Skessuhorn - 09.03.2011, Blaðsíða 14
14 MIÐVIKUDAGUR 9. MARS
Síð ast lið inn laug ar dag var hald
in ráð stefna um at vinnu mál og ný
sköp un í Stykk is hólmi. Það var
Sjálf stæð is fé lag ið Skjöld ur sem
stóð fyr ir þess ari ráð stefnu en hún
var hald in í til efni af 80 ára af
mæli Skjald ar. Í af mælis nefnd voru
þau Sturla Böðv ars son, sem jafn
framt var for mað ur nefnd ar inn ar
og sá um fund ar stjórn á ráð stefn
unni, Sím on Már Sturlu son og
Íris Huld Sig ur björns dótt ir. Í for
mála rakti Sturla sögu Sjálf stæð is
fé lags ins Skjald ar og minnti á að
orð væru jú til alls fyrst. Á ráð stefn
unni var leit að svara hjá frum mæl
end um við spurn ing unni: „Hvern ig
sköp um við ný at vinnu tæki færi og
styrkj um um leið sam fé lag ið á Snæ
fells nesi?“
Sjáv ar orku rann sókn ar
mið stöð í Stykk is hólm
Fyrst ur í ræðu stól var dr. Þor
steinn Ingi Sig fús son for stjóri Ný
sköp un ar mið stöðv ar Ís lands. Skor
aði hann á Hólmara að stofna svo
kall aða sjáv ar orku rann sókna mið
stöð í Stykk is hólmi eða „ Iceland
mar ine energy res e arch cent er“
í sam starfi við Ný sköp un ar mið
stöð ina, há skól ana, Sigl inga stofn
un og fleiri. Þessi rann sókna mið
stöð myndi sér hæfa sig í rann sókn
um á sjáv ar falla orku og þar yrðu að
minnsta kosti sjö stöðu gildi. Stykk
is hólm ur væri höf uð borg skerja
garðs Breiða fjarð ar og þar mynd
ast gíf ur leg ur straum ur tvisvar á
sól ar hring, lotu bund in en reglu
leg orka. Beisl un á sjáv ar falla orku
væri því á lit leg ur mögu leiki. Einnig
benti hann á að mik il orka mynd ast
þar sem ferskvatns ár falla til sjáv ar,
þeg ar salt og ó salt vatn mæt ist, en
þá orku væri einnig hægt að beisla.
„Ís land þarf að hverfa frá því að
vera frum fram leiðslu þjóð til þekk
ing ar hag kerf is,“ sagði Þor steinn
með al ann ars í er indi sínu. Hann
ræddi stutt lega um Fab Lab smiðj
urn ar sem Ný sköp un ar mið stöð in
hef ur sett upp á Akra nesi, Sauð ár
króki og í Vest manna eyj um, en Fab
Lab er staf ræn smiðja með tækj
um og tól um til að búa til nán ast
hvað sem er og er ætl uð frum kvöðl
um, nem end um, al menn ingi, fyr ir
tækj um og stofn un um. Taldi hann
Stykk is hólm vel geta far ið þessa
leið til dæm is í sam vinnu við Fjöl
brauta skóla Snæ fell inga.
Nátt úru rann sókn ir
skapa tæki færi
Ró bert A. Stef áns son for stöðu
mað ur Nátt úru stofu Vest ur lands
tók næst ur til máls. Hann sagði
nátt úru rann sókn ir auð vit að at
vinnu skap andi í sjálfu sér en auk
þess skapa þær ýmis tæki færi á
svæð inu, til dæm is í tengsl um við
ferða þjón ustu. Um hverf is vott
un Snæ fells ness, áður Green Glo
be og nú E arth Check, seg ir hann
til dæm is van nýtt tæki færi fyr ir
svæð ið. Þá geti nátt úru rann sókn ir
und ir strik að sér stöðu svæð is ins og
nefndi Ró bert til dæm is hug mynd
ir um eld fjalla garð, um að fá svæði
skráð á skrá Rams arsamn ings
ins eða á heimsminja skrá og stofn
un haf vernd ar svæð is. Þess ar hug
mynd ir seg ir hann ekki þurfa að
stang ast á við á fram hald andi nýt
ingu þess ara svæða. Til að kom ast
á slík ar skrár þurfi bæði rann sókn
ir og fræðslu set ur sem geti í fram
hald inu ver ið mik il inn spýt ing fyr ir
ferða þjón ust una á svæð inu. Einnig
tal aði Ró bert um vís inda túrisma
sem væri að ryðja sér til rúms víða
og nátt úru tengd söfn eins og Eld
fjalla safn ið og Breiða fjarð ar safn
sem hann sagði æski legt að koma á
fót fljót lega.
