Skessuhorn


Skessuhorn - 10.04.2013, Blaðsíða 24

Skessuhorn - 10.04.2013, Blaðsíða 24
24 MIÐVIKUDAGUR 10. APRÍL 2013 Við erum sann færð ir um að til að setja og fram kvæma á byrga og vit lega byggða stefnu til langs tíma verði að byrja á því að skýra vel hvað við eig um við með grunn þjón ustu. Síð an þurf­ um við að ná sátt um hvern­ ig við tryggj um okk ur öll um þá þjón ustu á jafn ræð is grund­ velli; sömu þjón ustu fyr ir sama gjald. Þar þurf um við að ræða um orku, fjar skipti og gagna­ flutn inga, sam göng ur, grunn­ mennt un, heilsu gæslu, fé lags­ þjón ustu, lög gæslu og ör ugg lega eitt hvað fleira. Þeg ar við höf­ um kom ið okk ur sam an um hvað telst vera grunn þjón usta þurf um við að gera tíma sett ar á ætl an­ ir um fram kvæmd ir og úr bæt ur og for gangs röð un og standa svo við þetta allt þó að stjórn ar skipti verði í land inu. Þeg ar þetta hef ur ver ið gert þá fyrst kem ur í ljós hvern ig byggð­ irn ar raun veru lega standa. Hvaða byggð ir eru eft ir sókn ar verð ar til bú setu og hverj ar þeirra eru það síð ur. En hér skipt ir líka mjög miklu máli að heima fólk greini vel styrk leika og mögu leika svæð­ anna þar sem það býr og á kveði sam an hvert það vill stefna. Ár­ ang ur inn er mjög und ir því kom­ inn að í bú arn ir vinni vel sam an að þessu, þvert á sveit ar fé lög, at­ vinnu grein ar og stjórn mála skoð­ an ir og reki á dyr sund ur lynd is­ fjand ann leiða, fúla og lífseiga. Strand svæði og land svæði En við erum samt ekki al veg svo sjálf um glað ir að halda að það séu stór merki leg ný sann indi sem við erum að boða hér. Vel mein andi fólk hef ur auð vit að átt að sig á þessu fyr ir löngu síð an. Okk ur lang ar þó að hvetja fólk til að kynna sér tvö mjög á huga verð verk efni af þess­ um toga á Norð vest ur landi. Þau byggja bæði á þeirri hug mynd að draga sam an íbúa, hags muna að ila, stjórn völd, fræði menn og ráð gjafa af til tekn um svæð um til að greina skipu lega tæki færi, styrk leika og sér kenni svæð anna. Og gera svo sam eig in lega á ætl an ir um skyn sam­ lega og á byrga nýt ingu þeirra til og skjóta þannig styrk um stoð um und ir fjöl breyti legt at vinnu líf og mann líf. Þarna er hugs að og á ætl­ að til langs tíma og þarna eru eng­ ar skyndi lausn ir eða hug dett ur eða redd ing ar. Ann ars veg ar er það verk efni sveit ar fé laga á Vest fjörð um, Há­ skóla set urs Vest fjarða o.fl. um gerð nýt ing ar á ætl ana fyr ir strand­ svæði en Há skóla setr ið býð­ ur einmitt upp á nám í haf­ og strand svæða stjórn un. Og hins veg ar er það svæð is garðs verk efn ið á Snæ fells nesi með þátt töku sveit­ ar fé laga þar, íbúa og hags muna­ að ila en ráð gjaf ar fyr ir tæk ið Alta, sem hef ur úti bú í Grund ar firði, held ur utan um það verk efni. Stjórn strand svæða lýt ur að því að skipu leggja nýt ingu strand­ svæða og þá marg breyti legu starf­ semi sem þeim teng ist, s.s. veið­ ar, fisk eldi, ferða þjón ustu, efn is­ töku, úti vist, hlunn inda nýt ingu, sam göng ur, veit ur, bú svæði o.fl. þannig að mis mun andi hags mun­ ir rek ist síð ur á og gætt sé lang­ tíma hugs un ar, hag kvæmni og á byrgð ar í um hverf is mál um. Allt í þágu íbúa svæð anna að sjálf sögu. Það er morg un ljóst að hags mun­ ir, tæki færi og mögu leik ar varð­ andi nýt ingu strand svæða og til að byggja upp