Dagblaðið Vísir - DV - 10.10.2007, Blaðsíða 4

Þrátt fyrir að húsaleiga hafi hækkað
um 50 prósent á síðustu fimm árum
hefur grunnur húsaleigubóta ekki
hækkað í samræmi við það. Þetta
hefur skapað mikil vandræði, sér-
staklega fyrir ungt fólk sem ekki hef-
ur lengur pening aflögu til að borga
húsaleigu. Einstaklingar sem ný-
komnir eru úr námi lenda margir í
vítahring því þeir hafa ekki efni á að
festa kaup á íbúð. Þá neyðast þeir til
að leita á leigumarkaðinn sem get-
ur í mörgum tilfellum reynst þungur
baggi á fólki.
Vilja að ríkið taki þátt
„Við erum tilbúnir til að ræða mál-
in við ríkisvaldið um hækkun á húsa-
leigubótum,“ segir Þórður Skúlason,
framkvæmdastjóri Sambands ís-
lenskra sveitarfélaga. Samráðsnefnd
um húsaleigubætur lagði fyrir stjórn
Sambands íslenskra sveitarfélaga
ályktun um að grunnfjárhæðir húsa-
leigubóta skyldu hækka. Þórður seg-
ir að sveitarfélögin hafi aðeins fasta
fjármuni sem bundnir eru í jöfnun-
arsjóði sveitarfélaga. Verði bæturn-
ar hækkaðar mun það gera það að
verkum að allur kostnaður sem af því
hlýst fellur á sveitarfélögin. „Við vilj-
um að ríkið taki hluta af þessu. Það
var færður peningur í jöfnunarsjóð-
inn sem er í raun mótframlag ríkisins
en kostnaðurinn mun lenda á sveit-
arfélögunum ef ríkið tekur ekki þátt í
kostnaðinum.“
Síðast voru gerðar breytingar á
húsaleigubótum árið 2001 en þá
hækkuðu bæturnar þar sem sérstakt
tillit var tekið til barnafólks. Árið
2002 voru einnig gerðar umtalsverð-
ar breytingar þegar húsaleigubætur
voru ekki lengur tekjuskattstengd-
ar. Samkvæmt tölum frá Hagstofu
Íslands hefur húsaleiga hins vegar
hækkað um tæplega 50 prósent frá
því í september 2002 fram í septem-
ber 2007.
Kostnaður sveitarfélaga aukist
Á stjórnarfundi Sambands ís-
lenskra sveitarfélaga þann 28.
september var ályktun samráðs-
nefndarinnar lögð fyrir. Í kjölfar-
ið samdi stjórn sambandsins
ályktun þar sem segir meðal
annars að forsenda þess að
húsaleigubætur hækki sé sú
að kostnaðarauki sem af því
hlýst fyrir sveitarfélögin verði
að fullu bættur. Verði á ann-
að borð teknar upp viðræð-
ur milli ríkis og sveitarfélaga
um hækkun þurfi að fjalla um
kostnaðarskiptingu. Auk þess er
vísað til þess að þegar húsaleigubæt-
urnar voru fyrst teknar upp skiptist
kostnaðurinn milli ríkis og sveitarfé-
laga þannig að ríkið greiddi 60 pró-
sent en sveitarfélögin 40 prósent. Í
ályktuninni segir að sú skipting hafi
snúist við og sum ár hafi sveitarfé-
lögin þurft að bera yfir 60 prósent
kostnaðar vegna húsaleigubóta en
nú sé skiptingin nokkurn veginn til
helminga.
Hækkað í skrefum
Óskar Páll Óskarsson er formaður
samráðsnefndar um húsaleigubæt-
ur. Hann segir að horft hafi verið til
bótaþega og aðstæðna þeirra þeg-
ar ályktun nefndarinnar var samin.
