Morgunblaðið - 01.11.2011, Blaðsíða 19

19
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 1. NÓVEMBER 2011
Leikið Hundar njóta sín einna best þegar þeir komast út og geta viðrað sig aðeins í fersku og köldu loftinu. Ekki er verra ef þeir hafa með sér annan ferfættan félaga í útivistinni.
Sigurgeir S
Nýlega kom ráðherra sam-
göngumála og upplýsti okkur
Reykhólabúa um hvar best
væri að leggja nýjan veg í
Gufudalssveitinni, nú ætti að
fara hálsana. Þegar ég flutti í
Reykhólasveitina fyrir 15 árum
var mikið fjallað um framtíð-
arvegalagningu sem leysa
skyldi af gamla og bratta vegi
um Hjallaháls og Ódrjúgsháls.
Vegagerðin lagði til ýmsa val-
kosti sem fjallað var um á
mörgum fundum.
Fyrsti valkostur okkar sem þá vorum í
sveitarstjórn var leið A, eða vegur út Reykja-
nesið og yfir mynni Þorskafjarðar í Skálanes.
Með því kæmu Reykhólar í þjóðbraut, en á
þessari leið frá Búðardal til Patreksfjarðar er
enginn þéttbýlisstaður annar. Og við fundum
norska tillögu í byggðaáætlun fyrir Vestfirði
frá árunum kringum 1960 þar sem gert var
ráð fyrir brú á þessum stað, ekki ósvipaða og
nú er á Mjóafirði í Djúpi. Eftir marga fundi
var sæst á að fara leið B eða með brú yfir
Þorskafjörð, síðan gegnum Teigsskóg, fyrir
Hallsteinsnes með þverun Djúpafjarðar og
Gufufjarðar að Skálanesi. Nú vita menn
hvernig sú tillaga fór, henni var hafnað í
Hæstarétti, vegna þess að botndýralíf í fjörum
Djúpafjarðar og Gufufjarðar væri ekki nægi-
lega rannsakað.
Að ætla sér að fara að leggja nýjan veg um
Hjallaháls finnst mér fráleit hugmynd, sá háls
er nokkru hærri en Víkurskarð, sem talinn er
slíkur farartálmi að jarðgöng þurfi undir
Vaðlaheiði. Ég hef margoft ekið Hjallaháls að
vetri til og veðurfar þar er það sama og á
Þorskafjarðar- og Steingrímsfjarðarheiði,
enda Hjallaháls jarðfræðilega framhald af
þeim heiðum þó að lægri sé en þær. Á Hjalla-
hálsi hef ég upplifað að vetri til snarvitlaust
veður, skafrenning og snjókomu þó að sæmi-
legt sé annars staðar.
Nú var okkur sagt að það yrði að laga þann
veg sem fyrir er eða leggja nýjan um hálsana,
vegna þess að nýtt umhverfismat fyrir B-leið
mundi fara á sama veg og áður. En þarf ekki
umhverfismat fyrir Hjallaháls og Ódrjúgs-
háls? Á Hjallahálsi er búið að gera margar
veglínur, frá upphafi vegalagningar. A.m.k.
má sjá þar ótal vegaspotta sem skera hlíð-
arnar, svo að stingur í augun. Er það ekki um-
hverfismál að fara að rífa og tæta þessar hlíðar
einu sinni enn? Hefur nokkuð verið rannsak-
aður gróður og jurtalíf þar? Getur
það ekki verið jafn merkilegt og
Teigsskógur? Hvað um birkið í
Ódrjúgshálsi? Og hvað er Teigs-
skógur? Jú, ljómandi fallegt birki-
kjarr, svipað og er í öllum þessum
hlíðum sem snúa móti suðri í
Barðastrandarsýslum. En hvers
vegna má ekki leggja veg þar?