Næst kom Erla Björk Örn ólfs
dótt ir for stöðu mað ur Var ar Sjáv ar
rann sókna set urs við Breiða fjörð og
sagði frá sókn ar fær um á sviði sjáv
ar rann sókna. Þau liggi með al ann
ars í frek ari rann sókn um á ó hefð
bundn um nytja stofn um, sjó fugl
um, sjó, þör ung um og bakt er í um
og veir um. Minnti hún fund ar gesti
á að í upp bygg ingu sé mik il vægt að
hugsa smátt en í víðu sam hengi.
Frum kvöðla starf í
hverju fyr ir tæki
Erla Björg Guð rún ar dótt ir fram
kvæmda stjóri Marz sjáv ar af urða
sagði frá vexti þessa unga fyr ir tæk
is en Marz er nú með al helstu sölu
að ila á sjáv ar af urð um í Evr ópu.
Mark mið ið sé að vera best, en ekki
stærst. Hún sagði fyr ir tæk ið í raun
geta starf að hvar sem væri í heim
in um, svo lengi sem þar væri síma
sam band og net þjón usta. Á stæð
an fyr ir því að Stykk is hólm ur var
val inn hafi ver ið fólk ið og bæj ar fé
lag ið, en hér á landi sé því mið ur
þannig rekstr ar um hverfi frá stjórn
völd um sem dreg ur kjark úr ný lið
um. Það sem Erla Björg hef ur gert
hjá Marz sjáv ar af urð um er að ein
beita sér að auka af urð um en fyr ir
tæk ið tek ur nú þátt í ný sköp un ar
og þró un ar verk efni í fram leiðslu
á beit ar fiski. Af urð in verð ur síð an
kynnt á sjáv ar út vegs sýn ingu í Brus
sel í maí en Erla seg ir stór an hluta
af starf sem inni vera að kynna nýj
ar af urð ir. „Frum kvöðla starf þarf
að vera hluti af hverju fyr ir tæki svo
það fái að blómstra,“ sagði Erla
Björg með al ann ars.
Van nýtt ar teg und ir
í sjón um
Sím on Már Sturlu son, einn eig
andi Ís lenskr ar blá skelj ar ehf., tal
aði um van nýtt ar teg und ir í mat ar
kistu Ís lands í Breiða firði. Það hafi
ver ið á fall fyr ir Stykk is hólm þeg
ar veið um á hörpu disk var hætt
árið 2004 en það sem vekti eft ir
tekt Sím on ar þeg ar hann var á skel
veið um væri að flest af því sem upp
kom úr sjón um var hent í hann aft
ur. Nefndi hann íg ul ker, beitu kóng,
trjónu krabba, bog krabba og grá
sleppu hold sem dæmi um teg und ir
sem nýta mætti bet ur. Það sem var
Sím oni þó efst í huga voru mat þör
ung arn ir. Í nágrenni Stykkishólms
séu stór ir akr ar af sjáv ar gróðri og
þar þyrftu að vera þara vinnsl ur. Af
urð ir sem unn ar eru úr þara séu að
mestu leyti flutt ar inn til lands ins,
en ef Hólmar ar myndu hefja for
vinnslu á mat þör ung um gætu þeir
jafn vel stefnt á út flutn ing. Ein af
nýrri vör um Ís lenskr ar blá skelj ar er
ljúf fengt blá þör unga og þara pestó,
en sú allra nýjasta er sjór á flösk
um sem þeir selja til veit inga húsa í
Reykja vík.
Hús, vík inga skip og
smá báta höfn
Sig ur jón Jóns son stjórn ar for
mað ur Skipa vík ur viðr aði þrjár
hug mynd ir til at vinnu sköp un ar í
Stykk is hólmi. Í fyrsta lagi ætti að
byggja um þrjá tíu or lofs hús fyr
ir ferða menn, til dæm is inn í Vík.
