Skessuhorn - 01.08.2012, Síða 14

14 MIÐVIKUDAGUR 1. ÁGÚST
Á þessu ári er Ung menna fé lag
Stað ar sveit ar 100 ára. 27. des em­
ber 1911 komu nokkr ir sveit ung ar
úr Stað ar sveit inni sam an og ræddu
stofn un ung menna fé lags. Fé lag ið
var svo form lega stofn að 12. jan ú ar
1912. Helstu hvata menn að stofn un
fé lags ins voru þeir Ei rík ur Sig urðs­
son á Ytri Görð um, El í as Krist jáns­
son á Arn ar tungu og Jón Sig urðs­
son frá Haga. Í til efni af stóraf mæli
fé lags ins fór blaða mað ur Skessu­
horns og ræddi stutt lega við Krist­
ján Þórð ar son á Öl keldu um fé lag­
ið og sögu þess. Krist ján var í stjórn
ung menna fé lags ins í tæp 30 ár bæði
sem gjald keri og for mað ur stjórn­
ar og sit ur nú í af mælis nefnd. „Það
eru ekki mörg ung menna fé lög á
land inu eldri en okk ar. Starf semi
ung menna fé lags ins hef ur aldrei
leg ið niðri á öll um þess um árum.
Þrátt fyr ir að það hafi kom ið upp
og nið ur tíma bil. Á göml um fán um
fé lags ins seg ir að fé lag ið hafi ver ið
stofn að 1911, en við mið um við 12.
jan ú ar sem upp hafs dag fé lags ins,“
seg ir Krist ján.
Ekki ein ung is
um í þrótt ir
Í lög um Ung menna fé lag Stað ar­
sveit ar 3. grein er tal að um stefnu­
mál fé lags ins til fram tíð ar og að
vinna skuli sam kvæmt sam bands­
lög um UMFÍ. Þar seg ir orð rétt:
„1. Að vernda og efla stjórn ar fars­
legt, menn ing ar legt og fjár hags­
legt sjálf stæði Ís lend inga og vekja
virð ingu þeirra fyr ir þjóð ern is leg­
um verð mæt um sín um og ann arra.
2. Að hjálpa fé lags mönn um og öðr­
um æsku lýð til auk ins menn ing ar­
þroska, með fræðslu og lík ams þjálf­
un og til að rök hugsa þjóð nytja­
mál og vinna að fram gangi þeirra.
3. Að vernda æsku lýð lands ins gegn
neyzlu á fengra drykkja og vinna að
út rým ingu skað nauta úr land inu.
4. Að vinna að því að næg og líf­
væn leg at vinna bíði allra ung linga
er vaxa upp í land inu, þeg ar þeir
hafa náð starfs aldri eða lok ið námi.
5. Að beita sér fyr ir heim il is iðn aði,
að prýða heim ili sín og um hverfi,
vernd un skóg ar leifa og skóg rækt
og með þjóð leg um skemmt un um.
6. Að vinna að því að skapa í hví­
vetna heil brigð an hugs un ar hátt
með al æsku lýðs ins, í með ferð fjár­
muna sinna, vernd un heils unn ar og
fegr un og hreins un móð ur máls ins.
Kjör orð ið er: Ís landi allt.“
Allt er þetta í fullu gildi þó svo
kannski mætti að eins upp færa sumt
og greini legt að ung menna fé lög
á Ís landi voru upp runa lega stofn­
uð ekki ein ung is til í þrótta iðk­
un ar. Þetta seg ir Krist ján að hafi
breyst í Stað ar sveit inni með tím an­
um. „Síð ustu 50 árin eða svo hef­
ur starf sem in far ið að snúa meira
um í þrótt ir. Fyrst sner ist starf sem­
in mik ið um menn ingu, þá voru
haldn ir fund ir og fleira. Í þrótt irn ar
hjá okk ur hafa að mestu leyti snú ið
að frjáls um í þrótt um, sundi og fót­
bolta. Fyrsta sund kennsl an hjá ung­
menna fé lag inu var í ísköldu vatni.
Það ætl um við að end ur vekja í til­
efni af af mæl inu, með vatna sundi í
Torfa vatni þann 9. á gúst næst kom­
andi,“ seg ir Krist ján.
Af mæl is há tíð 11. á gúst
Í til efni af mæl is ins hafa ver ið og
munu verða ýms ir at burð ir í sum­
ar og há tíð ar dag skrá verð ur laug ar­
dag inn 11. á gúst. „Við höf um ver ið
með litla við burði í sum ar eins og
til dæm is göngu ferð um Blá feld ar­
skarð 26. júlí. Þá var lagt af stað frá
Kverná í Grund ar firði og geng ið
yfir í Stað ar sveit. Við verð um með
af mæl is dag skrá 11. á gúst. Þar ætl­
um við að koma sam an á í þrótta­
vell in um á Lýsu hóli og þar er búið
að setja upp þrauta braut sem keppt
verð ur á. Þetta er nú meira til gam­
ans gert en keppni og ættu þar all­
ir að finna eitt hvað við sitt hæfi.
