Skessuhorn - 09.11.2011, Blaðsíða 18

18 MIÐVIKUDAGUR 9. NÓVEMBER
Í lands byggð aum ræð unni á síð­
ustu ára tug um hafa ver ið há vær ar
radd ir um að ýms ar stofn an ir þurfi
ekki endi lega að vera í Reykja vík.
Þeim sé jafn vel bet ur borg ið úti á
landi. Sér stak lega var þessi um­
ræða há vær hér á árum áður í þeirri
miklu vörn sem lands byggð in hef ur
ver ið um all nokk urt skeið. Reynd­
ar hef ur minna bor ið á henni eft­
ir hrun ið, enda býð ur nið ur skurð­
ur inn á öll um svið um kannski ekki
upp á hag kvæmni flutn inga af þessu
tagi, á við kvæm um tím um þeg­
ar fólk er að missa vinn una í stór­
um stíl. En það voru flutt ar stofn­
an ir út á land og þær á kvarð an ir
og að gerð ir köll uðu á mikla gagn­
rýni og um fjöll un í fjöl miðl um og í
þjóð fé lag inu. Þarna stend ur ef laust
upp úr íra fár sem varð út af flutn­
ingi tveggja stofn ana. Ann ars veg­
ar Land mæl inga Ís lands til Akra­
ness og hins veg ar Byggða stofn un ar
til Sauð ár króks. Um þess ar mund ir
eru næst um 13 ár frá því starfs fólk
Land mæl inga Ís lands, þá á Lauga­
vegi 178 í Reykja vík, var að pakka
nið ur sín um gögn um og bún aði og
und ir búa flutn ing stofn un ar inn­
ar til Akra ness. Reynd ar var tæki­
fær ið not að við þessa flutn inga að
af leggja ýms an gaml an bún að og
kaupa nýj an í takt við nýja tækni
sem þá var að ryðja sér til rúms. Á
þess um tíma var líka búið að ráða
nýj an for stjóra fyr ir stofn un ina,
Magn ús Guð munds son, sem svo
flutti með Land mæl ing um á Akra­
nes.
Stofn un in flutt
en ekki fólk ið
Blaða mað ur Skessu horns sett­
ist nið ur með Magn úsi á dög un um
og ræddi við hann um reynsl una af
flutn ingn um á sín um tíma og starf­
sem ina, svo sem mörg ný verk efni
sem unn ið er að hjá Land mæl ing­
um í dag.
„Þrátt fyr ir þessi miklu átök og
gagn rýni á flutn ing stofn un ar inn ar,
er ég ekki í vafa um að það hafi ver­
ið henni til góðs til lengri tíma lit­
ið. Nið ur stað an varð hins veg ar sú
að þú get ur flutt stofn un en þú flyt­
ur ekki fólk. Um helm ing ur þrjá tíu
starfs manna hætti strax fyr ir flutn­
ing inn og til að byrja með fóru 15
manns á milli Akra ness og höf uð­
borg ar svæð is ins með rútu. Síð­
an hef ur ver ið að smá kvarn ast úr
þess um gamla kjarna og nú erum
við bara tveir eft ir, ég og Krist inn
G. Ó lafs son tölvu mað ur sem býr í
Mos fells bæn um.“
Land mæl ing ar Ís lands tóku
form lega til starfa á Akra nesi 8.
jan ú ar 1999. Það voru um 15 nýir
starfs menn ráðn ir til stofn un ar inn­
ar þeg ar hún flutti en heild ar fjöldi
starfs manna þá var um 30 manns.
„ Þetta nýja starfs fólk var ungt vel
mennt að fólk sem kom mjög sterkt
inn. Marg ir voru að koma úr námi
frá út lönd um og sáu spenn andi
tæki færi bæði til vinnu og bú setu
á Akra nesi. Það sá með al ann ars
sem kost að setj ast að á Akra nesi að
hérna er hús næð is kostn að ur lægri
en á höf uð borg ar svæð inu.
„Þetta var erfitt til að byrja með,
en fólk var með ferskar hug mynd ir
og segja má að átt hafi sér stað mik­
il gerj un inn an stofn un ar inn ar á
þess um fyrstu árum hér á Akra nesi.
