Fréttir - Eyjafréttir - 02.08.2000, Blaðsíða 14
14
Fréttir
Miðvikudagur 2. ágúst 2000
Landa-
KIRKJA
- lifandi samfélag!
Föstudagur 5. ágúst
Helgistund í Heijólfsdal við
setningu þjóðhátíðar. Kór Landa-
kirkju.
Fimmtudagur 10. ágúst
14.30 Helgistund á Heilbrigðis-
stofnun. Heimsóknargestir hjart-
anlega velkomnir.
Prestar Landakirkju þakka Vest-
mannaeyingum hjartanlega fyrir
þátttökuna við vígslu stafkirkj-
unnar.
Hvíta-
SUNNU-
KIRKJAN
Um helgina verða hvftasunnu-
ntenn með samkomur í Kirkju-
lækjarkoti í Fljótshlíð og þangað
eru allir velkomnh'.
Aðvent-
KIRKJAN
Vegna móts í Hlíðardalsskóla verða
engar samkomur á laugaidag.
Biblían
talar
sími
481-
1585
HÚSEV
BYGGINGAVÖRUVERSLUN
VESTMANNAEYINGA
Inni eða úti
Mikið úrval
Stærstur hluti þjóðhátíðar-
borðsins var hlaðinn árið 1977
Hér situr Birgir Guðjónsson við tréborð sem búið er að koma upp á
þeim stað sem fyrirhugað er að hlaða nýtt þjóðhátíðarborð. Birgir
segist reiðubúinn til aðstoðar við að hlaða það borð.
Þjóðhátíðarborðið gamla komst
rækilega til umræðu fyrir tveimur
árum. Þá létu vondir menn í
þjóðhátíðarnefnd fjarlægja það
enda stóð það í vegi fyrir fram-
kvæmdum á svæðinu vestan
Tjarnarinnar, framkvæmdum sem
þóttu orðið brýnar í nútíma þjóð-
hátíðarhaldi.
Raunar hefur aldrei verið alveg á
hreinu með téð þjóðhátíðarborð, hvar
það hafi í raun og veru staðið upp-
haflega. Hið eina sem nokkum
veginn er vitað með vissu, er að það
var hlaðið árið 1874 vegna þjóð-
hátíðarhalds. Arum saman var því
lítill sómi sýndur og svo fór að menjar
þesshurfu. Um miðbik aldarinnar var
ákveðið að hlaða það að nýju á þeim
stað sem fróðir menn töldu það hafa
staðið upphaflega. Vom fengnir vanir
og vandvirkir hieðslumenn til starfans.
Ekki var þó hinu endurgerða þjóð-
hátíðarborði sýndur meiri sómi en svo
að það var lengstum nýtt sem
undirstaða íyrir vatnstank þjóðhátíðar-
tjaldsins og þótti raunar prýðisgott
sem slíkt.
Svo fyrir tveimur ámm átti sér stað,
það sem áður er frá greint, að þeir
hinir vondu menn í þjóðhátíðarnefnd
létu vinnuvélar fjarlægja pallinn góða.
OIli þessi framkvæmd miklu hugar-
angri þeirra sem hér töldu fomminjar
hafa verið fjarlægðar og spunnust af
nokkur blaðaskrif. Varmáliðkærtog
teknar skýrslur af meintum ódæðis-
mönnum. Það mál mun enn ekki til
lykta leitt.
Nú hafa aftur á móti komið fram
nýjar upplýsingar um borðið góða,
upplýsingar sem legið hafa í
þagnargildi í rúma tvo áratugi en hafa
nú verið gerðar opinberar. Upplýs-
ingar, sem leiða í ljós að borðið góða
var enn yngra en menn höfðu talið,
a.m.k. hluti þess, þar sem borðið var
að stórum hluta endurhlaðið árið 1977
af sömu mönnum og stóðu að niðurrifi
þess tveimur áratugum síðar.
Unnu við frágang
Tjamarinnar
Meðal þeirra, sem hér koma við sögu,
eru þeir Laufásbræður, Jóhann og
Þorsteinn Jónssynir, og núverandi
formaður þjóðhátíðamefndar, Birgir
Guðjónsson. Sumarið 1977 vom þeir
við störf í Dalnum þegar unnið var að
hreinsun hans og tyrfingu. Þeir Birgir
og Jóhann segjast hafa verið, ásamt
fleirum, einn góðviðrisdag að vinna
við frágang Tjamarinnar og undir-
búning þess að steypa botn hennar.
(Sú framkvæmd olli raunar miklu
umróti og jaðraði að margra mati við
helgispjöll. Aftur á móti vom óþrif
slfk orðin og slysahætta að ekki þótti
annað tækt en ganga varanlega frá
botni tjamarinnar). Þeim Birgi og
Jóhanni segist svo frá:
Vasklega unnið
„Þar sem við vomm að störfum við
Tjömina, fylgdumst við einnig með
stórvirkum vinnuvélum sem vom við
að hreinsa ösku og vikur og veitti ekki
af þar sem víða var allt svart.
Sérstaklega höfðum við gaman af að
fylgjast með ungum og vöskum
bæjarstarfsmanni á vélskóflu, hann
var að hreinsa svæðið vestan við
okkur, svæðið við veitingatjaldið.
Hann gekk hraustlega fram í sínu
verki, bakkaði skóflunni upp á bakk-
ann, þar sem hofið stendur venjulega,
og tók gott tilhlaup niður slakkann til
að ná sem mestu í skófluna. Síðan
losaði hann úr skóflunni á vömbfl, tók
nýtt tilhlaup og sóttist verkið vel.
