Fréttir - Eyjafréttir - 27.07.2000, Blaðsíða 10

10
Frcttir
Fimmtudagur 27. júlí 2000
Sauðir
og menn
MEIRIHLUTI tómstundabænda í Eyjum hefur öll sín mál í besta
lagi, aftur á móti líða þeir fyrir trassahátt hinna sem hvorki hafa
nennu né getu til að hafa sitt fé innan girðingar.
Á undantörnum árum hefur
rammt kveðið að því að sauðfé
hefur gengið laust á Heimaey, þó
svo að slíkt sé ólöglegt. Aðallega er
það fé á norðvestursvæði eyjar-
innar, Dalfjalli, Há og Klifi, sem
farið hefur framhjá girðingum eða
gegnum þær og gert mörgum lífið
leitt.
í kjölfar jarðskjálftanna, þann 17. og
21. júní, hefur svo keyrt um þverbak í
þessum málum. Þær girðingar, sem
áður héldu fénu illa, skemmdust
verulega af grjóthruni og hefur féð
síðan átt greiða leið á þá staði sem því
þóknast. Fjárbændur hafa haft sér til
málsbóta að afleiðingar skjálftanna
séu ekki þeirra sök og þeir geti ekkert
gert í málinu. Áhöld munu um
hverjum beri að bæta skaðann á
girðingunum eða hvort bændur skuli
bera hann sjálfir.
Skýr ákvæði í lögum
í lögum um búfjárhald, frá 1991, segir
að sveitarstjómum sé heimilt, til að
koma í veg fyrir ágang búfjár, að
ákveða að eigendum búfjár sé skylt að
hafa það í vörslu allt árið eða tiltekinn
hluta þess. Rest, ef ekki öll sveitar-
félög á landinu, munu hafa sett slíkar
reglur, þar á meðal Vestmanna-
eyjabær. I sömu lögum segir að um-
sjónarmaður jarðeigna og dýraeftirlits
skuli láta handsama og taka í vörslu
bæjarins búfé, sem látið er ganga laust
í bænum, gagnstætt fyrirmælum
samþykktar. Ennfremur geta þeir sem
fyrir ágangi verða, látið handsama
ágangsfénað en þeir skulu skýra um-
sjónarmanni jarðeigna og dýraeftirlits
frá því tafarlaust. Eigendum slíks
fénaðar ber að greiða allan kostnað
sem af slíku leiðir og má láta selja
búfénaðinn á opinberu uppboði til
lúkningar kostnaðinum, verði fénað-
urinn ekki leystur út innan sólarhrings.
Enginn umsjónarmaður
Gallinn við þetta kerfi og þessi lög, að
því er snýr að Vestmannaeyingum, er
að hér er enginn umsjónarmaður jarð-
eigna og dýraeftirlits, a.m.k. ekki
ennþá. Lögregla hefur lýst því yfir að
þeim beri ekki að eltast við lausa-
göngufé enda segir hvergi í lögunum
að það sé hennar hlutverk. Meðan
ekki er sérstakur umsjónarmaður af
hálfu sveitarfélagsins, geta fjáreig-
endur því í raun farið sínu fram eins
og því miður hefur verið raunin á með
suma þeirra.
Ráðamenn bæjarins munu hafa
fullan hug á að úr þessu verði bætt og
umsjónarmaður verði ráðinn til að
taka af allan vafa í þessum málum.
Þau mál munu vera í athugun í
nefndakerfi bæjarins.
Leyfi til búfjárhalds
Á Akureyri hafa þessi mál verið tekin
föstum tökum. Þar fær enginn leyfi til
búíjárhalds innan lögsagnarumdæmis
Akureyrar nema með sérstöku leyfi
bæjarstjómar. Þessi mál heyra þar
undir umhverfisdeild.