Fljót lega varð því til mjög öfl ug ur
hóp ur starfs manna, sér fræð ing ar
með mikla þekk ingu á því sér sviði
sem stofn un in starfar á. Kost ur inn
við flutn ing inn var líka sá að það
þótti tíma bært að tæki og bún að ur
væri að stór um hluta end ur nýj að ur
til sam ræm is við staf rænu tækn ina
sem þá hafði rutt sér til rúms. Þetta
þýddi að all ir verk ferl ar breytt ust í
staf rænt form og gagna grunna og
sú þró un hef ur hald ið á fram síð­
an.“
Fáum við brögð
frá sam fé lag inu
Magn ús er Mos fell ing ur og land­
fræð ing ur að mennt. Nokkru eft ir
að hann tók við for stjóra starf inu og
flutti á Akra nes fór hann í diplóma­
nám í op in berri stjórn sýslu sem
hann lauk 2008. „ Þetta var mjög
skemmti legt nám með góða teng­
ingu við mitt starf,“ seg ir Magn ús
sem hóf störf hjá LMÍ 1983. „Mér
fannst strax spenn andi að vinna hjá
stofn un inni. Til að byrja með var
ég að al lega í því að selja kort og
loft mynd ir. Svo fór ég að starfa á
fjar könn un ar deild þar sem unn ið
var með loft mynd ir og gervi tungla­
mynd ir af land inu. Ég var ekki bú­
inn að starfa lengi þar þeg ar ég tók
við því skemmti lega og spenn andi
starfi að taka loft mynd ir af Ís landi
vegna korta gerð ar. Um það verk­
efni sá ég á samt ýmsu öðru þar til
ég tók við starfi for stjóra 1998, um
það leyti sem flutn ing ur inn á Akra­
nes var und ir bú inn. Á þess um tíma
bjó ég á samt fjöl skyldu í Sel ásn um
í Reykja vík, en vor ið eft ir flutti ég
svo á Akra nes og hef búið hér síð­
an.
Ég hef kunn að á kaf lega vel við
mig hérna á Skag an um. Hér á ég
orð ið marga vini og kunn ingja, líð­
ur vel og er ekki á för um. Ég upp­
lifi það að við starfs fólk ið hjá Land­
mæl ing um Ís lands séum að gera
góða hluti, fáum við brögð í þá átt
frá sam fé lag inu á Akra nesi. Sem
dæmi má nefna að þeg ar stofn un­
in hafði ver ið hér á Skag an um í 10
ár höfð um við opið hús þar sem
komu um 400bæj ar bú ar í heim­
sókn. Það var mjög skemmti legt og
gam an að sjá hvað fólk var á huga­
samt um verk efn in okk ar. Ég held
ég geti sagt að ég taki virk an þátt í
bæj ar líf inu, hvort sem það er með
því að mæta á fót bolta leiki hjá ÍA,
starfa í nefnd um inn an bæj ar ins
eða eitt hvað ann að. Og það er afar
skemmti legt að mæta í vinn una á
hverj um morgni með kraft miklu og
skemmti legu sam starfs fólki.“
Ör þró un
hjá not end un um
Magn ús seg ir að starf semi Land­
mæl inga hafi breyst nokk uð um
tíð ina og þró ast mik ið inn á fjöl­
breytt ari svið, en stofn un in fell ur
und ir um hverf is ráðu neyt ið. „Þró­
un in hef ur líka orð ið mjög ör hjá
not end um þjón ust unn ar, með til­
komu ým iss tækja bún að ar, t.d.
leið sögu bún að ar með GPS tækn­
inni, snjall sím um og alls kyns að­
gengi að kort um á Net inu, eins og
t.d. hjá vefn um ja.is, en korta hluti
hans er að stór um hluta frá okk ur.
Ég held að það sé ekki of mælt að
Land mæl ing ar Ís lands séu í fremstu
röð op in berra stofn ana í land inu.