Þegar nýr vegur var lagður um
Barmahlíð að Reykhólum árið
2001 var farið gegnum sjálfsprott-
inn birkiskóg og skógrækt þar sem
gróðursett voru bæði grenitré og
lerki. Þar hefur m.a. mælst hæsta
tré á Vestfjörðum. En þau tré sem voru í veg-
línunni voru gróðursett annars staðar, eða
nýtt sem jólatré. Öllu efni var keyrt að í veg-
inn, engu rótað upp. Ég sé ekki annað en að
þarna hafi vel tekist til, vegurinn í gegnum
skóginn er til fyrirmyndar.
Svipað er hægt að gera í Teigsskógi, það
þarf ekki að vera eyðilegging þó að lagður sé
vegur þar í gegn. Var ekki lagður vegur í
gegnum Hallormsstaðarskóg? Og hverjir eru
það sem leggjast gegn því að leggja þarna
veg? Samkvæmt upplýsingum á ofangreindum
fundi í Bjarkalundi eru það tveir sum-
arbústaðaeigendur sem eiga hlut í Gröf og
Hallsteinsnesi. Eigandi jarðarinnar Teigs-
skógar hefur lýst því yfir að hann sé ekki mót-
fallinn vegalagningu um Teigsskóg.
Ég er skógræktarbóndi og er búin að láta
gróðursetja 80.000 trjáplöntur. Mér þykir
vænt um náttúruna og vil hlúa að henni eftir
föngum. En ég ætla mér að setja vegi og stíga
um skógræktina svo niðjar mínir og aðrir geti
notið hennar þegar tímar líða. Teigsskógur
var beitarskógur áður fyrr, meðan sauð-
fjárrækt var meiri í Þorskafirði. Nú er hann
ógengur mönnum og skepnum. Með góðum
vegi í gegnum skóginn getum við notið hans
um leið og við fáum láglendisveg í stað illfærra
fjallvega.
Eftir Jónu Valgerði
Kristjánsdóttur
» Að leggja nýjan veg um
Hjallaháls er fráleit hug-
mynd, sá háls er hærri en Vík-
urskarð, sem er slíkur far-
artálmi að jarðgöng þurfi
undir Vaðlaheiði.
Jóna Valgerður
Kristjánsdóttir
Höfundur er fyrrverandi
alþingismaður og sveitarstjóri.
Vegalagning
í Reykhólahreppi
Frá blautu barnsbeini hef ég
fylgst með þróun sjávarbyggð-
anna á Snæfellsnesi. Ég hef sem
bæjarstjóri, þingmaður og ráð-
herra átt þess kost að eiga
margvíslegt samstarf við útvegs-
menn og sjómenn og met þá
mikils sem hafa gert það að lífs-
starfi að gera út, sækja sjóinn og
verka og selja sjávarafurðir fyr-
ir kröfuharða markaði heims-
viðskiptanna. Allt það mikla
starf innan sjávarútvegsins leggur grunninn
að velferð sjávarbyggðanna og eflir þjóð-
arhag. Ég á og hef átt góða samleið með út-
vegsmönnum þó að stundum hafi slest upp á
vinskapinn eins og gengur í mannheimum.
Ég hef ekki verið fastur í kreddum um
óbreytanlegt kerfi í sjávarútvegi og hef á
stundum talið að forustumenn útgerð-
arinnar hafi gengið fullhart fram. Ég var
hinsvegar meðal þeirra þingmanna sem
stóðu að ýmsum breytingum á kerfinu og
samþykkti til sátta að taka upp auðlinda-
gjald í sjávarútvegi. Sú aðgerð átti að
tryggja eðlilegan arð þjóðarinnar af sjáv-
arauðlindinni sem er vissulega sameign okk-
ar. Sú ákvörðun að taka upp auðlindagjald
átti að tryggja sátt um skipulag veiðanna
sem byggðist á aflamarkskerfinu, sem ég
hef tröllatrú á að sé hið rétta kerfi við stjórn
fiskveiða. Niðurbrot þess er skaðlegur hás-
kaleikur sem gerir íslenska útgerð óhag-
kvæma.