sér þekk ingu á því sviði eru ó víða meiri en á Vest­ fjörð um. Til gang ur með stofn un svæð is garðs er að efla sam fé lag ið, vinna sam eig in lega að því að bæta lífs gæði og lífs kjör og auka upp lif­ un og vellíð an íbúa og gesta. Svona frum kvæði og fram­ tak og verk efni í bú anna þarf rík­ is vald ið að styðja með ráð um og dáð. Þannig fær heima fólk á byrgð og vald til að styrkja byggð ir sín­ ar, fjöl breyti legra at vinnu líf og skemmti legra mann líf. Það er mjög góð byggða stefna. Árni Múli Jón as son og G. Valdi mar Valde mars son Höf und ar eru í 1. og 2. sæti á lista Bjartr ar fram tíð ar í NV-kjör dæmi. Lýð ræð is vakt in vill láta kort­ leggja raun veru lega stöðu þjóð ar­ bús ins og þá um leið stöðu bank­ anna, eign ir þeirra og skuld ir, og einnig stöðu rík is sjóðs, sveit ar fé­ laga, heim ila og fyr ir tækja. Þeg­ ar stað an ligg ur fyr ir, verð ur hægt að á kveða fram hald ið, m.a. hvern­ ig hægt sé að rétta hlut skuldugra heim ila frek ar en orð ið er með því m.a. að (1) færa nið ur höf uð stól verð tryggðra og geng is tryggðra hús næð is lána með al menn um að­ gerð um; (2) tryggja að skip an hús næð is lána taki mið af ríkj andi regl um um neyt enda vernd inn­ an EES; (3) gæta jafn ræð is milli lán tak enda og lán veit enda, m.a. með end ur mati eða af námi verð­ trygg ing ar hús næð is lána, og brúa bil kyn slóð anna; (4) tryggja virka sam keppni á lána mark aði vegna hús næð is kaupa, svo að vext ir og gjald taka lána stofn ana geti orð­ ið með svip uð um hætti og í ná­ læg um lönd um; og (5) við ur kenna það sjón ar mið, að mikl ar skuld ir eru ekki að eins á á byrgð lán tak­ and ans, held ur einnig lán veit and­ ans. Lífs kjör þjóð ar inn ar hafa frá hruni dreg ist langt aft ur úr lífs­ kjör um ann ars stað ar um Norð­ ur lönd. Þess ari öf ug þró un þarf að snúa við. Lýð ræð is vakt in vill (1) lög festa skýr ar kröf ur um ör yggi og eign ar hald banka svo þeir þurfi að lúta virku eft ir liti; (2) verja fólk ið í land inu fyr ir á gangi vog­ un ar sjóða og losa um „snjó hengj­ una" svo hægt sé að af nema gjald­ eyr is höft; (3) end ur skoða rík is bú­ skap inn og halda út gjöld um og al­ menn um skött um í skefj um með upp skurði frek ar en nið ur skurði og var ast ein stak ar risa fram­ kvæmd ir; (4) gera mark vissa á ætl­ un um ráð stöf un auð linda gjalda; (5) hækka skatt leys is mörk til að jafna lífs kjör in; (6) koma á hag­ kvæm ari verka skipt ingu al manna­ valds og einka fram taks; (7) örva sjálf bært at vinnu líf og af leggja pils falda kap ít al isma; (8) efla frelsi í við skipt um, frelsi með á byrgð; og (9) efla stjórn pen inga mála og fjár mála rík is ins til að tryggja fulla at vinnu, litla verð bólgu og end ur­ heimt svip aðra lífs kjara og ann ars stað ar um Norð ur lönd. Lýð ræð is vakt in vill (1) setja lög um eign ar hald og nýt ingu auð­ linda í sam ræmi við á kvæði nýrr ar stjórn ar skrár um auð lind ir í þjóð­ ar eign; (2) tryggja að nýt ing ar rétti auð linda í þjóð ar eigu sé út hlut að á jafn ræð is grund velli, gegn fullu gjaldi og til hóf legs tíma í senn; (3) að lands menn upp skeri arð­ inn af eig in auð lind um; (4) halda op in ber um orku fyr ir tækj um í al­ manna eigu og ekki selja Lands­ virkj un; (5) skoða nátt úr una sem auð lind sem öll um ber að