Morgunblaðið - 16.04.2013, Blaðsíða 16
16 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 16. APRÍL 2013
FRÉTTASKÝRING
Hörður Ægisson
hordur@mbl.is
Það færist mjög í aukana að fjárfestar
sækist eftir því að taka lán hjá fjár-
málafyrirtækjum til kaupa á hluta-
bréfum í Kauphöll Íslands. Umfang
slíkra viðskipta hefur almennt verið
mjög takmarkað á síðustu árum en nú
eru vísbendingar um að það sé að
breytast. Ströng skilyrði fylgja hins
vegar slíkum lánveitingum og eftir því
sem Morgunblaðið kemst næst eru
bankar enn mjög tregir í taumi til að
veita lán til hlutabréfakaupa þrátt fyr-
ir aukinn áhuga fjárfesta.
Ásókn fjárfesta – bæði fjárfestinga-
félaga og spákaupmanna – í skuldsett
hlutabréfakaup á sér ekki síst stað í
aðdraganda nýskráninga fyrirtækja á
hlutabréfamarkað. Samkvæmt heim-
ildarmönnum Morgunblaðsins á fjár-
málamarkaði þykir ekki óvarlegt að
áætla að bankar séu að lána fjárfest-
um á annan milljarð króna til kaupa á
hlutabréfum í útboði VÍS sem hófst
fyrir helgi og lýkur í dag. Til stendur
að selja allt að 70% hlut í félaginu –
samtals um 1,752 milljónir hluti á út-
boðsgenginu 6,75-7,95 krónur. Mark-
aðsvirði hlutafjárins gæti því numið á
bilinu 12-14 milljarðar króna.
Ekki ódýr lánskjör
Í þeim tilfellum sem fagfjárfestar
hafa tekið lán til hlutabréfakaupa eru
þeir oftast að leggja fram 25% eigið fé.
Að sögn verðbréfamiðlara sem Morg-
unblaðið ræddi við færist það einnig
talsvert í vöxt, einkum nú í tengslum
við hlutafjárútboð VÍS, að almenning-
ur sé að leitast eftir því að reyna að
taka lán hjá bönkum fyrir hlutabréfa-
kaupum.
Það er hins vegar ekki ódýrt fyrir
fjárfesta að slá lán fyrir hlutabréfa-
kaupum. Þau lánskjör sem bjóðast
eru yfirleitt með um 3% álagi ofan á
grunnvexti – í kringum 9% óverð-
tryggðir vextir – og því þurfa fjár-
festar að vænta talsverðra hækkana
á gengi hlutabréfanna svo það geti
talist skynsamlegt að skuldsetja sig
fyrir slíkum kaupum.
Mikil ásókn fjárfesta í hlutabréf
þarf þó ekki að koma á óvart sökum
fárra fjárfestingarkosta á markaði í
skjóli fjármagnshafta. Sumir viðmæl-
endur Morgunblaðsins líkja ástand-
inu á hlutabréfamarkaði við „gull-
grafarastemningu“ en flest félög sem
hafa verið skráð á markað á síðustu
misserum hafa hækkað gríðarlega
mikið í verði. Til að mynda hefur
gengi hlutabréfa í smásölurisanum
Högum hækkað um tæplega 70% frá
því að félagið var sett á markað í árs-
lok 2011. Fasteignafélagið Reginn
hefur ennfremur hækkað um meira
en 60% í verði á ríflega níu mánuðum.
Sókn heimila í hlutabréfasjóði
Reiknað er með því að á þessu ári
muni fjögur ný félög verða skráð í
Kauphöll Íslands með markaðsvirði
hlutafjár að andvirði 40 milljarða
króna. Ljóst er hins vegar að eftir-
spurn í innlend hlutabréf er langt
umfram þetta aukna framboð – lík-
lega fjórfalt meiri. Hrein fjárfesting-
arþörf íslensku lífeyrissjóðanna, sem
er talin vera um 130 milljarðar króna
á þessu ári, ræður mestu um þá um-
frameftirspurn sem er eftir hluta-
bréfum. Að óbreyttu er fjárfesting-
arumhverfið á Íslandi með þeim
hætti að það þarf í raun „einbeittan
brotavilja til að tapa á hlutabréfum,“
segir sérfræðingur á markaði í sam-
tali við Morgunblaðið.
Þrátt fyrir að mörg heimili hafi
tapað miklum fjárhæðum á fjárfest-
ingum í hlutabréfum fyrir hrun
bankakerfisins 2008 þá sjást þess
skýr merki um að áhugi almennings á
því að fjárfesta á ný á hlutabréfa-
markaði sé að aukast. Á ríflega einu
ári hefur heildareign heimila í hluta-
bréfasjóðum til að mynda næstum
fjórfaldast – úr 3,5 milljörðum króna í
meira en 13 milljarða króna í lok febr-
úar á þessu ári. Þótt þessar tölur taki
ekki tillit til beins eignarhalds heim-
ila og einstaklinga á skráðum hluta-
bréfum, heldur aðeins hlutdeildar-
skírteina í hlutabréfasjóðum, þá má
leiða að því líkur að þessi þróun sé til
marks um að almenningur sé smám
saman að taka hlutabréf í sátt sem
fjárfestingarkost og sparnaðarform.
