Skessuhorn - 18.11.2009, Qupperneq 22
22 MIÐVIKUDAGUR 18. NÓVEMBER
Hann er á vakt inni á hafn ar skrif
stof unni á Akra nesi, rýn ir í tölvu
skjá inn og horf ir yfir hafn ar svæð
ið. Hann flett ir upp mynd um af
fiski skip um í tölv unni og sýn
ir mynd af síðu tog ar an um Ak ur
ey AK77. Þeg ar út gerð Ak ur eyj ar
inn ar var hætt var hún seld til Fær
eyja en skil að aft ur þar sem dönsk
lög leyfðu ekki kaup á svo gömlu
skipi. Síð an kom hún til baka og lá
inn á Hval firði í ár eða meira en var
svo seld til Nor egs árið 1964. Nú
er hún hins veg ar í Kanada og hef
ur ver ið breytt í glæsi legt segl skip.
Það er Ein ar Guð munds son hafn
ar vörð ur og vigt ar mað ur á Akra
nesi sem upp lýs ir þetta um Ak u r
eyna en Guð mund ur fað ir hans var
lengi á skip inu. Ein ar er starfs mað
ur Faxa flóa hafna og þenn an dag inn
eru sam starfs menn hans, hafn sögu
menn irn ir, inn í Hval firði á tveim ur
bát um til að að stoða ol íu skip sem
er að lesta olíu úr geymslu tönk un
um þar. Það er ekki að sjá á Ein
ari að hann hafi lent í hremm ing
um um æv ina. Þó hef ur hann feng
ið ým is legt að reyna. Að eins 29 ára
gam all varð hann fyr ir slysi úti á sjó
sem hafði þær af leð ing ar að taka
þurfti hægri fót inn af hon um ofan
við hné og vinstri fót ur inn marg
brotn aði. Hann seg ist hafa jafn að
sig ó trú lega fljótt og aldrei feng
ið veru legt á fall eft ir slys ið. Á fall
ið, sem hon um finnst meira og erf
ið ara, kom hins veg ar 21 ári seinna,
en þá lét ust for eldr ar hans á svip
leg an hátt þeg ar bíll þeirra hafn aði
í Akra nes höfn.
Á humar ver tíð sem
krakki
Ein ar Guð munds son fædd
ist á Skaga strönd árið 1954, son ur
hjón anna Guð mund ar Sveins son
ar og Mar grét ar Guð brands dótt ur.
Hann er næstelst ur fjög urra barna
þeirra og á auk þess hálf bróð ur
sam mæðra. „ Pabbi var Hún vetn
ing ur en mamma úr Reykja vík.
Þau bjuggu á Skaga strönd þeg ar ég
fædd ist og pabbi stund aði sjó inn.
Þeg ar ég var eins og hálfs árs árið
1955 flutt umst við svo á Akra nes og
hér hef ég ver ið nán ast alla tíð síð
an.“ Eins og hjá mörg um strák um á
Skag an um á þess um árum var hug
ur Ein ars við sjó mennsk una enda
pabbi hans stýri mað ur og skip stjóri
á Akra nesi. Leið Ein ars lá því fljót
lega á sjó inn. „Ég var ekki nema
tíu eða ell efu ára þeg ar ég fór heilt
sum ar með pabba á humar veið ar á
Höfr ungi litla. Við lögð um upp í
Þor láks höfn og þarna var ég nán
ast allt sum ar ið. Svo árið 1969 þeg
ar ég var 15 ára fór ég upp á hálf
an hlut á Ólaf Sig urðs son AK370
en pabbi var þar stýri mað ur. Sá
sem var upp á hinn hálfa hlut inn á
móti mér var son ur Ein ars Árna
son ar skip stjóra, Mart einn, sem nú
er sam starfs mað ur minn hérna við
höfn ina. Við Matti vor um þarna
sam an í einu plássi þessa ver tíð.“
Sext án ára var Ein ar svo kom inn á
Ólaf Sig urðs son sem full gild ur há
seti en vet ur inn eft ir lauk hann svo
gagn fræða prófi frá Gagn fræða skól
an um á Akra nesi árið 1971.
Romm búð ing ur inn
í Eyj um
Næstu árin var Ein ar svo á ýms um
bát um af Skag an um. Var með Stef
áni Lárusi Páls syni á Sól fara og á
humar veið um á Víði. „Það var þeg
ar ég var á Sól far an um sem við Valli
vauna feng um okk ur Romm búð
ing inn. Það var land lega í Eyj um og
við svang ir. Við sáum að kokk ur inn
hafði skil ið eft ir á vaxta graut í potti
svo við sett um hann á elda vél ina og
skellt um einni flösku af rommi út í.
Þetta var besti romm búð ing ur sem
við höf um feng ið. Svo var ég með
Oddi á Hliði á Skírni AK12 og
síð an í fyrstu á höfn Bjarna Sveins
son ar á Skírni AK16 bæði í Norð
ur sjón um og á loðnu.“
Ein ar fór svo í Stýri manna skól
ann 1975 og kláraði fyrsta stig ið.
