Alþýðuhelgin - 14.04.1949, Síða 6
118
ALÞÝÐUHELGIN
á œvi minni, að verða að skilja þau
við mig, cn mér þótti líka liart að
verða að skilja hana eina eítir svona
á sig komna og húsvillta.
Þá bjó Þuríður systir mín í Núps-
koti, og fékk ég þar húsnæði. Svo
fór ég að bera við að slá, en þegar
ég var búinn að vera við það nokkra
daga, þá bólgnaði upp á mér hand-
leggurinn, svo ég mátti hætta. og fara
að leita mér lækninga, og fór ég til
Lárusar. Ilann hjálpaði mér um með-
ul, og sagði hann að það væri bóigu-
veiki.
Nú gat ég akkert gert nokkra
daga; svo f/,r að draga úr bólguna við
meðalabrúkunina. Þá fór ég í svsit
og vann það, sem eftir var af síætt-
inum, og voru það fimm vikur, og
hafði ég alltaf vafinn handlegginn
með vatnsvotum klút, því alltaf var
að grafa í honum, og gerði það út
um réttirnar í mörgum stöðum.
Þegar ég kom suður, Var Sigríður
nýbúin að eiga barnið. Um það leyti
skrifaði hreppstj. bréf til húsbænda
okkar og fyrirauð þeim að lofa henni
að vera, og þar með, að þau mundu
ekki fær að taka upp á sig þann
kostnað, sem þar af leiddi, nefnilcga
sektina, en Þuríöur systir mín fór
mcð bréfið til sýslumannsins. Þegar
hann var búinn að lesa það. beiddi
hann hana að lofa Sigríði að vera og
hlynna að henni sem bezt hún gæti.
Sigríði heilsaðist vel, cn barniö dó.
Nú höfðum við ekki aðra lífsbjörg
til að scljast að með um haustið en
það lítið ég fékk í kaup um sumar-
ið, en ekki var útlit fyrir að ég ætli
hægt með aö vinna mikið. Þó'för ég
að róa öðru hvoru, og svo var ég að
basla við að vefa, og af þcssu lifðum
við góðu lífi. Allt átti ég mjög erfitt
með að gera, því handleggurinn var
allur með sárum. Það var komið
fram á þorra þegar þau greru.
Nú um vorið fórum við að Svið-
holti. Þá tókum við Ráðhildi litlu
aftur um haustið, upp á það að
reyna að hafa af fyrir henni með
guðs hjálp. Þegar ég fór að róa á
vetrarvertíðinni, þá datt sár á mið
hnúann á litla fingrinum, svo að all-
ar taugar fóru í sundur ofan á hon
um, svo að ég varð nú að hælta zið
að róa um sumarmál. Svo nokkru
seinna fór ég inn í Reykjavík til J.
Jónassens að sýna honum fingurinn,
og þótti honum sjálfsagt að taka
hann af. Ekki tók hann neina borgun
ÚU SJÁVAIIBOKGARANNÁL.
1586.
Þennan vetur skeði sá undarlegi til-
burður á Hólum í Hjaltadal, að einn
uppvaxtarmaður, Vigfús að nafni,
sonur séra Jóns, sem kallaður var
prinni af Siglunesi, hver veriö hafði
í skóla, en þá skikkaður í prenthús,
hengdi sig sjálfur i snæri í Hóla.
kirkju á þverbitanum bak við altarið,
en innan múrinn. Biskup herra Guð-
brandur fann hann fyrstur manna,
því hann hafði þar nærri sér í snör.
una komið, sem biskup var vanur
fyrir það, og þar til gaf hann mér
fullt glas af meðulum til að græða
sárið, og ber mér að minnast þess
mcð þakklæti, cins og alls annars,
sem mér hefur verið gott gcrt bæði
af skyldum og vandalausum; ekkert
mátti ég rcyna á hendina fram eftir
vorinu.
Við vorum í Sviðholti um fjögur ár
og komumst af án sveitarstyrks. Svo
fórum við að Svalbarða og vorum
þar í tvö ár. Þá var mjög erfitt manna
á milli. Þann vetur fengum við 6 kr.
af gjöfum. Annað fcngum við eklci af
þeim, þó að þær gengju á hverju ári.
Seinna árið, sem við vorum þar, var
þó mikiö bágara hjá fólki, og þá urð-
um við að fá sveifarstyrk. Þann sama
vetur fór ég um þorrakomu suður í
Garð til að reyna að hafa af fyrir
mér, og var ég þar í 10 vikur. Ekki
fór ég nema með fárra daga björg af
mat, en enga feiti, því að hún var
ekki til. Daginn áður en ég fór, fann
ég Magnús í Halakoti, sem þá var
oddviti í Bessastaðahreppi, og nefndi
ég við hann, hvort hann viidi ekki
svo vel gera og hjálpa rhér um
tveggja eða þriggja króna virði af
gjöfum, sem þá var verið að höndta
með, en það var óðara nei, og hélt
hann, að þær væru ekki ætlaðar
Grímsneshreppi. Þó að maðurinn
hafi nóg af viti, þá gleymdi hann því
í það sinn, að Grímsnesingar höfðu
að gera sína bæn kveld og morgun-
Meina menn hann muni ei aldeilis
örendur hafa verið, nær biskupinn
fann hann, þar hann skipaði að
dreypa á hann, en það dugði ei. Er
almennilegt tal, að með þvi þessi pilt-
ur hafði áður í skóla vcrið ónæmur
og skilningslítill, hafi hann bundið
contract við Satan, hvað af þessum
versum hafi orsakazt, er Satan hans
vegna kveðið hafi af vissu tilefni, sem
hér er of langt og hégómlegt inn að
setja. En versin hljóða svo:
Vector ovem binam per spinan
traxit eqvinam.
sent þeim gjafir fyrir nokkrum árurn-
Nú um vorið 1886 hætti ég þessu
búskaparbasli, vistaði mig hjá bróð-
ur mínum í minni sveit og er nú á
öðru ári síðan. Nú á vetrarvertíðinni
ætlaði ég að róa hjá Guðmundi Eyí"
ólfssyni í Hlíð í Garðahverfi, en fékk
svo vonda ígerð í sama handlegginn.
að ég gat ekki róið í mánuð, svo að
það eru orðin nokkur örin á honum-
í hinum handleggnum er ég líka
mikið bilaður, svo að ég á fremur
bágt með að vinna örðuga vinnu
Af þessum fáu línum má sjá, að ég
hef þurft mikillar hjálpar við. Það
var nokkuð svipað fyrir Sigríð1
barnsmóður minni. Hún var ekkja og
margra barna móðir, þegar hún kom
til mín, og fóru mörg af þeim á sveit,
þegar hún missti manninn, enda vorU
þau búin að þiggja nokkurn sveitar-
styrk, áður en hann dó.
Þegar fjölskylduheimili verða að
takast svona upp á hreppana árlega,
er von að bændur kvarti um sveitar-
þyngsli, og hefði þess vegna verið
ómissandi að stofna styrktarsjóð
handa fátækrabörnum, og væri enn,
ef mögulegt væri, og sýndist mer
óskaráð, ekki sízt fyrir ungt og óg'ft
fólk, að fjölmenna þann flokk. f’a
getur skeð, að hinir eldri verði ekk1
eft.ir, og þó fátækir séu.