Skessuhorn - 04.07.2012, Blaðsíða 20

20 MIÐVIKUDAGUR 4. JÚLÍ
Við búum í nokk uð fjöl þjóð legu
sam fé lagi á Ís landi. Þar á með al er
fólk frá Suð ur­Am er íku en það er
þó ekki stór hóp ur með al inn flytj­
enda á Ís landi. Julio Ces ar Guti er­
rez bóndi á Há vars stöð um 2 í Leir­
ár sveit í Borg ar firði er frá Ur ugu ay
og flutti hing að til lands 1994. Julio
er bor inn og barn fædd ur í sveit og
hef ur nán ast allt sitt líf ver ið að
snú ast í kring um bú pen ing, eink um
sauð fé og hesta. Á Ís landi er hann
orð inn þekkt ur sem þre fald ur Ís­
lands meist ari í rún ingi. Nafnið er
borið fram Húlíó en sum um geng­
ur erf ið lega að segja það. Eldri
mað ur í Kjós inni kall ar hann Vúlí­
vú og ann ar upp í Borg ar firði seg­
ir Úli þeg ar hann á varp ar þenn an
suð ur am er íska fjár hirði, hesta mann
og hesta hvísl ara, en Julio hef ur
get ið sér orð fyr ir að vera ó venju
næm ur og slyng ur að fást við hesta.
Hann hef ur tamið þá marga sem
aðr ir voru bún ir að gef ast upp á að
tjónka við.
Kynnt ust á
stór um bú garði
Julio er frá svæði sem heit ir
Paysandú í Ur ugu ay og er yngst­
ur fimm systk ina. For eldr ar hans
voru sauð fjár bænd ur og eft ir að
Julio sleit barns skón um fór hann að
vinna á bú görð um bæði í Argent­
ínu og í Ur ugu ay. Hann var einmitt
að vinna á bú garði í Ur ugu ay 1994
þeg ar þang að kom borg fisk stúlka,
Lilja Grét ars dótt ir frá Há vars stöð­
um. Lilja var þá ný bú in að ljúka bú­
fræði námi frá Hvann eyri en nýtti
eins árs bið í að kom ast í bú vís inda­
nám ið með því að fara í aðra heims­
álfu til að kynna sér störf í land bún­
aði.
Bú garð ur inn sem þau Julio og
Lilja unnu á var dæmi gerð ur fyr­
ir þá gríð ar legu fram leiðslu sem á
sér stað á land bún að ar vör um úti í
hin um stóra heimi. Þarna voru um
fjórt án þús und fjár og gríð ar leg ur
fjöldi naut gripa auk ann ars bú pen­
ings. Julio seg ir að ó mögu legt hafi
ver ið að koma tölu á naut grip ina,
því þeg ar mikl um fjölda var kom­
ið í slát ur hús einn dag inn kom strax
þann dag eða næsta sæg ur af kálf­
um í upp eldi. Sjálf ur starf aði Julio
mest við sauð féð. „Ég og ann ar
strák ur rúð um öll fjórt án þús und­
in og að auki vor um við í eft ir liti á
beit ar lönd un um, en í því var hóp­
ur fimmt án ríð andi manna. Heima
í Ur ugu ay er fram leitt mjög gott
lamba kjöt. Kind urn ar okk ar ganga
ein göngu á ó rækt uðu landi og lifa á
villi gróðri. Þær eru á beit all an árs­
ins hring. Okk ar kjöt er öðru vísi
en það ís lenska sem líka er mjög
gott. Ég held það sé ekki vafi á því
að kjöt ið verð ur betra af kind um
sem lifa á grasi og villi gróðri ein­
göngu."
Eins og að lenda
á tungl inu
Skömmu eft ir að þau Julio og
Lilja kynnt ust flutt ist hann til henn­
ar til Ís lands. Lilja var þá í Reykja­
vík og vann í Seðla banka Ís lands
yfir sum ar tím ann. „Þeg ar ég kom
til Kefla vík ur hafði ég á til finn ing­
unni að ég væri lent ur á tungl inu.
