Morgunblaðið - 12.04.2014, Blaðsíða 29

UMRÆÐAN 29
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 12. APRÍL 2014
UMBÚÐIR
NÁTTÚRULEGA
BETRI
Það er lítið mál að endurvinna nýju Smjörva umbúðirnar.
Þú tekur bara pappann af plastöskjunni og setur í pappírstunnuna.
Gámar fyrir plastumbúðir eru á næstu grenndarstöð eða
endurvinnslustöð.
NÚ Í400gUMBÚÐUM
E
N
N
E
M
M
/
S
IA
•
N
M
61
3
27
Dagur Ragnarsson – Guð-
mundur Kjartansson
Svartur leikur og vinnur.
Þessi staða kom upp í 2. umferð
„Wow air-mótsins“ sem Taflfélag
Reykjavíkur stendur fyrir. Grein-
arhöfundur fór yfir skákina með
Degi sem vann eftir mistök Guð-
mundar í tímahraki. Eins og
stundum þegar kappskák lýkur
eiga forrit á borð við „Houdini“
síðasta orðið um ýmsar erfiðar
ákvarðanir sem skákmenn hafa
tekið. Hið kalda mat forritanna er
nákvæmt. Á svipstundu dæmdi
„Houdini“ þessa stöðu unna á svart
og vinningsleiðin er einhvern veg-
inn svo „ómannleg“ að við skelltum
upp úr:
Eftir 35. … Hf2! vinnur svartur í
öllum afbrigðum og það flóknasta
lítur svona út: 36. hxg6 f5! 37. exf5
De3! 38. Hg2 Hf1+ 39. Hg1 Hf4
40. Dg3 De4+ 41. Hg2 Hh4+ 42.
Kg1 Db1+ 43. Kf2 Dxf5+ 44. Kg1
Db1+ 45. Kf2 Dc2+ 46. Kf1 Dc1+
47. Kf2 Hf4+
Og ef nú 48. Ke2 tilkynnir „Ho-
udini“ mát í 7 leikjum! Þekkt
mynstur geta ekki hjálpað manni
til að finna þessa vinningsleið og
rökfræði á borð við þá sem Capa-
blanca notaðist stundum við; að
telja mennina sem voru í sókninni
gegn þeim sem voru að verjast –
að kónginum meðtöldum, gagnast
lítið í þessari stöðu.
Dagur Ragnarsson er með sigr-
inum kominn með 2 vinninga á
„Wow air-mótinu“ og er í efsta
sæti ásamt Hjörvari Steini Grét-
arssyni. Friðrik Ólafsson tók sér
frí í tveimur fyrstu umferðunum en
á að tefla við Sigurð Pál Stein-
dórsson í 3. umferð.
Undirritaður spurði Daða Örn
Jónsson tölvufræðing, okkar mesta
sérfræðing í hugbúnaðarmálum
skákarinnar, um framþróun forrita
og hann tók dæmið um „Dimmblá“
sem lagði Kasparov að velli vorið
1997. Þó að ofurtölva IBM, sem
var með sérhannaðan vélbúnað,
hafi getað reiknað 200 milljón stöð-
ur á sekúndu er hún, að mati Daða,
lakari „skákvél“ en „Houdini“ og
„Stockfish“ sem reikna 10 sinnum
færri leiki á sekúndu en vinsa
strax úr vitlausu leikina og ein-
beita sér að þeim betri.
Gömul saga úr aðdraganda
heimsmeistaraeinvígisins 1972 rifj-
aðist upp. Bobby Fischer kom
hingað til lands í vetrarbyrjun það
ár til að kanna aðstæður og mætti
á 1. umferð Reykjavíkurmótsins í
febrúar 1972. Þar sem hann hallaði
sér upp við súlu í kjallara Glæsi-
bæjar hékk þessi staða uppi:
Keene – Stein
„Stein er með koltapað tafl,“
sagði Bobby við Guðmund G. Þór-
arinsson, forseta SÍ, sem stóð við
hlið hans. Ungur piltur sem ann-
aðist sýningarborðið setti borða á
sýningartaflið þar sem á stóð: jafn-
tefli.
„Gaf Stein?“ spurði Bobby Fisc-
her en þegar Guðmundur kvað nei
við gekk meistarinn úr salnum.
Keene virtist líta á sovéska stór-
meistara sem einhverskonar hálf-
guði og tók jafnteflistilboði Stein.