Við rekst ur hús anna myndu skap
ast fjög ur til fimm störf, fyr ir utan
þá verk taka vinnu sem skap ast við
bygg ingu hús anna. Í öðru lagi
ætti að byggja tvö vík inga skip sem
myndu fara með ferða menn ina í
æv in týra ferð ir um Breiða fjörð og í
þriðja lagi þyrfti að byggja smá báta
höfn fyr ir er lend ar skút ur, til dæm is
í Land eyj ar sundi, en að sögn Sig ur
jóns er eng in fram bæri leg höfn fyr
ir skút ur á Ís landi.
Far sæl ir frum kvöðl ar
Páll Kr. Páls son stjórn ar for mað ur
Sæ ferða kynnti starf semi fyr ir tæk is
ins og þær hug mynd ir sem það hef
ur reynt. Til dæm is hafi hvala skoð
un in frá Ó lafs vík ekki ver ið arð bær
rekst ur og þá hafi ver ið reynt að
fara af stað með fjög urra daga sæl
kera æv in týra ferð ir um Breiða fjörð
inn en það hafi held ur ekki geng ið.
Ýms ar sér ferð ir eins og brúð kaups
ferð ir, norð ur ljósa og mið næt ur
ferð ir og Flat eyj ar ferð ir hafi sí fellt
ver ið að sækja í sig veðr ir. Páll tal
aði um far sæla frum kvöðla og sagði
ekki skipta máli hver hug mynd in
væri held ur þyrfti ein hvern frum
kvöðul sem hafi hæfni og getu til að
hrinda þess um hug mynd um í fram
kvæmd. Bæj ar fé lag ið þyrfti að örva
þessa hug sjón og ekki væri hægt að
vinna sig út úr kreppu með skatt
heimtu. Það drægi vilja og kraft úr
þess um frum kvöðl um.
Frum kvöð ull inn Erla Frið riks
dótt ir stofn aði fyr ir tæk ið Queen
Eider í októ ber á síð asta ári. Fyr
ir tæk ið beit ir sér fyr ir að af urð ir úr
ís lensk um æð ar dúni séu full unn ar
hér lend is. Þá verð ur einnig stofn að
Æð ar set ur Ís lands í Norska hús inu
í sum ar en þar verð ur bæði hlunn
inda sýn ing og líf fræði leg fræðsla
um æð ar fugl inn. Einnig verða seld
ar vör ur tengd ar æð ar fugl in um
og þá bjóði þessi starf semi upp á
ýmsa mögu leika í ferða þjón ustu, til
dæm is sjó og göngu ferð ir um æð
ar varp ið.
Auk ið sam starf
milli sveit ar fé laga
Næst kynnti Sturla dótt ur sína
Ást hildi Sturlu dótt ur bæj ar stjóra
Vest ur byggð ar til leiks. Hún ræddi
um mögu leika sam starfs við að ila á
sunn an verð um Vest fjörð um á sviði
at vinnu lífs, sam gangna og kynn
ing ar mála en vegna erf iðra sam
gangna sé í raun auð veld ara fyr
ir Vest ur byggð að eiga sam starf við
Snæ fell inga held ur en norð an verða
Vest firði. Ást hild ur sagði gríð
ar legt ör yggi fyr ir íbúa í Vest ur
byggð að hafa Breiða fjarð ar ferj una
Bald ur, sér stak lega nú með hækk
andi ol íu verði. Fisk flutn ing ur, og
ann ar flutn ing ur á af urð um, fjölg
un ferða manna og sú stað reynd að
nú sé allt sorp af Vest fjörð um keyrt
í Fífl holt á Mýr um geri ferj una
enn mik il væg ari. Varð andi sam
starf sveit ar fé lag anna vildi Ást hild
Marg ar hug mynd ir litu dags ins ljós á ráð stefnu
um at vinnu mál í Stykk is hólmi
Björg Á gústs dótt ir lög fræð ing ur hjá
ráð gjafa fyr ir tæk inu Alta og fyrr ver
andi bæj ar stjóri í Grund ar firði.
Lár us Ást mar Hann es son for seti bæj ar stjórn ar í
Stykk is hólmi.
Bjarni Bene dikts son for mað ur Sjálf stæð is
flokks ins flutti á varp.
Menn ræddu mál in í kaffi hléinu.
Fjöl marg ir mættu á ráð stefn una á Hót el Stykk is hólmi.