Hann segir að húsa-
leiga hafi hækk-
að verulega á
undanförn-
um árum á
meðan húsa-
leigubætur
hafa staðið
í stað. „Það
var niður-
staða nefnd-
arinnar að
það væri þörf á
að hækka þess-
ar grunnfjár-
hæðir til að koma
til móts við þessa
miklu hækkun
á leigu-
markaði.“ Óskar segir að fjöldi þeirra
sem fá húsaleigubætur á landinu sé
um tíu þúsund en hæst geta bæt-
urnar verið 31 þúsund krónur. Í til-
lögunum er lagt til að hækkað verði
í tveimur skrefum, annars vegar 1.
janúar 2008 og hins vegar 1. janúar
2009. „Ég er viss um að margir vildu
að skrefið yrði stærra en við erum að
horfa til hagsmuna ríkisins, sveitar-
félaga og bótaþeganna.“
Þarf stórátak
„Staðreyndin er sú að hlutur rík-
isins í húsaleigubótum hefur snar-
minnkað á undanförnum árum þrátt
fyrir gagnrýni utan þings jafnt sem
innan. Það er alveg ljóst að það þarf
að gera stórátak til að efla þetta kerfi,“
segir Ögmundur Jónasson, formað-
ur þingflokks Vinstrihreyfingarinnar
- græns framboðs. Ögmundur seg-
ir að stór hópur tekjulítils fólks ráði
ekki við að kaupa íbúðarhúsnæði.
Nú sé svo komið að fólk ráði held-
ur ekki við að leigja sér íbúð. „Þarna
þarf að koma stóraukinn stuðningur
og mér finnst það vera íhugunarefni
að húsaleigubæturnar eigi að vera á
höndum ríkisins en ekki sveitarfé-
laganna. Það skiptir máli að tryggt sé
aukið framlag til stuðnings tekjulitlu
fólki sem leigir húsnæði.“
Ögmundur vill að tekið verði á öll-
um félagslegum þáttum húsnæðis-
kerfisins og það endurskoðað frá
grunni en segir að verulegt fjármagn
þurfi til að koma til móts við fólk.
miðvikudagur 10. október 20074 Fréttir DV
InnlendarFréttIr
ritstjorn@dv.is
Réttindalaus á
of miklum hraða
Tveir ökumenn voru stöðv-
aðir fyrir of hraðan akstur af lög-
reglunni á Suðurnesjum í fyrri-
nótt. Sá er hraðar ók mældist á
118 kílómetra hraða á Reykjanes-
braut en hámarkshraðinn á þeim
kafla sem hann mældist á er 90
kílómetrar á klukkustund. Hann
hefur aldrei öðlast ökuréttindi og
hefur hann ítrekað verið tekinn
við akstur þrátt fyrir það. Þá voru
átta eigendur ökutækja boðað-
ir með ökutæki sín til skoðun-
ar vegna vanrækslu á aðal- eða
endurskoðun.
Réttindalausir
vélhjólakappar
Lögreglan í Vestmannaeyjum
hafði í tvígang í síðustu viku af-
skipti af 15 ára ökumanni sem
ekki hafði réttindi til að aka bif-
hjóli sínu, auk þess sem hjólið
var óskráð og ótryggt. Í öðru til-
vikinu hafði ökumaðurinn sett
skráningarmerki af léttu bifhjóli
á hjólið sem hann var stöðvaður
á. Þá var annar 15 ára ökumaður
stöðvaður en hann hafði heldur
ekki réttindi til að aka hjóli sínu,
auk þess sem hjólið var óskráð
og ótryggt.
Hraðavari
í göngum
Hraðavari hefur verið
settur upp við gjaldskýli
Hvalfjarðarganga til að hvetja
menn til að hægja á sér. Þetta
var gert vegna þess að menn
gera sér oft ekki grein fyrir að
hámarkshraði þegar kom-
ið er upp úr göngunum að
gjaldskýlinu er 30 kílómetrar
á klukkustund. Dæmi eru um
að menn hafi ekið á þreföld-
um hámarkshraða. Hvað sem
því líður virðast vegfarendur
í Hvalfjarðargöngunum ekki
gera sig seka um hraðakstur
í sama mæli og áður og hælir
lögreglan ökumönnum fyr-
ir að standa sig sífellt betur
hvað þetta varðar.
Ölvaðir öku-
menn í Eyjum
Tveir ökumenn voru stöðv-
aðir í Vestmannaeyjum í síð-
ustu viku vegna gruns um að
aka ölvaðir. Á undanförnum
þremur vikum hafa samtals
fimm ökumenn verið stöðvað-
ir vegna ölvunar undir stýri.
Fyrri ökumaðurinn var
stöðvaður á Friðarhafnar-
bryggju vegna hraðaksturs.
Þegar lögregla hafði tal af
honum vaknaði grunur um
að hann væri undir áhrifum
áfengis. Í seinna tilvikinu lenti
bíll utan vegar á Hamarsvegi
þar sem hann valt eina veltu.