En svo tókum við steypukarlar eftir
því að fleiri litbrigði vom tekin að
koma upp með skóflunni en bara
svart. Bæði mold og grjót fylgdu
með. Að okkur læddist sá granur að
verið væri að róta upp þjóð-
hátíðarborðinu.
í skjóli nætur
Þegar við fómm að kanna málið kom
í ljós að svo reyndist vera og sýndist
okkur sem gröfumaðurinn knái hefði
fjarlægt ríflega helming þess. Ekki
var við hann að sakast, hann var
aðkomumaður sem aldrei hafði verið
á þjóðhátíð og vissi ekkert um
þjóðhátíðarborð og aðra helgistaði.
Hann hætti strax greftri á þessum stað
þegar við tjáðum honum hvers kyns
væri og sneri sér að öðmm
vikurhrúgum.
Aftur á móti þótti okkur hér ekki gott
í efni og ákváðum að reyna að bæta úr
eftir megni þó svo að við steypukarlar
ættum hér enga sök. Ekki var unnt að
safna saman því sem fjarlægt hafði
verið, búið var að sturta því fyrir björg
og sýnt að fá yrði annan efnivið. Úr
varð að við fóram í skjóli nætur með
vömbfl suður á eyju og hlóðum hann
með gijóti úr gijótgörðum í hrauninu.
Héldum síðan til baka, hlóðum borðið
að nýju og tyrfðum yfir. Nú var
enginn okkar það sem hægt er að kalla
vana hleðslumenn en með góðum
vilja tókst okkur að ganga þannig frá
hlutunum að ekki var kvartað yfir
borðinu fyrr en tuttugu ámm síðar
þegar það var rifið.“
Arkitektúrinn okkur ekki
heilagur
Við ákváðum að halda þessu leyndu,
aðallega vegna þess að við óttuðumst
að fá skömm í hattinn fyrir að hafa
tekið grjótið ófrjálsri hendi úr görð-
unum. Þetta kom ekki upp á
yfirborðið fyrr en í yfirheyrslum á
síðasta ári, þá var leyst frá skjóðunni
og kom flatt upp á marga. Við höfum
svo sem ekki haft mikið samviskubit
yfir þessu á þessum tuttugu ámm og
höfum ekki tapað svefni vegna þess.
Aftur á móti finnst okkur eðlilegt í
öllu því tilfínningaróti, sem þetta mál
hefur valdið, að fram komi að stærstur
hluti borðsins, sem rifinn var fyrir
tveimur áram, var ekki fomminjar
heldur handaverk okkar steypukarl-
anna frá árinu 1977. Okkur var á
engan hátt sárt um þetta sköpunarverk
okkar og undum því sáttir þótt það
væri fjarlægt. Þessi arkitektúr okkar
var langt frá því að vera okkur
heilagur. Við getum auðvitað ekki
svarað fyrir hinn helminginn af
borðinu, þann sem hlaðinn var fyrr af
vönu fólki.“
Klárir í slaginn að nýju ef
óskað er
Nú mun ætlunin, samkvæmt skipulagi
fyrir Heijólfsdal. að endurreisa borðið,
skammt frá þeim stað sem hitt stóð.
Þeir félagar segjast fyllilega sáttir við
þá niðurstöðu og vonast til að því
borði verði meiri sómi sýndur en hinu
sem nú er horfið, borðinu sem aðeins
þjónaði sínu hlutverki á fyrstu
þjóðhátíðinni.
„Við emm meira að segja reiðubúnir
að taka þátt í hleðslu nýja borðsins, ef
þess verður óskað. Hljótum við ekki
að teljast vanir hleðslumenn eftir
þetta?“ sögðu þeir Birgir og Jóhann
að lokum. Sigurg.
Frjálsar: Árný Hreiðarsdóttir gerði það gott á íslandsmeistaramóti öldunga
Þrefaldur Islandsmeistari
og eitt íslandsmet
Frjálsíþróttakonan Árný
Heiðarsdóttir gerði góða ferð á
Islandsmeistaramótið í frjálsum
íþróttum á laugardag. Þar
keppti hún í flokki öldunga í
þremur greinum, varð
Islandsmeistari í þeim öllum og
setti eitt íslandsmet í 45 ára
Ilokki öldunga.
„Þetta var nokkurs konar
tilviljun. Það eru þrjú ár síðan
ég hef notað gaddaskóna mína,
síðan ég sleit hásin í Noregi
1977, hef ég ekkert keppt. Ég
var eiginlega búin að sætta mig
við að vera hætt. En veðrið var
svo gott á laugardaginn og laust
sæti í flugvélinni hjá Braga svo
að ég skellti mér suður í
hádeginu, fór á Kaplakrika-
völlinn þar sem ég hóf keppni
kl. 14 og var svo komin heim
aftur kl. 19,“ sagði Árný.
Árangur hennar var þessi:
Langstökk m. atr. 4,91 m
Kúluvarp 8,18 m (4 kg þyngd)
Kringlukast 21,52 m (1 kg
þyngd)
Eins og fyrr segir var Árný í
efsta sæti í öllum þessum
greinum og árangurinn í
langstökki er nýtt Islandsmet.
„Þetta var rosalega góð
tilfinning og mér var tekið
fagnandi þegar ég kom heim,“
sagði Árný að lokum.
ÁRNÝ er að
vonum ánægð
með árangurinn.