Ég hafði lít ið fyr ir stafni í Reykja vík
til að byrja með og Lilja sá að það
var heppi leg ast að koma mér heim í
Há vars staði og út vega mér verk efni
þar. Ég var sett ur í að girða og líka
að temja svo lít ið. Mér leist svo sem
ekk ert vel á hesta kost inn á bæn­
um. Einn reið hest ur inn á bæn um
var skeið ari út í eitt og svo grann­
ur að ég hélt að hann myndi slitna
sund ur þeg ar ég var kom inn á fljúg­
andi skeið á hon um. Þeg ar ég tók í
taum inn og ætl aði að hægja á hon­
um þá virk uðu brems urn ar ekk ert,"
seg ir Julio og hlær. „Ég girti af tún
og þurfti að smala fénu sem var í
slægj unni út úr girð ing unni. Ég
vildi helst fá þæg asta hest inn í það
verk til að geta hleypt fyr ir ó þekkt­
ar skját urn ar eins og ég var van­
ur heima í Ur ugu ay. Þeg ar til kom
hreyfð ist hann varla úr spor un­
um og kind urn ar voru miklu fljót­
ari. Þannig að ég sá að það var best
að stökkva af baki og hlaupa sjálf­
ur fyr ir kind urn ar. Ég próf aði svo
ým is legt sem þyk ir sjálf sagt að all ir
hest ar kunni í Ur ugu ay en gekk illa
að fá hross in hér til að sam þykkja
það, s.s. að reiða girð ing ar staura
fyr ir fram an mig, draga staura og
ann að þungt, vera bundn ir í löngu
bandi og bíta í hafti."
Lilja seg ir að fyrst eft ir að Julio
kom hafi hann þurft að hafa mik ið
fyr ir stafni. Hann undi sér til dæm is
ekki við að horfa á sjón varp. Í girð­
ing ar vinn unni var hann að höggva
staura langt framá kvöld. „ Pabbi fór
þá út þeg ar langt var lið ið á kvöld­
ið og sagði við hann að það væri
ó þarfi að vinna al veg fram í myrk­
ur. Þetta var reynd ar í júní mán uði,"
seg ir Lilja og hlær. Hún seg ir að
Julio hafi fund ist margt öðru vísi en
hann átti von á fyrst eft ir að hann
kom til lands ins, en hann hafi svo
van ist hlut un um.
Tamn inga stöð í
Lax ár nesi
Grét ar tengda fað ir Julio nýtti
rún ings kunn áttu hans haust ið eft ir
að hann kom og svo fékk bónd inn
á næsta bæ hann líka til að rýja fyr­
ir sig. Þannig vatt þetta smá sam an
upp á sig og Julio sá að það var rétt­
ast að kaupa sínar eig in klipp ur og
gera út á rún ings ver tíð ina. Hann
starf aði reynd ar við úr bein ingu hjá
Borg ar nes kjöt vör um í þrjú ár og í
fyrstu sinnti hann rún ingn um um
helg ar í byrj un og seinnipart vetr­
ar. Eft ir að bæj un um fjölg aði þar
sem Julio rúði féð, fór hann að taka
sér frí frá kjöt vinnsl unni til að sinna
þessu hlið ar verk efni, sem fljót lega
varð þó hans að al at vinna í vetr ar­
byrj un og seinnipart vetr ar.
Julio var líka að sinna tamn ing­
um og eft ir að Lilja lauk bú vís inda­
nám inu frá Hvann eyri bjuggu þau í
þrjú ár í Lax ár nesi í Kjós, þar sem
Julio starf rækti tamn inga stöð og
Lilja starf aði í Reykja vík. Leið in lá
þó aft ur heim í Há vars staði þar sem
þau bjuggu til að byrja með í gamla
í búð ar hús inu, en byggðu sér síð an
sitt eig ið hús fyr ir þrem ur árum.
