Sveitarstjórnarmál - 01.12.1953, Side 9

SVEITARST J ÓRNARMÁL
7
sem ekki verður giskað á fyrirfram, hver þörf
verður á fé til að fullnægja áminnstu mark-
miði sjóðsins, og er því eigi unnt að gera
áætlun um vöxt hans, þá er fram líða stundir.
Fari svo, að ekki þurfi til hans að taka fleiri
ár í röð, svo að hann komist á fastan fót og
aukist jafnt og þétt, er þar með fengið álit-
legt veltufé til arðvænlegra framkvæmda.
Enda ekki óhugsandi, að fjármagn sjóðsins
mætti að einhverju leyti nota sem tryggingu
fvrir stofnun nytsemdarfyrirtækja, er annars
væri örðugt að koma á fót. En þá gæti einnig
komið til mála að létta gjaldinu af almenn-
ingi og láta vextina duga sjóðnum til eflingar.
Um efni frumvarpsins og aðalstefnu þykir
að öðru leyti nægja að skírskota til hinna
ítarlegu skýringa og röksemda, er felast í
áminnstum álitsskjölum nefndarinnar í Efri
deild. Við einstakar greinar frumvarpsins hef-
ur nefndin ekkert verulegt að athuga. Þó skal
þess getið, að upphaf 1. gr. virðist fremur eiga
við samfastan lagabálk en sérstakt lagaboð um
afmarkað efni. Þá er það og tillaga nefndar-
innar, að niðurlag fyrra liðs 1. gr. sé felt burt,
en í þess stað tekið upp ákvæði um, að til-
gangur sjóðsins sé ekki aðeins að veita hjálp
í hallæri, heldur einnig að afstýra því. Enn-
fremur hefur sú orðið niðurstaðan að bæta við
1. gr. skilgreining á orðinu „hallæri“. Og
loks þvkir betur við eiga að nefna sjóðinn
Bjargráðasjóð og breyta öðrum nöfnum í sam-
ræmi við það.“
í Neðri-deild verða, eins og í Efri-deild,
nokkur átök um málið. Aðalfyrirsvarsmaður
þess þar er Ólafur Briem, en harðast berst
þar í gegn frumvarpinu Guðmundur Eggerz
sýslumaður, 2. þm. Sunnmýlinga. Lárus H.
Bjarnason, 1. þm. Reykjavíkur, er einnig
andvígur frumv. og gerir margar tilraunir til
að koma því fyrir kattamef. Þ. á m. bar hann
fram rökstudda dagskrá um að vísa því til
stjómarinnar, er skyldi hafa leitað álits sýslu-
nefnda og bæjarstjórna um málið fyrir næsta
Alþingi. Nærri lá, að dagskrártillaga þessi
yrði málinu að falli, því að hún var felld með
aja atkvæða mun. Meiri hluti deildarmanna
fyldi málinu og taldi það gott mál og vitur-
legt.
í Neðri-deild voru gerðar margar breytingar
á frumvarpinu og voru tvær merkilegastar.
Önnur var sú, að nafni sjóðsins var breytt.
Fannst Neðri-deildarþingmönnum hallæris-
nafnið ekki sem ákjósanlegast, enda kallaði
Guðmundur Eggerz fylgjendur frumvarpsins
„hallæriskrákur“. Bar nefndin fram þá
breytingartillögu, að nafni sjóðsins skyldi
breytt og hann nefndur „bjargráðasjóður",
sem er ólíkt fegurra nafn. Var það sam-
þykkt í einu hljóði. Ekki verður séð af um-
ræðum, hver átti hugmyndina að hinu nýja
nafni sjóðsins, en hún er bæði á þingskjali
nefndarinnar (625) og á sérstöku þingskjali,
sem Kristinn Daníelsson ber fram með breyt-
ingartillögum við frumvarpið (676). Með
þessari breytingu fékk frumvarpið allt annan
svip og yfirbragð enda má nú segja, að eftir
það sé andstaða gegn því í Neðri-deild hv.orki
mikil né sterk.
Hin aðalbreytingin, sem Neðri-deild gerði á
frumvarpinu var sú að hverfa með öllu frá
nefskattinum og lækka gjaldið úr einni krónu
á karl og 60 aurum á konu, í 25 aura gjald
af hverju mannsbami, ungu sem gömlu í
hverju sveitarfélagi, og skyldi gjaldið greiðast
úr sveitarsjóði og leggjast á með útsvörum.
Ríkissjóður skyldi einnig greiða sama gjald
25 aura af hverjum manni í landinu. — Svo
breytt fór frumv. aftur til Efri-deildar með
15 gegn g atkvæðum.
í Efri-deild kom málið nú til einnar um-
ræðu hinn 11. sept. 1913 og hafði Guðmund-
ur Bjömsson framsögu. Hafði nefndin, sem
áður fjallaði um það þar í deildinni nú gefið
út eftirfarandi álit, sem dagsett er 10. sept.
1913:
„Neðri deild hefur gert eina efnisbreytingu