í reglugerð Akureyrarbæjar tekur
slíkt búfjárhald til nautgripa, hrossa,
svína, sauðljár, geita og alifugla. Þeir
sem fá leyfi til búíjárhalds greiða fyrir
það, ýmist ákveðna upphæð fyrir
hvem grip eða fast gjald fyrir hvert
leyfi. Skýrt er tekið fram að leyfishafi
skuli hafa búféð í öruggri vörslu og
beri hann ábyrgð á öllu því tjóni sem
það kann að valda. Sé brotið gegn
reglugerðinni má afturkalla leyfið og
getur þá umsjónarmaður jarðeigna og
dýraeftirlits (sem er til staðar á
Akureyri) hlutast til um að búféð sé
tekið úr vörslu eiganda og heimilt að
selja það á opinberu uppboði eða
slátra því.
Bærinn leigir út beitiland
Umhverfisdeild Akureyrarbæjar hefur
einnig á sinni könnu útleigu beiti-
landa. Leigðar em út spildur sem em
um einn hektari að stærð og er ársleiga
fyrir slíka spildu 4700 kr. Alls hefur
bærirrn yfir að ráða 44 slíkum spildum
og þyrfti fleiri til að anna eftirspum.
Akureyrarbær á girðingar á landinu
en viðhald þeirra er í umsjá leigu-
takans og tekið fram í leigusamningi
að honum sé skylt að hafa þær heldar.
Þá er leigutökum skylt að hreinsa
svæðið eftir þörfum, a.m.k. einu sinni
áári.
Enginn þykist ábyrgur
Nokkrar vonir eru bundnar við að
ráðning umsjónarmanns jarðeigna og
dýraeftirlits í Vestmannaeyjum kunni
að leysa eitthvað af þeim vandamálum
sem upp hafa komið vegna lausa-
göngu búfjár. Hingað til hefur hver
bent á annan og enginn talið sig bera
ábyrgðina. Á meðan hefur féð unað
hag sínum hið besta og eigendur þess
kært sig kollótta. Rétt er að taka fram
að meirihluti tómstundabænda í
Eyjum hefur öll sín mál í besta lagi,
aftur á móti líða þeir fyrir trassahátt
hinna sem hvorki hafa nennu né getu
til að hafa sitt fé innan girðingar. í
augum almennings em allir rollukarlar
settir undir sama hatt og dæmdir eftir
þeim sem hafa sitt fé á flakki um alla
eyju.
Engin leyfi í Eyjum
Mál þeirra sauðbænda, sem átt hafa
sitt fé í Dalfjalli og Há, hafa nú verið
leyst tímabundið með aðstoð bæjarins
sem útvegaði þeim land suður á eyju.
Enn gengur þó fé laust í Herjólfsdal
og nágrenni og gæti orðið vont mál
þegar fyrir dymm stendur Norður-
landamót í golfi og svo sjálf
þjóðhátíðin. Sauðfé á lítið erindi á
slíkar uppákomur.
Hallgrímur Tryggvason, formaður
landnytjanefndar, er sá sem hvað mest
hefur mætt á í búíjármálum. Hann
segist hafa heyrt af því skipulagi sem
við haft er á Akureyri og segir að
ýmsum hafi litist vel á það. Þó sé
spuming hvort það kerfi henti í
Vestmannaeyjum. Hallgrímur segist
ekki vita til þess að sótt hafi verið um
leyfi til búfjárhalds í Eyjum, alla vega
ekki síðan hann tók sæti í land-
nytjanefnd (Reyndar munu tveir aðilar
hafa sótt um leyfi til að hefja
nautgriparækt en talað fyrir daufum
eymm sem er önnur saga). Þá munu
búfjáreigendur ekki greiða fyrir afnot
af beitilandi í Vestmannaeyjum.
Hallgrímur segireinnig að til standi að
ráða umsjónarmann með þessum
málum og hafi helst verið rætt um að
sameina það starfi garðyrkjustjóra.
Sigurg.
SAL00N
UtiiárHtfmu
Það bar ekki annað hærra í skemmtanalífí helgarinnar en
Sumarstúlkukenpnina bar sem Lilia Biiirsi Arnsrímsdóttir stóð
EIFf
UNGU mennirnir í sýningunnu stóðu sig frábærlega, Gústaf,
Ivar, Bjarki og Davíð.