Eftir stóð samt spurningin: Hvað
sá Bobby Fischer? Fyrir 15 árum
eða svo þegar ég lét forritið
„Chess Genius“ malla á þessari
stöðu var ekki hægt að sanna að
staða hvíts væri unnin. Um daginn
skellti ég lokastöðunni aftur inn í
tölvu. Nú tók „Houdini“ við. Þá var
niðurstaðan allt önnur:
17. Rxc6 bxc6 18. Bd6! Be6 19.
Hb7 Dxd1 20. Hxd1 Bf8 21. Be5
Hg8 22. Bf6! Bg7
23. Be7!
Þessi furðulegi leikur sem varla
byggist á nokkru þekktu „mynstri“
vinnur. Eftir 23. … Bf8 24. Bg5 á
svartur enga haldgóða vörn gegn
hótuninni. 25. Bf3.
Bobby Fischer hafði rétt fyrir
sér í Glæsibæ forðum, hvíta staðan
er unnin.
Skrítin mynstur
„Houdini“
Skák
Helgi Ólafsson
helol@simnet.is
Við hjónin búum
saman í Lundi í
Kópavogi. Íbúðin er
björt, rúmgóð og fal-
leg. Maðurinn minn
er 66 ára og ég er 59
ára. Börnin eru flogin
úr hreiðrinu. Við höf-
um búið hamingju-
samlega hér í 4 ár en
höfum reyndar búið
alla tíð í Kópavog-
inum. Hér er ég borin og barn-
fædd og hér viljum við búa þar til
yfir lýkur.
Árið 2005 greindist
ég með fylgifisk sem
er leiðinda taugasjúk-
dómur sem nefnist
Parkinson. Fólk er
misfatlað vegna þessa
en sundum leikur
sjúkdómurinn mann
grátt. Á öðrum stund-
um er hann léttbær-
ari. Hann leggst á öll
líffærakerfi líkamans
en mikið á stoðkerf-
isfrumur þannig að
jafnvægið verður lé-
legra. Hömlur þessar leiða til auk-
innar notkunar hjálpartækja og
umönnunar. Hreyfingar verða all-
ar hægar og stirðar. Þannig getur
viðkomandi ekki gert einfalda
hluti eins og að reima skó, ganga
tröppur eða athafna sig á salerni.
Rithöndin verður meira að segja
oft og tíðum ólæsileg.
Af þessu má lesa að álag á þann
aðstandanda sem býr heima er
mikið. Að svara kalli frá öðrum og
eiga aldrei frí er lýjandi til lengd-
ar.
Nú er svo komið að ég þarf
hvíldarinnlögn og kom það ekki til
af góðu. Við hjónin áttum nefni-
lega silfurbrúðkaup og höfðum
fyrir hálfu ári ákveðið að eyða af-
mælinu í Kaupmannahöfn með
ættingjum. Þegar á hólminn var
komið var þetta of mikið umstang
fyrir mig sem var nýstaðin upp úr
flensu. Hins vegar var maðurinn
minn frekar leiður enda var hann
búinn að hlakka mikið til að fá
smá frí og „öllara“. Hvað er nú til
ráða? Í boði var hvíldarinnlögn á
elliheimili (þar sem meðaldur er
89 ár) á tveggja manna stofu á
deild fyrir heilabilaða. Mér var
allri lokið eftir að hafa skoðað
heimilið. Ekki var í boði skamm-
tímavistun í nærveru jafningja,
einungis biðpláss.
Ég heyrði um daginn aðra svip-
aða sögu um skort á skamm-
tímavistun fyrir yngra fólk. Þar
var um að ræða 22 ára stúlku sem
bjó hjá foreldrum sem vildu allt
fyrir hana gera. Hún þurfti mikla
aðstoð við athafnir daglegs lífs og
liðveislu félagslegs eðlis. Móðir
hennar hafði þurft að hætta að
vinna til að geta verið heima og
sinnt dóttur sinni. Það var svo erf-
itt að eiga við kerfið. Það kom að
því að mamman var alveg að
brenna út, hún var örmagna af
þreytu. Hún þurfti hvíld frá stelp-
unni í nokkra daga, ég tala nú
ekki um vikur, til að byggja sjálfa
sig upp. Í boði var elliheimilisdvöl
í þriggja manna herbergi. Þar var
sjúkraþjálfun í boði en mikið þar
að gera. Þetta voru úrræðin,
hvíldarinnlögn á yfirfullu elliheim-
ili.
Með vinsemd og virðingu.
Hvar á ég að vera?
Eftir Ósk
Axelsdóttur
» Skortur á húsnæði
og umönnun fyrir
ósjálfbjarga einstak-
linga á besta aldri.
Ósk Axelsdóttir
Höfundur er sjúkraþjálfari
með Parkinson.