„ Lilja vinn ur enn í borg inni,
keyr ir á milli. Við búum hérna með
bæði sauð fé og hross, frem ur litlu
búi. Við höf um smám sam an ver­
ið að fikra okk ur út í rækt un, erum
svona að fikta. Það er þó ekki nema
fimm eða sex ár síð an við byrj uð­
um að ein hverju marki í hrossa­
rækt. Við eig um þeg ar svo lít ið að
velætt uðu og núna eru að koma upp
fyrstu tripp in í okk ar eig in rækt un,"
seg ir Julio.
Hesta hvísl ar inn
Það orð fer af Julio að hann sé
hesta hvísl ari. Hann hlær þeg ar
minnst er á þetta. „Fólk seg ir nú
ým is legt, en þetta snýst nú mest
um það að reyna að skilja hross­
in sem við er að fást og sýna þeim
þol in mæði. Þetta byrj aði held ég
út frá því að Grét ar tengda fað ir
minn átti hest sem mér fannst fal­
leg ur og lang aði að temja hann.
Hann var sagð ur geð veik ur og að
ekki væri hægt að temja hann. Það
var greini legt að ekki var fyr ir alla
að tjónka við hann og það tók tíma
að vinna traust hans en í lok vetr ar
gat ég rið ið hon um hvert sem var
ber bakt og beisl is laust, stýrði bara
með að toga í fax ið á hon um eða
batt vasa klút upp í hann. Eft ir þetta
fékk ég marga „vit leys inga" til að
glíma við, ekki síst á þeim tíma sem
ég var með tamn inga stöð ina í Lax­
ár nesi. Þá var miklu meira um að ég
fengi ó þekka hesta en auð tamda og
vel við ráð an lega. Fyr ir mig er það
ekki stór mál að temja hest. Ég hef
al veg frá því ég var smá polli ver ið
að snigl ast í kring um hesta og er
þess vegna í góðu sam bandi við þá,
en það verð ur þó varla sagt um mig
að ég sé hesta hvísl ari."
Heim þrá in til stað ar
Að spurð ur seg ist Julio kunna vel
við sig í Leir ársveit inni, þótt oft tali
hann um heima þeg ar talið berst
að Ur ugu ay. „Ég er alla vega hérna
enn þá en vissu lega hef ur heim­
þrá in gert vart við sig. Ekk ert síð­
ur núna eft ir að mað ur byrj aði að
vera gam all," seg ir Julio og hlær.
Þeg ar blaða mað ur Skessu horns var
í heim sókn á Há vars stöð um í síð­
ustu viku var Julio einmitt að koma
úr girð inga vinnu líkt og hans fyrstu
verk voru á Há vars stöð um, enda ei­
lífð ar vinna að halda girð ing un um
í góðu lagi. En það er ekki ein tóm
vinna og púl í sveit inni. Það átti að
kíkja á Lands mót hesta manna næsta
dag, enda þá í braut inni hest ur sem
Julio hafði tamið fyr ir ná granna
sinn. Það var heima sæt an í Skipa­
nesi í Leir ár sveit sem reið hon um,
en stúlk an sú á að baki stóra sigra á
hesta mót um. þá
Fyr ir mig er það ekki stór mál að temja hest
Julio Ces ar á Há vars stöð um er sagð ur hesta hvísl ari með meiru
Fjöl skyld an á Há vars stöð um 2, Julio Ces ar Guti er rez, Lilja Grét ars dótt ir og börn in Jór unn Nacísa og Em eli ano El var.
Hér ligg ur Julio hjá Nú tíð frá Enni og Són ar frá Há vars stöð um sem er und an
Skjanna frá Nýja­Bæ
Julio með eldri son sinn, Dani el, sem nú er tví tug ur og býr í Ur ugu ay.
Julio á „skólarútunni" hryss unni sem hann reið á í skól ann fyrstu árin.