Ástæða þess að ég skrifa þessar línur í
Morgunblaðið er að ég tel að sjávarútvegs-
ráðherra þurfi stuðning til þess að sveigja af
þeirri leið í sjávarútvegsmálum sem for-
ustumenn stjórnarflokkanna hafa valið. Mér
hefur virst það vera þingmenn Samfylking-
arinnar umfram aðra sem gera kröfu um
breytingar á stjórnkerfi fiskveiða. Ég minn-
ist þess ekki allan þann tíma sem við sjáv-
arútvegsráðherra áttum samleið á þingi að
hann hafi haft svo stríðar skoðanir um að
breyta fiskveiðistjórnunarkerfinu. Mála-
tilbúnaður sem byggist á því að veitast að
útvegsmönnum og gera öll þeirra verk tor-
tryggileg er ekki boðlegur og ég veit að það
er ekki í anda sjávarútvegsráðherra að
stunda slíka stjórnmálaleiki. Þeir þingmenn
sem hæst hafa og munu leggja sjávarútvegs-
kerfið í rúst fái þeir ráðið er fólk sem lítt
þekkir til í atvinnumálum. Sá hópur hefur í
hótunum og telur sig hafa stöðu til þess
vegna óvissu meirihlutans á
Alþingi. Eins og nauðsynlegt
er við lausn deilumála verða
deiluaðilar að gefa eftir og
finna leið sátta. Í ráðuneyti
sjávarútvegsmála liggja til-
lögur sem sátt náðist um í
nefndinni sem núverandi vel-
ferðarráðherra stýrði í umboði
sjávarútvegsráðherra. Eftir að
hafa kynnt mér þær tillögur
og rætt við forustumenn í at-
vinnulífinu og sveitarstjórn-
armenn í kjördæmi sjáv-
arútvegsráðherra tel ég einsýnt að taka eigi
upp þær tillögur og mynda um þær breiða
sátt, ekki síst í þágu byggðanna í Norðvest-
urkjördæmi sem eiga mest undir því að deil-
ur verði settar niður. Þannig og því aðeins
mun sjávarútvegurinn blómstra og verða
það afl endurreisnar sem við þurfum á að
halda. Því vil ég benda á að það er hópur
manna um allt land, sem vill bjóða fram
krafta sína til þess að vinna þessum tillögum
sáttanefndarinnar brautargengi og telja að
með þeirri niðurstöðu gæti sjávarútvegs-
ráðherra staðið keikur upp frá þessari deilu
um kvótakerfið. Hann gæti síðan snúið sér
af öllu afli að því mikilvæga verkefni að ná
skynsamlegri lendingu í Evrópumálunum.
Það virðist vera hópur sem er andsnúinn
hagsmunum sjávarbyggða sem er að hefja
innreið sína til aukinna valda í íslensku sam-
félagi. Það lið hugsar sér augljóslega að ná
bæði auðlindum og áhrifum á norðurslóðum
í gegnum sterka stöðu á Íslandi og færa
annað. Gegn því þarf að beita kröftum góðra
Íslendinga. Sjávarútvegsráðherra er í lyk-
ilstöðu til þess. Ég leyfi mér að skora á hann
að fara leið sátta í sjávarútvegi. Um það má
slá skjaldborg fólks úr öllum flokkum.
Eftir Sturlu
Böðvarsson
» Ástæða þess að ég skrifa
þessar línur í Morgunblað-
ið er að ég tel að sjávarútvegs-
ráðherra þurfi stuðning til
þess að sveigja af þeirri leið í
sjávarútvegsmálum sem for-
ustumenn stjórnarflokkanna
hafa valið.
Sturla Böðvarsson
Höfundur er fyrrverandi
samgönguráðherra og forseti Alþingis.
Áskorun til sjávar-
útvegsráðherra