Fréttablaðið - 05.11.2013, Qupperneq 15

ÞRIÐJUDAGUR 5. nóvember 2013 | SKOÐUN | 15
Það er því lykilatriði
að almenn fræðsla
um sjúkdóma eigi sér stað
sem og gott samtal milli
læknis og foreldra
HEILSA
Teitur
Guðmundsson
læknir
Skuldir A-hluta borgar-
sjóðs hafa aukist um 26
milljarða á kjörtímabilinu.
Það jafngildir aukningu
upp á 6,5 milljarða ár
hvert, 18.000.000 á dag eða
750.000 á hverri klukku-
stund.
Fyrir 26 milljarða er
hægt að byggja aðra
Hörpu.
Fyrir 26 milljarða er
hægt að fara 47 milljón
sinnum í sund á sundstöð-
um borgarinnar. Miðað við
núverandi gjaldskrá.
Fyrir 26 milljarða er hægt að
kaupa 8.670.000 dagskort í Bláfjöll
eða 945.000 vetrarpassa, miðað
við gjaldskrá síðasta vetrar.
Fyrir 26 milljarða má kaupa
2.796.000 mánaðarkort (græn
kort) í strætó eða 74.286.000 stak-
ar ferðir með strætó.
26 milljarðar jafngilda leik-
skólagjaldi fyrir 20.930 börn allt
kjörtímabilið. Miðað við núver-
andi gjaldskrá leikskólanna, gjald-
flokk I og átta tíma veru á leik-
skóla.
Fyrir 26 milljarða má kaupa
u.þ.b. þúsund 3ja herbergja íbúðir
í Reykjavík.
Fyrir 26 milljarða má kaupa
u.þ.b. 10 þúsund nýja Hyundai i20
bíla.
Af upptalningunni hér að ofan
má sjá, að um verulegar fjárhæð-
ir er að ræða. Á meðan á þessari
skuldasöfnun hefur staðið, þá hafa
álögur á borgarbúa hækkað langt
umfram verðlag.
Víðast hvar hefur grunnþjónust-
an í borginni dregist saman eða í
besta falli staðið í stað. Þrátt fyrir
síauknar álögur á borgarbúa. En
við lok kjörtímabilsins mun fjöl-
skylda í Reykjavík með þrjú börn
á skólaaldri greiða 440 þúsund
krónum meira í skatta og þjón-
ustugjöld til borgarinnar, en hún
gerði í upphafi þess.
Það er því ekki með nokkrum
hætti hægt að segja að fjármun-
um borgarinnar hafi á kjörtíma-
bilinu verið forgangsraðað í þágu
grunnþjónustu. Eða þá í þágu fjöl-
skyldna er grunnþjónustuna nota.
Strax í byrjun næsta kjörtíma-
bils, þarf því að fara í þá vinnu að
endurskoða fjárhagsáætlun borg-
arinnar og forgangsraða fjármun-
um borgarinnar upp á nýtt. Í þágu
öflugri grunnþjónustu borgar-
búum öllum til heilla.
Í lífi og starfi setja borgarbúar
fjölskyldur sínar í forgang. Það er
því skylda allra borgarfulltrúa að
setja fjölskyldurnar í borginni í
fyrsta sæti.
Auknar skuldir og
álögur
FJÁRMÁL
Kristinn Karl
Brynjarsson
frambjóðandi í
prófk jöri Sjálf-
stæðislokksins í
Reykjavík
➜ 26 milljarðar jafn-
gilda leikskólagjaldi
fyrir 20.930 börn allt
kjörtímabilið, miðað
við núverandi gjald-
skrá leikskólanna,
gjaldfl okk I og átta
tíma veru á leikskóla.
Hlutverk Landsvirkjunar er að hámarka afrakstur af þeim orkulindum sem
fyrirtækinu er trúað fyrir með sjálfbæra nýtingu, verðmætasköpun og hag-
kvæmni að leiðarljósi. Á haustfundi fyrirtækisins verður opin umræða um
hvernig við getum best staðið undir því hlutverki í breyttu umhverfi.
– Ragnheiður Elín Árnadóttir, iðnaðar- og viðskiptaráðherra, opnar fundinn.
– Hörður Arnarson forstjóri, Ragna Árnadóttir aðstoðarforstjóri og Björgvin
Skúli Sigurðsson, framkvæmdastjóri markaðs- og viðskiptaþróunarsviðs,
ræða um tækifæri Landsvirkjunar í breyttu umhverfi.
– Gísli Marteinn Baldursson stýrir opnum umræðum.
Taktu þátt í fundinum. Skráning á landsvirkjun.is
Hver er
framtíð
íslenskrar
orku?
Haustfundur Landsvirkjunar
„Lítill rúmlega eins árs pjakkur
er lasinn og með háan hita, rúm-
lega 39 stig, lítið kvefaður og ein-
staka hóstakjöltur, þetta byrjaði allt
saman snemma morguns. Móðirin
óskar eftir því að láta lækni skoða
drenginn þar sem hún hefur áhyggj-
ur og hringir í símatíma, þar fær
hún þau svör að sennilega sé þetta
nú bara pest og hún eigi að sjá til.
