Sveitarstjórnarmál - 01.08.1959, Blaðsíða 9

SVEITARSTJÓRNARMÁL
5
setur. Fast aðsetur táknar nokkurn veginn
hið sama og orðið heimili, en hið síðara
er oftar notað í mæltu máli. Skilgreining
2. mgr. á orðinu heimili er lýsing á venju-
legu heimili, sem ekki þarfnast skýringa.
Uandantekningar þær, sem urn er rætt í
3. mgr., svara til hliðstæðra undantekninga
í 14. gr. framfærslulaganna, en ákvæði frum-
varpsins ganga nokkru lengra í þessu efni
en ákvæði framfærslulaganna gera. Hér er
sem sagt gert ráð íyrir því, að dvöl vegna
árstíðabudinar atvinnu breyti ekki lög-
heimili manns, ef hann að lokinni slíkri
dvöl hverfur aftur til þess heimilis, er hann
hafði, þegar sú dvöl hófst. Hér á landi er
atvinna rnanna víða mjög bundin árstíð-
um. Gildir þetta einkum um atvinnu unga
fólksins. Það er mjög algengt, að það verði
að fara til annarra sveitarfélaga í atvinnu-
leit á vissum tímum á ári hverju. Þegar
þetta fólk leitar aftur heim í sveit sína,
kaupstað eða kauptún eftir nokkurra mán-
aða fjarveru, virðist eðlilegt, að það haldi
lögheimili sínu þar. Öðru máli er að gegna,
þegar tengslin rofna við upphaflega heim-
ilið. Þegar svo er komið, þykir ekki ástæða
til, að sérregla gildi. Umrædda dvöl verð-
ur þá að skoða sem venjulega heimilis-
dvöl, ef hún ananrs fullnægir ákvæðum 2.
mgr. 2. gr.
Einn nefndarmanna, Tómas Jónsson, tel-
ur orðin „eða annarrar vetrardvalar vegna
atvinnu“ í 3. mgr. óþörf.
Venjuleg vetrardvöl hefst oftast um mán-
aðamót september og október og lýkur í
byrjun maí eða um miðjan maimánuð.
Slík dvöl varir því eigi lengur en 8 mán-
uði, og takmarkast þetta ákvæði greinar-
innar við það. Með skírskotun til þessa ger-
ir Tómas Jónsson ekki ágreining um frum-
varpsgreinina.
Ákvæði 4. mgr. vegna varnaliðsvinnu
þarfnast ekki skýringa.
Unt 3. gr. — Það kann að virðast frem-
ur fátítt, að menn eigi samtímis fleiri en
eitt heimiii. Þó munu vera til dæmi um
það. Þegar ákveða skal, hvert heimilið sé
lögheimili, skal telja það heimilið lögheim-
ili, þar sem hlutaðeigandi maður hefur aðal-
atvinnu sína, sbr. nánari ákvæði í greininni
um aðalatvinnu. Þegar heimili manns sker
ekki úr um lögheimili hans, virðist eðli-
legt að taka tillit til atvinnunnar og telja
lögheintilið á þeim staðnum, sem hún er
mest. Val hlutaðeigandi manns keniur fyrst
til greina, þegar hvorki reglan um heimilið
né reglan um aðalatvinnu sker úr um lög-
heimilið.
Um 4. gr. — Svo kynni að virðast í fljótu
bragði, að þau tilvik séu fátíð, sem heim-
færa mætti undir þessa grein. Þó er ekki
fyrir það synjandi, að maður kunni að hafa
stundað samtals 6 mánuði atvinnu í sarna
sveitarfélagi á síðustu 12 mánuðum án þess
að eignast þar nokkurt heimili samkv. 2.
og 3. mgr. 2. gr. Einkum kynni þetta að
geta skeð, ef hann næði 6 mánaða mark-
inu með tveimur eða fleiri atvinnutíma-
bilurn, sem þá varaði aðeins nokkrar vikur í
hvert skipti.
Um 5. gr. — Þarfnast ekki skýringa.
Um 6. gr. — Greinin geymir almenna
reglu, sem jafnframt er tæmandi. Þeir, sem
ekki eiga lögheimili samkv. 2.-5. gr„ hljóta
það samkv. þessari grein. Sennilega verða
fáir heimfærðir undir þessa grein, en þó
áreiðanlega nokkrir.
Um 7. gr. — Hér er sérregla um hjón.
Sjálfsagt þykir, að þau eigi saman lögheim-
ili, sbr. þó 2. mgr. Það getur borið við, að
þau hafi sitt heimilið hvort, t. d. vegna at-
vinnustaðar mannsins. Þá er það aðalregl-
an, að heimili konunnar, sem oftast mun
hafa börnin hjá sér, verður lögheimilið.
Hitt mun fátíðara, að börnin skiptist milli
heimila ntannsins og konunnar, nema þá