Sveitarstjórnarmál - 01.08.1959, Blaðsíða 16

12
SVEITARSTJÓRNARMÁL
finnska vaeri minnst og lipurð og mannúð
einkenndi meðferð mála.
Norðmenn geta verið stoltir af sjúkradag-
peningatryggingu sinni. Þegar unnið er að
þvx að hækka sjúkradagpeningana, verður
það ljóst, að við verðum að finna lausn á
því, hvernig við eigum að geta tekið upp
launagreiðslur, meðan menn eru veikir, í
stað sjúkradagpeningaskipulagsins, sem nú
ríkir. Þegar litið er á þetta mál frá fjár-
hagslegu sjónarmiði eingöngu, má segja, að
það sé að rniklu leyti leyst, þar sem sjúkra-
dagpeningarnir nálgast nú mjög venjuleg
verkalaun. Vandamálið er hins vegar í því
fólgið, að hér í Noregi hefur verið komið
á skattfríðindum í sambandi við greiðslur
dagpeninga.
í Noregi er unnið markvisst að því að
bæta úr jaessu, en frá því grundvallarsjón-
armiði, að ekki sé hægt að gei'a jrað á þann
hátt, að allur fjöldi hinna tryggðu skaðist
við Jrað, að komið sé í veg fyrir misnotkun
tiltölulega fárra einstaklinga. Það verður
samt af fremsta megni reynt að ráða bót á
ágöllunum.
Aðhlynning gamals fólks og sjúkra er eitt
vandamálið. Bæjarstjórnir leggja mikla
áherzlu á það, að þarna verði nýrri skipan
komið á. Afstaða fjölskyldunnar eða um-
hverfisins til gamalmennis eða sjúklings
getur haft víðtæk áhrif. Maður getur ekki
varizt því að gruna, að norskar fjölskyldur
reyni oft að losa sig við gamalmenni og
sjúklinga, sem valda erfiðleikum, jxótt t. d.
gamalmennum mundi jxrátt fyrir allt líða
betur heima hjá skylduliði sínu en annars
staðar.
Þá er við og við minnzt á dagpeninga
til húsmæðra. Félagsmálaráðuneytið hefur
látið Jxá skoðun í ljós við Stórþingið, að
eðlilegt sé að leysa jxetta mál með aukn-
ingu heimilishjálpar í veikindaforföllum
húsmæðra. Þessi aukning stendur nú fyrir
dyrum, og munu sjúkrasamlögin bera
kostnaðinn að nokkru leyti.
Ráðherrann ræddi um það, hvers vegna
sú leið væri valin að afla fjár til sjúkrasam-
laganna með iðgjöldum. Það er sálfræði-
lega rétt, að sambandið milli þess sem
greiðir og þess sem nýtur sé haft sem allra
skýrast. Þetta veldur einnig Jxví, að auð-
veldara er að auka sjúkratryggingarnar og
unnt er að gera það með meiri hraða.
Annars er ekki hægt að leysa öll þjóð-
félagsleg vandamál með almannatrygging-
um. Menn verða í þessu efni að hafa í
huga drykkjuskap, glæpahneigð, erfiðleika
á því að finna sér stöðu í þjóðfélaginu,
hjónaskilnaði og dótturina, sem hefur unn-
ið foieldrum sínum, en stendur svo uppi
einmana milli fertugs og fimmtugs. Til þess
að geta mætt þeim vandamálum, sem af
þessu leiðir, Jrörfnumst við löggjafar um
félagslega aðstoð, sem gagnstætt því, sem á
við um ti'yggingalöggjöfina, miðast við mat
á vandamálum hvers einstaklings.
Hin nýju lög um barnalífeyri hafa lika
leitt af sér ný vandamál. Það hefur komið
í ljós, að Jressara laga njóta alls ekki eins
mörg börn og gert var ráð fyrir. Það er
augljóst, að mörg börn, sem misst hafa for-
eldra sína, njóta ekki hjálparinnar. Mönn-
um er enn ekki Ijóst, hver ástæðan er, en
nauðsynlegt er að finna hana. Ein ástæðan
getur verið sú, að lögin séu enn ekki nógu
kunn. Tryggingastofnunin hefur nú ráðið
sér blaðafulltrúa, sem á að hafa Jxað hlut-
verk á hendi að láta blöðum og útvarpi í
té allar upplýsingar um tryggingarnar og
hinar ýmsu greinar þeirra, sem að gagni
megi koma.
Hjálpin til jDeina, sem eftir lifa, er erfitt
vandamál. Hér er átt við ekkju- og ekkla-
lífeyri. Nefnd hefur verið skipuð til þess
að athuga jDetta mál. En þetta virðist þó
ekki vera mjög aðkallandi sem stendur. —