Við erum á vallt fram ar lega í vali
á stofn un árs ins á Ís landi þar sem
ýms ir þætt ir eru mæld ir s.s. starfs­
á nægja, á nægja með stjórn end ur,
starfs að staða og mögu leik ar starfs­
manna á end ur mennt un og þjálf un.
Land mæl ing ar Ís lands eru ekki stór
stofn un með 29 manna starfs lið um
þess ar mund ir, en í mikl um sam­
skipt um við stofn an ir og fyr ir tæki
bæði inn an lands og utan. Hér inn­
an lands t.d. Vega gerð ina, Lands­
virkj un, Um hverf is stofn un, Nátt­
úru fræði stofn un, Veð ur stof una,
Land græðslu rík is ins, Hag stof­
una og Þjóð skrá. Við erum einnig
í mjög nánu sam starfi við nor rænu
korta stofn an irn ar og korta­ og fast­
eigna stofn an ir í Evr ópu, bæði varð­
andi tækni leg mál, stjórn og rekst­
ur. Þetta er lenda sam starf er okk ur
mjög mik il vægt þar sem við erum
eina stofn un in á þessu af mark aða
sviði í land inu með risa stórt verk­
efni, korta gerð af Ís landi þar sem
stöðug ar breyt ing ar eiga sér stað,
t.d. vegna bráðn un ar jökla af völd­
um lofts lags breyt inga.“
Gagna grunn ur um
vega kerfi lands ins
Að spurð ur seg ir Magn ús að
framund an séu hjá Land mæl ing um
mörg ný og spenn andi verk efni.
„Í maí síð ast liðn um tóku gildi lög
um grunn gerð staf rænna landupp­
lýs inga. Stjórn völd hafa falið okk­
ur nýtt verk efni sem snýst um að
gera kort og aðr ar landupp lýs ing ar
sem að gengi leg ast ar fyr ir allt sam­
fé lag ið. Þetta verk efni snýst um að
ná til allra þess ara gagna hér á landi
sem op in ber ir að il ar hafa í sín um
gagna grunn um, hvort sem þau eru
vist uð hjá op in ber um stofn un um
eða sveit ar fé lög um. Verk efn ið snýst
ekki síst um að skrá þau og gera þau
að gengi leg á vefn um í sér stakri vef­
þjón ustu. Þetta verk efni á eft ir að
hafa á hrif á rekst ur Land mæl inga
næstu árin og kalla á mikla sam­
vinnu við marga en um leið von­
andi miklu betra að gengi að gögn­
um um stað fræði og nátt úru lands­
ins.
Vegna fyr ir hug aðra breyt inga á
nátt úru vernd ar lög um er einnig í
deigl unni að okk ur verði falið að
reka og við halda gagna grunn in um
um hið op in bera vega kerfi lands­
ins. Er þá allt talið, veg ir og slóð ar
sem heim ilt verð ur að aka á. Mark­
mið ið með þessu er að stýra um ferð
um land ið svo sem minnst ur skaði
verði á nátt úr unni. Til gang ur inn
er bein lín is að reyna að koma í veg
fyr ir ut an vega akst ur sem er og ver­
ið hef ur mik ið vanda mál, sér stak­
lega á há lendi Ís lands.“
Fleiri ný verk efni
Magn ús seg ir að þá megi nefna
nýtt verk efni fyr ir Um hverf is stofn­
un Evr ópu. „Það er korta gerð af
land notk un og land gerð um, þar
sem byggt verð ur á nýj um gervi­
tungla gögn um af land inu. Einnig
Ekki í vafa um að flutn ing ur inn var til góðs
Rætt við Magn ús Guð munds son for stjóra Land mæl inga Ís lands
Magn ús Guð munds son í bæki stöðv um Land mæl inga Ís lands við Still holt ið á Akra nesi.
Magn ús við töku lof tmynda af land inu þeg ar hann starf aði á fjar könn un ar deild Land mæl inga.
Ljósm. lmi.
Magn ús ný kom inn í mark í Berlín ar m ara þon inu
haust ið 2010. Ljósm. úr eig in safni.
Veiði mennsk an er ein af tóm stund um Magn ús ar. Hér er hann með tvo væna ur riða úr Laxá í Döl um.
Ljósm. úr eig in safni.