Ökumanninn og farþegann
sakaði ekki en ökumaður er
grunaður um ölvun við akstur.
Félag einstæðra foreldra býður verðandi einstæðum mæðrum í stuðningshóp:
Stuðningur fyrir verðandi mæður
„Markmiðið er að halda utan um
og styðja ungar verðandi mæður
sem oft eru annaðhvort í skóla eða
atvinnulausar,“ segir Guðrún Sigríð-
ur Ólafsdóttir, ljósmóðir og hjúkr-
unarfræðingur.
Í nóvember mun fyrsti stuðn-
ingshópur fyrir ungar verðandi
mæður að 25 ára aldri hittast. Það er
Félag einstæðra foreldra sem býður
upp á aðstoðina og verður starfsem-
in í húsakynnum þess.
Verkefninu, sem ber heitið: Með-
ganga – móðir – barn, er ætlað að ná
til stúlkna sem skortir félags- og til-
finningalegan stuðning. Auk Guð-
rúnar mun Oktavía Guðmunds-
dóttir félagsráðgjafi hafa umsjón
með hópunum en Oktavía átti hug-
myndina að stofnun verkefnisins.
„Hugsunin er að það séu fagað-
ilar sem hitti þær en við stefnum
að því að hittast einu sinni í viku og
borða saman. Fræðslan fer eftir því
hvar þær eru staddar og hvað þær
vilja fræðast um og þær geta komið
með spurningar um það sem brenn-
ur á þeim.“
Guðrún segir að hugmyndin eigi
upptök sín í Danmörku en þar hafa
sams konar hópar starfað með góð-
um árangri. Oktavía og Guðrún fóru
utan til Danmerkur í vor þar sem
þær könnuðu starfsemi hópanna en
síðan þá hefur undirbúningsvinna
að stofnun hópanna verið í gangi.
„Við útfærum þetta á aðeins ann-
an hátt og miðum þetta við stelp-
ur sem eru ekki í sambúð eða föstu
sambandi og hafa lítinn stuðning í
kringum sig.“
Guðrún segir að í hópnum sé
miðað við konur sem eru komnar
14 til 24 vikur á leið. „Við byrjum á
að hitta þær á meðgöngunni einu
sinni í viku. Eftir að meðgöngu lýkur
hittist hópurinn kannski einu sinni í
mánuði til að halda sambandinu. Í
Danmörku hafa margir hópar einn-
ig haldið sambandinu eftir að form-
legum fundum lýkur sem er mjög
góð aðferð.“
Í hópnum er áætlað að sjö til níu
mæður fái pláss og segir Guðrún
að farið verði af stað með þennan
hóp til að byrja með. „Tíminn mun
leiða það í ljós hvort eftirspurnin
verði meiri. Það verður lítið mál að
fara með annan hóp í gang eftir ára-
mótin en okkur grunar að það verði
meiri heldur en minni eftirspurn.“
einar@dv.isÓfrísk Hópurinn er ætlaður konum sem
hafa lítinn stuðning í kringum sig.
Kostnaður sveitarfélaganna vegna húsaleigubóta hefur hækkað mikið á undanförnum
árum. Húsaleiga hefur hækkað um 50 prósent á fimm árum. Þrátt fyrir það hefur stofn-
inn sem húsaleigubætur eru reiknaðar út frá haldist óbreyttur. Þórður Óskarsson,
framkvæmdastjóri Sambands íslenskra sveitarfélaga, segir sambandið reiðubúið til við-
ræðna við ríkið um hækkun á húsaleigubótum.
LEIGAN HÆKKAR
UM HELMING
„ég er viss um að
margir vildu að
skrefið yrði stærra
en við erum að horfa
til hagsmuna ríkis-
ins, sveitarfélaga og
bótaþeganna.“
Einar ÞÓr sigurðsson
blaðamaður skrifar: einar@dv.is
Þörf á breytingum Ögmundur vill
að gerðar verði breytingar á húsnæðis-
kerfinu. Hann vill að tekjulitlir
einstaklingar fái meiri stuðning.
Frá reykjavík Leiga á íbúðarhúsnæði á Íslandi hefur
hækkað um tæp 50 prósent á fimm árum. Stofninn sem
húsaleigubætur miðast við hefur ekkert breyst á þeim tíma.