Eftir útskýringar sem hún sættir sig
við ákveður hún að bíða en ástandið
versnar með deginum svo hún leit-
ar til vaktlæknis sem skoðar barnið
og hann kemst að sömu niðurstöðu.
Engin meðferð nema hitalækkandi
og stuðningur. Drengnum versn-
aði, hann hafði litla matarlyst, kast-
aði einu sinni upp, mjög slappur og
sofnaði svo snemma um kvöldið með
háan hita þrátt fyrir stíl sem hann
hafði fengið. Seinna um kvöldið
verða hjónin vör við hávaða úr her-
bergi stráksa og þegar þau koma
þar inn er hann greinilega kramp-
andi. Barnið er flutt með sjúkrabíl
í skyndi á sjúkrahús þar sem hann
greinist með heilahimnubólgu.“
Þetta er martröð allra foreldra og
lækna, enda mjög dramatískt skáld-
að tilfelli sem sýnir vel hversu hratt
hlutirnir geta breyst til hins verra
þegar um jafn alvarlega sjúkdóma
er að ræða og þann sem þessi ungi
drengur greindist með. Heilahimnu-
bólga getur á örfáum klukkustund-
um gjörbreytt sjúkdómsmynd við-
komandi en sem betur fer heyrir
þetta þó til algerra undantekninga.
Breytum þessari sögu lítillega,
„drengurinn hafði litla matarlyst
en eftir að hann fékk stíl hresst-
ist hann allur og borðaði ágætlega,
svaf svo sæmilega vært um nótt-
ina en vaknaði að morgni með hita
og hor sem rann í stríðum straumi
úr nefi hans. Rellinn og aumur en
svarar ágætlega stílameðferð næstu
tvo daga samkvæmt ráðleggingum
læknisins. Dregur svo af honum á
3ja degi, pirraður og togar í eyrun
svo móðirin ákveður að fara með
hann að nýju. Hún sækist eftir því
við lækninn að hann gefi út sýklalyf,
en skoðunin styður það ekki svo ráð-
leggingarnar eru áfram styðjandi
meðferð og þolinmæði. Einkennin
versna næsta sólahringinn svo fað-
irinn fer með barnið til læknis að
nýju sem gefur út sýklalyf vegna
eyrnabólgu.“
Þá reynir á traustið
Þetta er eitthvað sem margir for-
eldrar ungra barna kannast við, en
allt eins hefði mátt stilla sögunni
þannig upp að litli pjakkurinn jafn-
aði sig ágætlega á 3ja degi, væri orð-
inn hitalaus og allur hinn hressasti
sem er algengasta niðurstaða slíkra
veikinda. Búinn að kljást við þá sýk-
ingu sem hann var með í þetta skipt-
ið og tilbúinn að takast á við næstu
veirusýkingar sem eiga eftir að
koma reglubundið á komandi árum
í lífi hans. Ónæmiskerfi hans hafði
gott af þessari æfingu og það mun
styrkjast með slíkum áskorunum til
framtíðar.
Hvers vegna er ég að segja ykkur
þessa sögu? Jú, það er afar mikil-
vægt að átta sig á því hversu dýna-
mísk veikindi barna geta verið og að
oftast nær er um að ræða einfaldar
veirusýkingar sem ekki þurfa með-
höndlunar við. Þó er rétt að muna
það að slík veikindi geta þróast til
hins verra sem gerir inngrip nauð-
synlegt í framhaldi. Þá má heldur
ekki gleyma hefðbundnum bakt-
eríusýkingum sem geta orsakað
keimlík einkenni og þarfnast yfir-
leitt meðhöndlunar sem fyrst sam-
anber heilahimnubólgu. Það má
greina vissa tilhneigingu til að
ofmeðhöndla hér á Íslandi, sérstak-
lega með sýklalyfjum, bæði vegna
þrýstings skjólstæðinga á að lenda
ekki í hinum alvarlegri veikindum,
en einnig sökum tímaskorts til eft-
irfylgdar og endurmats hjá sama
lækni. Slíkt getur leitt af sér lélega
læknisfræði og hættu á að þróa
fjölónæmar bakteríur sem engin
vopn bíta á, því þurfum við að vera
á varðbergi.
Það er því lykilatriði að almenn
fræðsla um sjúkdóma eigi sér stað
sem og gott samtal milli læknis og
foreldra þegar eftir því er óskað, eða
ef foreldri finnur fyrir óöryggi varð-
andi veikindi barns. Læknisskoðun
og rannsóknir geta skipt verulegu
máli, en eru þó ekki í öllum tilvikum
nauðsynlegar. Það að taka ákvörðun
um að skoða ekki byggir á mati og
reynslu viðkomandi læknis og þótt
honum kunni að þykja veikindin
harla ómerkileg pest, getur því verið
alveg öfugt farið fyrir mömmuna og/
eða pabbann og þá reynir á traustið
milli aðila.
Veikindi barns