Svo verð ur af mælis kaffi í fé lags­
heim il inu á Lýsu hóli en þar verða
skemmti at riði, tón list ar at riði, kaffi
og af mæliskaka auk lif andi tísku­
sýn ing ar á göml um bún ing um fé­
lags ins. Helga Braga kem ur og
verð ur með uppi stand. Afi henn­
ar, Bragi Jóns son, eða Ref ur bóndi,
er einn af stofn end um fé lags ins og
orti af mæl is söng sem mun hljóma
um hús ið. Um kvöld ið fær ist dag­
skrá in nið ur á Akur, fyr ir neð an
Gisti heim lið Hof. Þar var gamli
í þrótta völl ur fé lags ins og við ætl um
að spila fót bolta eft ir gamla mát­
an um. Svo verð ur brenna og flug­
elda sýn ing í rökkr inu í fjör unni fyr­
ir neð an Akur. Við vilj um endi lega
fá gamla fé laga og brott flutta sveit­
unga til að kíkja til okk ar og taka
þátt í há tíð inni. Þetta verða ekki
bara ræðu höld og kaffi, við vilj um
hafa eitt hvað sem all ir geta dund­
að sér við.“
Nán ar er hægt að sjá dag skránna
á Face book und ir nafn inu Ung­
menna fé lag Stað ar sveit ar.
Byggðu með vinnu
og vel vilja
Umf. Stað ar sveit ar hef ur kom ið
að bygg ingu þriggja fé lags heim­
ila í gegn um tíð ina og byggt einn
í þrótta völl. Einnig hef ur fé lag ið
hald ið marga í þrótta við burði. „Fé­
lag ið hef ur reist tvö göm ul fé lags­
heim ili í sveit inni, það þriðja er
Lýsu hóll. Fyrsta hús ið var í landi
Ytri Garða og var kall að Hús ið á
blett in um. Árið 1943 var reist fé­
lags heim ili í landi Hof garða. Sjálf­
sagt hef ur það ver ið hrepp ur inn
sem keypti efn ið og fé lags menn
lagt fram mikla sjálf boða vinnu og
fengu 25% eigna hlut í stað inn eins
og nú gild ir um fé lags heim il ið að
Lýsu hóli sem byggt var í kring­
um 1970. Mesta stór virki okk ar var
þeg ar við byggð um í þrótta völl inn á
Lýsu hóli. Það gerð um við án mik­
ils op in bers fjár hags legs stuðn ings
og við byggð um hann með mik illi
sjálf boða vinnu og mikl um vel vilja
Staðsveit unga. Við byrj uð um á vell­
in um 1980 og hann var vígð ur 1992
á 80 ára af mæli ung menna fé lags ins.
Þetta var fyrsti al vöru frjáls í þrótta­
völl ur inn á Snæ fells nesi. Hlaupa­
braut irn ar voru ekki úr gervi efni
held ur keyrð um við efni úr Borg ar­
firð in um, leir sem þjapp að ist mjög
vel og kom að góð um not um. Við
héld um Í þrótta há tíð ir HSH á ár­
un um 1990 til 2000. Svo höf um við
alltaf hald ið upp á 17. júní og erum
með brennu um ára mót in. Svo höf­
um við yf ir leitt ver ið með fót bolta
og frjáls í þrótta æf ing ar og marg an
góð an í þrótta mann inn hef ur fé lag­
ið alið upp,“ seg ir Krist ján.
Lýsu hóls böll in voru
tekju lind in
„Þeg ar fé lag ið varð 80 ára var gef ið
út blað um sögu fé lags ins. Við höf­
um hug á að koma síð ustu tutt ugu
árum á prent. Einnig erum við að
reyna að safna mynd um úr starfi fé­
lags ins fyr ir sýn ingu á há tíð inni. Ef
ein hverj ir eiga góð ar mynd ir væri
gam an að kom ast yfir þær á tölvu­
formi,“ seg ir Krist ján og biðl ar til
fólks um að fá mynd ir af starfi fé­
lags ins fyr ir af mæl is há tíð ina.
„Fjár mögn un á rekstri fé lags­
ins var lengi vel dans leikja hald. Við
héld um böll tvisvar til þrisvar á ári
sem voru fræg. Lýsu hóls böll in voru
alltaf vel sótt og það an feng um við
all ar okk ar tekj ur. Þang að til sveita­
böll in logn uð ust útaf. Fé lag ið hef­
ur ver ið dauft síð ustu fimm eða sex
ár. Nú erum við kom in með nýja og
öfl uga stjórn og von um að allt rifni
í gang. Ég vona að Ung menna fé lag
Stað ar sveit ar starfi af krafti næstu
100 ár í það minnsta. Ég vil líka
þakka öllu því góða fólki sem ég
hef starf að með í stjórn síð ustu ára­
tugi fyr ir sam starf ið og sveit ung um
fyr ir vel vilja í garð fé lags ins,“ seg ir
Krist ján. „ Gamli góði ung menna­
fé lags and inn lif ir enn góðu lífi ekk­
ert síð ur nú en fyr ir 100 árum og
margt er hægt að bralla í fé lags­ og
í þrótta mál um í dreif býl inu. Vilj inn
er allt sem þarf og höf um það hug­
fast að ekk ert er sjálf gef ið og oft
þarf að hafa fyr ir hlut un um til að
þeir kom ist í fram kvæmd, það kem­
ur eng inn ann ar og rétt ir okk ur það
í faðm inn,“ seg ir Krist ján að end­
ingu. sko
Ung menna fé lag Stað ar sveit ar fagn ar ald ar af mæli
Krist ján Þórð ar son bóndi á Öl keldu.
Hér er nýi völl ur inn á Lýsu hóli þeg ar hann var vígð ur árið 1992. Þórð ur
Gísla son klippti á borð ann við vígslu at höfn ina.
Ung menna fé lag ið held ur 17. júní há tíð á hverju ári. Hér er ver ið að bera leir inn sem keyrð ur var úr Borg ar­
firði í hlaupa braut ina á vell in um á Lýsu hóli.
Hóp ur ung menna fé laga í af mæl is göngu yfir Blá feld ar skarð síð ast lið inn föstu dag.
Hér eru nokkr ir hress ir krakk ar á frjáls í þrótta æf ingu Umf. St, fyrr í sum ar.