Vaxandi ásókn fjárfesta í
skuldsett hlutabréfakaup
Bankar lána fjárfestum á annan milljarð til að kaupa hlutabréf í útboði VÍS
Mikil verðhækkun hlutabréfa í skjóli hafta
Gengisþróun hlutafélaga sem hafa verið skráð á markað frá árslokum 2011
Heimild: Kauphöll Íslands
Hækkun
Úrvalsvísi-
tölunnar frá
skráningu
Haga á
markað er
ríflega 33%.
Hagar
skráð á
markað
16. desember
2011
Vodafone
skráð á
markað
18. desember
2012
33,29%
68,03%
18,44%
63,41%
4,52%
Eimskip
skráð á
markað
16. nóvember
2012
Reginn
skráð á
markað
2. júlí
2012
„Gullgrafarastemning“
á markaði
» Fjárfestar sækjast í auknum
mæli eftir því að taka lán til að
kaupa í hlutabréfum.
» Mun meiri eftirspurn en
framboð þar sem bankar eru
enn tregir í taumi til að veita
lán til hlutabréfakaupa.
» Bankar eru að lána fjár-
festum á annan milljarð til að
kaupa hlutabréf í útboði VÍS.
»Lánskjörin sem bjóðast eru
um 9% óverðtryggðir vextir.
» Heimilin eiga 13 milljarða í
hlutabréfasjóðum. Eignin hefur
fjórfaldast á ríflega einu ári.
STUTTAR FRÉTTIR
● Íbúðalánasjóður átti í lok mars 2.377
fullnustueignir um land allt og hefur
þeim fjölgað um 96 frá því í lok febrúar.
Rétt rúmlega helmingur fasteigna
sjóðsins var áður í eigu bygging-
arfélaga, fyrirtækja í leiguíbúðarekstri
eða annarra lögaðila. Þetta kemur fram
í mánaðarskýrslu sjóðsins fyrir mars.
1.930 eignum ÍLS hefur verið ráðstafað
í útleigu eða sölumeðferð. Nánar á
mbl.is
ÍLS á 2.377 eignir
● Jóhann Gunnar
Stefánsson, annar
aðaleigandi og
framkvæmdastjóri
Háfells undanfarin
sex ár, hefur
ákveðið að láta af
störfum fyrir félag-
ið um næstkom-
andi mánaðamót.
Ekki verður breyt-
ing á eignarhaldi
félagsins samhliða brotthvarfi Jóhanns
Gunnars sem mun áfram eiga sinn hlut
og sitja í stjórn félagsins, segir í tilkynn-
ingu.
Háfell er eitt af elstu verktakafyr-
irtækjum landsins.
Hættir sem fram-
kvæmdastjóri Háfells
Jóhann Gunnar
Stefánsson
!"# $% " &'( )* '$*
++,-+.
+,+-+
++/-/0
12-0+.
12-/03
+,-4/+
+10-+.
+-120/
+00-54
+/4-4/
++,-4+
+,+-/4
++/-5+
12-004
12-3.0
+,-/2/
+10-45
+-1++
+0,-40
+/4-,,
1++-2435
++,-35
+,+-5,
++3-1/
12-,./
12-35,
+,-//5
+10-,/
+-1+4/
+05
+//-.+
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á
Útlit er fyrir hóflegan hagvöxt í
Grikklandi á næsta ári og yrði það í
fyrsta sinn á síðustu sex árum að
hagvöxtur mælist í landinu. Þetta
kemur fram í sameiginlegri yfirlýs-
ingu frá framkvæmdastjórn Evrópu-
sambandsins, Evrópska seðlabank-
anum og Alþjóðagjaldeyrissjóðnum,
sem gjarnan ganga undir viðurnefn-
inu þríeykið (the Troika).
á heimasíðu Breska ríkisútvarps-
ins, BBC, í gær kemur fram að
þríeykið hafi greint frá því í yfirlýs-
ingu sinni að næsti hluti neyðarað-
stoðar til Grikklands verði brátt
greiddur út. Sú ákvörðun er tekin í
kjölfar skoðunar á því hvernig til
hefur tekist við stjórnun efnahags-
mála á Grikklandi að undanförnu.
Þar kemur jafnframt fram að
þrátt fyrir þessa jákvæði þróun sé
ástandið erfitt í Grikklandi. Skuldir
ríkisins nemi 160% af landsfram-
leiðslu og verði að nást niður í 120%
af landsframleiðslu, til þess að vera
sjálfbærar.
AFP
Aþena Paul Thomson, verkefnisstjóri AGS í Grikklandi, talar á ráðstefnu í
Aþenu í gær. Yannis Stournaras, fjármálaráðherra Grikkja, hlýðir á mál hans.
Spá hagvexti í
Grikklandi 2014
Ástandið samt sem áður mjög erfitt