Árroðinn : blað Alþýðuflokksfélags Akraness. - 30.11.1935, Síða 3
-3-
HVEBS Á ÆSKAK Á AKRANESI AÐ GJALDA ?
Bemaskólinn á Ákranesi er með elstu
skólum landsins, byggður 1662. Það er aug-
ljóst, að meðurinn, sem kom Þessum skóla
upp, Hallgrxmur Jónsson Þáverandi hrepps-
stjóri hér, hefur að ýmsu leyti >verið á
undan sinni samtíð. Hann notaði sér að vísu
neyð verkamanna og sjómanna til Þess að
hrynda Þessu verki í framkvæmd. En við .lít-
um nú meira é Það, að Hallgrímur hefir haft
viðbjóð á fáfræði alÞýðunnar og Þess vegna
hefir hann beitt góðri aðstöðu sinni til
Þess að setja á stofn varanlega frasðslustöð
á Ákranesi. Gamlir menn hafa sagt mér, að
Hallgrími var bölvað heitt og innilega fyr-
ir Það, að Þvinga fram Þessa skólabyggingu.
En Þetta er ekkert einstakt darmi. Það hefir
lengi verið og er enn í dag, háttur Þeirra
manna, sem ekki telja alÞýðufólk menn með
mönnum, að bölva Þeim mönnum, sem leitast
við að hleypa stoðum undir Þekkingu alÞýð-
unnar. Og Því skyldu ekki allir gera Það,
sem í hugsun og athæfi hafa einkehagsmuni
að takmarki og leiðarstjörnu, og sjá sinn
hag í Þvi, að alÞýða manna sé sem Þekkingar-
snauðust. Því Þekkingarsnauðari, sem menn
eru, Þess leiðitamari verða Þeir óhlutvönd-
xim eiginhagsmxma-mönnum, Því fremur láta
Þeir blekkjast. Þekkingarskortur almennings
er sé jarðvegur, sem allt íhald á rætur
sínar í og á Þroska sinn og tilveru undir.
A Þeim stöðum, Þar sem íhaldið drottnar
og frjálslyndisstefnum er úthýst, Þar er og
verður æskulýðurinn illa menntaður. Þar er
æskulýðnum haldið frá skólunum með Þeim
árangri, að hann eyðir tómstundum sínxim í
hugsunarsnautt athafnarleysi, eða Það sem
verra er: óreglu og óknytti.
Hér á Ákranesi er fastur bamaskóli bú-
inn að vera yfir 30 ér. En Hallgrímamir
hafa verið fáir. Eiiginn nýr skóli hefir
bæst við. Mjög fsir hafa sótt menntun til
hærri skóla. Vel menntaðir alÞýðvimenn eru
hér mjög fáir.
En Þótt andlega menntunin sé bágborin,
Þá er líkamsræktin a enn lægra stigi. Hér
er ekkert íÞróttahús til enn, í byggðerlagi,
sem telur yfir 1600 xbúa. Það er svertur
skuggi á Ákrenesi og lýsir svo aumlegu
éstandi í menningermálum ksuptúnsins, að
undrum sætir, og hrein furða, að Þeir
menn, sem á einn og annan hátt ennÞá tefja
tilraunir til að koma upp xÞróttahúsi skúli
ekki finna nályktina af sjálfum sér og
hlaupa í felur, hvað sem íhaldsástriðunum
líður.
Umræðumar um leikfimishús, sem nýlega
fóru fram á fundi, sýndu Þó glögglega, að
æskumennirnir ætla ekki lengur að una ástand-
inu, eins og Það er, Þeir hafa líka fulla
ástæðu til að fyllast réttlátri reiði yfir
Því, sem fram við Þá kemur. Þeir bjóða fram
ókeypis vinnu. Þeir bjóða fram peninga. Því
er að sönnu heitið að taka við Þessum gjöf-
um. En helst ekki fyr en að nokkrum árum
liðn\jm. Á sama tíma heyrum við háværar
kvartanir - og feer margar réttmætar - um
hávaða é götum, strékapör o. s. frv. Állir
vita, að æskulýðurinn getur ekki verið að-
gerðalaus. Æskan krefst starfs, hreyfingar,-
eiixhverra athafna. Það er hennar eðli. Það
er lítið um Það hirt, Þótt æskumanninn’' vanti
viðfangsefni. Formennina tekur Það víst ekki
sárt, Þó æskumanninum vökni um augu, Þegar
honum er neitað um pláss á bát. Ár eftir ár
er hann kallaður viðvaningur, vegna Þess að
hann fær ekki að lsera aí starfið. En Þegar
hann svo loks kemst í skiprúm, Þá ráða við-
fangsefnin vinnutímanum, Þá er krafan sú, að
vinna lengi og vinna mikið, og ekkert um Það
fengist Þótt óhörðnuðum og óÞjálfuðum líkama
unglingsins sé ofboðið. Allir krefjast mik-
illa afkasta, einnig Þeir, sem enn vilja
fresta byggingu íÞróttahúss, og Þar með girða
fyrir Það enn um skeið að drengirnir a Akra-
nesi fái viðunandi líkamsÞjálfun á vaxtar-
árunum.
Þó vill enginn kannast við að hann sé á
móti framkvaand Þessa máls, Það skortir svo
sem ekki viljann. Hann er í lagi. Nei, Það
skortir annað,- peninga, Það er ekki hægt að
byggja ÍÞróttahús vegna peningaleysis. Þetta
er tilvalin fyrirsláttarástæða,- Það Því frem-
ur, sem hún virðist flestrn góð og gild. Það
er sem sé ekki hægt að benda á handbæra pen-
inga, sem ekki sé annað við a.ð gera, en að
verja Þeim til íÞróttahúss. Hitt mun Þó
sannara, að væri ekki skortur á vilja fyrir
hendi, Þá væri heldur ekki skortur á pening-
uim. En ef einhver finnur upp á Því, að benda
á peningana, sem verja mætti til íÞróttahúss,
og ekki er hægt að Þiæta fyrir tilveru Þeirra
peninga, já - Þá væri Þeim betur varið til
annars. Og svo er deilt um hvað helst skuli
meta: leikfimishús, sjúkraskýli, vatnsveitu,
eða eitthvað annað, sem Akranes vantar og
almenningur hefir sameiginlega Þörf fyrir.