„Ég fór svo aft ur um haust ið til að
taka ann að stig ið en í þeirri von að
ég fengi náms lán. Síð an kom í ljós,
eft ir að ég var byrj að ur um haust ið,
að ég fékk ekki lán ið. Ég hætti því
fyr ir jól og fór aldrei aft ur í Stýri
manna skól ann, hef því að eins þessi
120 tonna rétt indi sem fyrsta stig ið
gef ur.“ Eft ir þetta lá leið in á skut
togar ann Kross vík þar sem Guð
mund ur pabbi Ein ars var skip stjóri
og upp frá því varð öll sjó mennsk
an á tog ur um. Hann fór á Ósk
ar Magn ús son og var þar til árs ins
1983 að skip ið fór í véla rskipti og
þá fór Ein ar að vinna í frysti húsi
HB & Co. Þetta ár urðu kafla skil
í lífi Ein ars.
Drauma starf ið og
drauma stað ur inn
Skaga strönd hafði alltaf tog að
í Ein ar. Þang að fór hann á hverju
sumri og sem krakki hafði hann
ver ið þar öll sum ur. Þar voru afi
hans og amma á samt mörg um ætt
ingj um. Þeg ar hér er kom ið sögu
er Ein ar orð inn fjöl skyldu mað ur,
kom inn með konu; Öldu Björns
dótt ur og tvo syni, ann an nokk
urra mán aða gaml an en hinn sex
ára. „Mig hafði alltaf dreymt um
að flytja til Skaga strand ar en þeg ar
ég er þarna í sum ar fríi 1983 hitti ég
fyr ir til vilj un Ebba, sem var skip
stjóri á frysti tog ar an um Örv ari,
fyrsta frysti tog ar an um sem gerð
ur var út hér við land. Ég spurði
hann um pláss á Örv ari en hann
sagði ekk ert laust pláss en sagði
mér bara að sækja um. Svo fór ég
heim að vinna í frysti hús inu en
einn dag inn í á gúst mán uði, þeg ar
ég kem heim í há deg inu, seg ir Alda
mér að hringt hafi ver ið frá út gerð
Örv ars og ég ætti að hafa sam band,
sem ég gerði. Þá var mér sagt að ég
gæti feng ið pláss ef ég væri kom
inn til Skaga strand ar klukk an átta
um kvöld ið. Þá fór allt í gang hjá
mér. Gústi verk stjóri í frysti hús inu
gaf mér strax leyfi til að hætta og
ég fékk far norð ur með vini mín
um frá Skaga strönd sem var þá að
koma með Akra borg inni að sunn
an á leið norð ur. Þetta gekk upp
og þarna var ég kom inn í drauma
starf ið á drauma staðn um.“ Ein
ar seg ir að hon um hafi ver ið gert
ljóst strax að hann yrði að flytja á
Skaga strönd og vera með lög heim
ili þar. Það hafi ver ið regla hjá út
gerð inni að all ir í á höfn borg uðu
út svar á Skaga strönd. „ Þetta var
föst stefna hjá fyr ir tæk inu og marg
ir í á höfn inni áttu lög heim ili í skrif
borðs skúffu út gerð ar inn ar. Það var
ekk ert mál af minni hálfu að flytja
og Alda var til bú in að koma norð
ur. Við feng um þarna leigt hús hjá
frænda mín um og Alda kom norð
ur með strák ana.“
Möl brotn aði og höf uð
kúpu brotn aði að auki
Ver an um borð í drauma skip inu
og bú set an á drauma staðn um varð
ekki löng hjá Ein ari því 30. nóv em
ber 1983 varð at burð ur sem mark
aði tíma mót í lífi hans, að eins fjór
um mán uð um eft ir flutn ing inn til
Skaga strand ar. „Við vor um að taka
troll ið. Það ó klárað ist eitt hvað á
raf magns spil inu og ég þurfti að
fara fram fyr ir spil ið til að kom ast
að rof an um og slá því út. Lík lega
hef ég far ið inn í hönk ina þeg ar
ég gekk að rof an um. Reynd ar veit
ég ekki hvað gerð ist nema ég fór
á löpp un um inn á spil kopp inn og
slóst þar til nokkra hringi. Það möl
brotn uðu báð ar lapp ir. Sú hægri
var nokk uð heil en hnéð illa brot
ið. Vinstri löpp in var marg brot in.
Haus inn fékk sinn skammt því ég
höf uð kúpu brotn aði á þrem ur stöð
um og marð ist á heila. Þeg ar lækn
arn ir voru svo að reyna að bjarga
löpp un um á mér voru þeir í fyrstu
miklu hrædd ari um vinstri löpp ina
en þá hægri. Það fór þó svo að sú
hægri var tek in af mér ofan við hné.
