Hagtíðindi - 01.01.1990, Side 57
1990
Dánarorsakir 1911-88
53
í eftirfarandi töflu eru sýndar tölur um dána árin
1911-88 eftir nokkrum flokkum dánarorsaka.
Einnig er sýnd tala dáinna ungbama á 1. ári. Til
samanburðar er svo meðalmannfjöldi hvers árs og
tala lifandi fæddra og þessar tölur samanlagðarfyrir
þau árabil sem koma fram.
Hafa þarf í huga þegar skoðaðar eru tölur um
dánarorsakir, sem ná yfir svo langan tíma, að skýr-
greiningar og aðferðir varðandi ákvörðun dánar-
orsakar hafa breyst.
Arin 1911-50 var skylt að læknir ritaði dánar-
vottorð um mannslát í kaupstað eða kauptúni þar
sem læknir var búsettur, en að öðru leyti byggjast
skýrslur um dánarorsakir á upplýsingum frá prest-
um, sem héraðslæknar fóru yfir og leiðréttu eftir
bestu vitund. Frá og með 1951 er skylt að rita
dánarvottorð fyrir h vern mann sem deyr hér á landi,
nema lík finnist ekki, en þá skal gera mannskaða-
skýrslu.
Arin 1911-40 voru töflur um dánarorsakir
byggðar á íslenskri skrá yfir þær. Eftir það er farið
eftir dánarmeinaskrá sem Alþjóðaheilbrigðismála-
stofnunin semur. Hún erendurskoðuð reglulega og
hefur breyst mikið frá upphaft. Við töflugerð hefur
verið farið eftir útgáfum hennar sem hér segir:
1941-505. útgáfa. 1951-57 6. útgáfa. 1958-70
7. útgáfa. Breytinga frá eldri útgáfu gætti einungis
þegar flokkað var með meiri nákvæmi en í prentuð-
um skýrslum Hagstofunnar. 1971-80 8. útgáfa.
1981-88 9. útgáfa (íslenskþýðing: Hin alþjóðlega
sjúkdóma- og dánarmeinaskrá, Landlæknisem-
bættið, Reykjavík 1982).
Meðal- mann- fjöldi* Lifandi fæddir Dánir Dáin ungböm á 1. ári af öllum orsökum
Alls Til- tcknir næmir sjúk- dómar 111- kynja æxli Blóð- þurrðar sjúk- dómar hjarta Sjúk- dómar í heila- æðum Lungna bólga og inflú- cnsa Ung- bama sjúk- dóm- ar EUi, ó- skýrgr. og ótil- greindar orsakir AÖrir sjúk- dómar Sjálfs- morð Aðrar ytri or- sakir
1911-88 11.996.475 276.984 102.400 9.422 16.815 17.322 10.38610.203 ... 9.70419.951 1.250 7.347 7.407
1911-15 434.130 11.439 6.187 1.302 437 264 308 801 ... 1.429 1.116 45 485 851
1916-20 457.687 12.214 6.480 1.506 500 319 409 1.062 ... 1.224 1.014 39 407 837
1921-25 485.029 12.838 6.736 1.360 542 352 421 1.231 ... 1.217 1.032 35 546 673
1926-30 520.602 13.312 6.012 1.444 667 434 466 623 ... 965 1.007 32 374 709
1931-35 561.758 13.179 6.210 1.330 717 523 517 672 ... 956 1.083 46 366 674
1936—40 592.448 12.171 6.137 858 812 629 579 669 ... 1.004 1.132 66 388 440
1941-45 626.106 15.459 6.310 705 930 683 615 562 240 993 959 53 570 582
1946-50 685.553 18.938 5.625 368 957 773 692 364 233 929 811 72 426 462
1951-55 757.283 21.114 5.508 143 1.047 889 828 424 215 262 1.220 89 391 453
1956-60 843.413 23.722 5.884 86 1.187 1.143 829 499 201 192 1.292 67 388 390
1961-65 927.574 23.602 6.418 64 1.306 1.441 790 490 233 119 1.387 91 497 407
1966-70 1.002.555 21.564 7.074 45 1.424 1.856 891 562 181 111 1.352 130 522 284
1971-75 1.061.086 22.211 7.330 56 1.521 1.920 961 544 155 97 1.310 101 665 257
1976-80 1.119.453 21.452 7.219 68 1.583 2.167 758 597 70 58 1.205 122 591 177
1981-85 1.182.742 21.022 8.130 52 1.932 2.490 778 649 51 98 1.459 154 467 131
1986-88 739.056 12.747 5.140 35 1.253 1.439 544 454 39 50 954 108 264 80
1911 85.441 2.205 1.152 225 62 37 29 90 ... 444 168 8 89 178
1912 85.889 2.234 1.171 259 90 51 58 101 ... 256 228 7 121 149
1913 86.626 2.216 1.060 229 99 54 80 84 ... 186 220 10 98 149
1914 87.607 2.338 1.428 309 90 62 74 248 ... 273 264 8 100 213
1915 88.567 2.446 1.376 280 96 60 67 278 ... 270 236 12 77 162
1916 89.439 2.377 1.322 347 88 63 79 160 ... 253 237 10 85 193
1917 90.594 2.427 1.111 252 100 69 68 117 ... 226 214 6 59 147
1918 91.632 2.441 1.518 235 113 62 87 543 ... 222 175 7 74 113
1919 92.376 2.342 1.169 267 92 67 81 122 ... 250 196 7 87 165
1920 93.646 2.627 1.360 405 107 58 94 120 ... 273 192 9 102 219
1921 94.808 2.601 1.478 275 88 71 86 348 ... 308 210 9 83 138
1922 95.783 2.546 1.280 240 118 71 78 224 ... 210 206 4 129 139
1923 97.045 2.612 1.287 230 99 70 97 253 ... 243 197 7 91 133
1924 98.093 2.525 1.462 334 108 71 79 272 ... 253 229 9 107 148
1925 99.300 2.554 1.229 281 129 69 81 134 ... 203 190 6 136 115
1926 100.924 2.676 1.121 250 126 66 75 130 ... 187 201 2 84 131
1927 102.528 2.642 1.282 384 135 78 89 112 ... 199 207 9 69 220
1928 104.070 2.542 1.124 269 132 95 97 91 ... 185 176 8 71 117
1929 105.586 2.644 1.237 260 153 105 108 133 ... 206 203 7 62 114
1930 107.494 2.808 1.248 281 121 90 97 157 ... 188 220 6 88 127
1931 109.237 2.804 1.277 257 129 121 120 179 ... 204 204 6 57 137
1932 110.700 2.696 1.191 287 143 105 85 108 ... 201 205 4 53 121