst 09/07/1986.
Samþykkt 20/10/1986.
Tilgangur þessarar rannsóknar var því sá að
athuga betur áhrif dísópýramíðs um munn á
slegiltakttruflanir í HCM og kanna þannig hvort
þau áhrif, ásamt öðrum jákvæðum eiginleikum
lyfsins, geri það eftirsóknarvert í meðferð
sjúklinga með HCM.
AÐFERÐIR
Þeir sjúklingar, sem þátt tóku í rannsókninni
þurftu að hafa þekkta HCM, hafa verið án
amíódarónmeðferðar í a.m.k. eitt ár og verið án
annarra lyfja með áhrifum á hjarta og blóðrás í
a.m.k. 10 daga áður en rannsóknin hófst.
Þessi skilyrði þrengdu nokkuð þann hóp, sem til
greina kom, þar sem annars vegar eru allmargir
sjúklingar með HCM á íslandi komnir á
amíódarónmeðferð og hins vegar er allstór hópur
þeirra, sem ekki þótti verjandi að taka af allri
meðferð í svo langan tíma.
Að uppfylltum ofangreindum skilyrðum fengust
samtals 10 sjúklingar til þátttöku í rannsókninni.
í upphafi var tekin sjúkrasaga og framkvæmd
almenn skoðun. Allir voru skoðaðir í tvívíddar
(General Electrics, Pass C) og einvíddar
hjartaómsjá (Picker view system 8C), til
staðfestingar á greiningu og til mælingar á þykkt
sleglaskilveggs og bakveggs vinstri slegils, en þær
voru gerðar í hæð við fjærhluta míturloku.
Athugaður var blóðhagur sjúklinga og mælt
natríum, kalíum, kalsíum, magnesíum og
kreatínín. Tekið var 12 leiðslu hjartalínurit i
hvíld. Eftir þetta var gerð 48 klst. hjartasíritun á
öllum sjúklingunum (með Tracker Reynoulds
Medical).
Síðan var hafin meðferð um munn, með
dísópýramíði 200 mg á átta klst. fresti.
Á fimmta degi meðferðar var endurtekin skoðun,
hjartalínurit og spurt um almenna líðan og
aukaverkanir.
Eftir það var endurtekin 48 klst. hjartasíritun á
sömu meðferð.