Það sem réði úr slit um í því var að
allt smá æða kerf ið aft an í hnés bót
inni var ó nýtt og því lít ið blóð flæði
nið ur.“ Þeir á Örv ari höfðu ver ið á
veið um úti af Pat reks firði og tog
ar an um var í snatri siglt inn til Ísa
fjarð ar þar sem Ein ar komst und ir
lækn is hend ur. Hann var svo flutt
ur með sjúkra flug vél til Reykja vík
ur og við tók mik il lækn is með ferð á
Borg ar spít al an um.
Mán uð ur í minnis leysi
Ein ar man ekk ert eft ir slys inu.
„Ég man raun ar sára lít ið eða ekk
ert eft ir túrn um sjálf um og ranka
ekki al menni lega við mér fyrr en
rétt fyr ir jól. Löpp in var tek in af
mér 17. des em ber og ég var bara í
lyfja móki all an þenn an tíma. Fyrsta
sem ég man er að ég sat uppi í rúmi
og bölsót að ist út í alla tein ana sem
stóðu út úr vinstri löpp inni á mér.
Þeir voru fyr ir mér því mér fannst
ég þurfa að fara eitt hvað. Næst
þeg ar ég man eft ir mér voru þess
ir tein ar farn ir. Þeir höfðu ver ið
tekn ir vegna þess að ég var alltaf
að reyna að ná þeim úr. Ég var það
rugl að ur og dóp að ur að ég fann
ekki fyr ir því þeg ar ég var að jag ast
í þess um tein um. Nokkru seinna
þeg ar ég var kom inn á fjöl býl is
stofu með gifs upp í klof á vinstri
löpp datt mér í hug, í öllu rugl inu,
að fara eitt hvert fram. Ég fór ein
fald lega fram úr rúm inu þótt ég
mætti það ekki. Einn stofu fé lag inn
sá mig bara setj ast upp og fara fram
úr. Auð vit að stóð ég ekki. Það vant
aði aðra löpp ina og hin var gifsuð
upp í klof. Ég hálf rot aði mig á ofn
in um við rúm ið og möl braut gifs
ið í þessu brölti. Þetta var milli jóla
og nýárs. Ég var hins veg ar far inn
að tala við fólk löngu fyrr og virt
ist með fulla fimm en snar rugl að ur
á milli. Vegna höf uð kúpu brot anna
og mars ins á heil an um vissi eng inn
í fyrstu hvort ég yrði al gjört græn
meti eða ekki eft ir þetta.“
Hetj ur á
Grens ás deild inni
Ein ar fór í end ur hæf ingu á
Grens ás deild inni fljót lega eft ir ára
mót in og þar var hann fram í apr
íl. Hann seg ir end ur hæf ing una
hafa geng ið mun bet ur en nokk ur
hafði þor að að vona. „ Vinstri löpp
in tafði mest. Ég fékk fljótt gervi
löpp og gat ýtt mér á fram í göngu
grind. Gervi löpp in var í fyrstu höfð
mik ið lengri en sú vinstri til að ég
færi ekki nið ur á hana. Svo fékk ég
spelku á vinstri löpp ina og þá gekk
þetta fljótt og þá gat eng inn hald ið
mér leng ur þarna inni. Það er mik ið
af hetj um þarna á Grens ási. Mað ur
sá þarna fólk sem var mjög illa far ið
og ég hugs aði stund um um hvern
fjand ann ég væri að væla. Svo er
starfs fólk ið frá bært, það eru hetj ur
í þeim hópi líka. Það kom oft fyr
ir þeg ar mað ur var að staul ast um
að starfs fólk horfði á mann basla
en datt ekki í hug að rétta hjálp ar
hönd enda átti mað ur að reyna að
bjarga sér sjálf ur. Hefði hins veg ar
eitt hvað kom ið fyr ir og ég til dæm
is dott ið var þetta sama fólk fljótt til
að hjálpa. Það eru snilld ar að ferð ir
not að ar þarna við að koma manni
af stað. Manni var ekki leyft að væla
neitt þau voru pass lega hörð við
mann.“
Ein ar seg ist í raun aldrei hafa
feng ið neitt veru legt á fall eft ir slys
ið. Hann seg ir svo marga góða hafa
hjálp að sér. „Kon an mín stóð eins
og klett ur við hlið mér og var hjá
mér all ar stund ir en strák arn ir í
pöss un hérna uppi á Skaga. Pabbi
var mik ið hjá mér með an ég lá og
var sem rugl að ast ur af lyfja gjöf inni.
Mamma og öll fjöl skyld an studdu
mig. Ég á ekki marga vini en þeir
Ein ar Guð munds son hafn ar vörð ur á Akra nesi er býsna bratt ur þrátt fyr ir al var leg á föll
Man hvorki eft ir slys inu né næsta mán uði á eft ir
Ein ar Guð munds son.
Ein ar er í dag í mikl um tengsl um við sjó menn ina á Akra nesi. Sjó mennsk an átti reynd ar að verða ævi starf ið með bú setu á
drauma staðn um fyr ir norð an, en ör lög in gripu í taumana.