virða og vernda í sam ræmi við mark mið sjálf bærr ar þró un ar í þágu kom­ andi kyn slóða; (6) tryggja, að sjálf­ bær sveit ar fé lög njóti ná lægð ar við auð lind ir sín ar og fái af þeim rétt mæt an arð; (7) efla sjálf stæði sveita stjórna og fjár for ræði í eig­ in mál um; (8) rýmka strand veiði­ heim ild ir; (9) örva fyr ir tæki með skatta af slætti til að hasla sér völl á lands byggð inni; og (10) byggja Ís land upp sem ferða manna land með hreina og ó spillta nátt úru. Lýð ræð is vakt in vill hafa vak­ andi auga með land grunn inu um­ hverf is Ís land og gera til kall til hlut deild ar í al þjóð leg um haf­ svæð um á norð ur slóð um. Þjóð­ in er yf ir boð ari Al þing is og hún ein get ur á kveð ið, hvort Ís land geng ur í ESB eða ekki. Al þingi þarf að lúta vilja fólks ins í land­ inu í öll um mál um sem varða fram sal full veld is. Lýð ræð is vakt in tek ur ekki af stöðu til að ild ar Ís­ lands að ESB, þar eð mál inu verð­ ur ráð ið til lykta í þjóð ar at kvæða­ greiðslu. Samn inga við ræð ur við ESB standa yfir og þeim ber að ljúka, svo unnt sé að halda á fram inn an eða utan ESB í sam ræmi við vilja þjóð ar inn ar. Stefnu skrá Lýð ræð is vakt ar inn ar er lýst á gagn virku vef setri vakt ar­ inn ar, xlvaktin.is. Stefnu skrá in er ekki meit l uð í stein, held ur mun hún halda á fram að þró ast í sam­ ræmi við á bend ing ar, sem Lýð­ ræð is vakt in þigg ur með þökk um. Þor vald ur Gylfa son. Ým is legt á huga vert hef ur átt sér stað í byggða mál um þrátt fyr ir erf­ ið leika vegna hruns ins og eft ir fylgj­ andi kreppu. Lít um á eft ir far andi: „Sókn ar á ætl an ir lands hluta eru sam eig in legt þró un ar verk efni ráðu neyta og sveit ar fé laga. Verk­ lag ið sem byggt er á er ný sköp­ un í ís lenskri stjórn sýslu og vinn­ ur Stjórn ar ráð ið sem ein heild með einn mála flokk, byggða mál." „Mark mið ið er að færa auk in völd og aukna á byrgð til lands hlut anna á for gangs röð un og út deil ingu rík is­ fjár til verk efna á sviði byggða­ og sam fé lags þró un ar sem ekki eru fal­ in öðr um með lög um. Til gang ur­ inn er að ná fram betri nýt ingu fjár­ muna og færa á kvarð ana töku nær heima mönn um sem þekkja best til að stæðna." Of an greind ar til vitn an ir eru af vef Sókn ar á ætl ana lands hluta sem er á huga vert byggða verk efni sem rík is stjórn in hef ur unn ið að á liðn um árum og á vext irn ir ver­ ið að koma í ljós. Á grunni þess ar ar vinnu hafa mörg verk efni sem miða að efl ingu byggð anna kom ist á lagg irn ar. Með al verk efna má nefna dreif nám, al menn ings sam göng ur, mark aðs setn ingu, vöru þró un o.fl. Alls eru lagð ar 400 millj ón ir í þessi verk efni á ár inu 2013. Mik il vægt er að hafa í huga að verk efn in byggja á stefnu mót un heima manna á hverju svæði og snú ast því um þau at riði sem fólk á hverju svæði tel ur brýn­ ast að sé sinnt. Á huga sam ir ættu að kynna sér mál ið frek ar á eft ir far andi vefslóð: http://stjornarrad.is/sl/. Efl ing sveit ar fé lag anna ­ skýr ari stefna ­ gæti ESB að ild hjálp að? Á vett vangi sveit ar stjórn anna og þá eink um inn an sam starfs fé laga og stofn ana þeirra eins og Sam bands ís lenskra sveit ar fé laga er stöðug um ræða um þró un stjórn sýsl unn ar, sam ein ingu sveit ar fé laga og á hrif Evr ópu sam bands að ild ar Ís lands ef af yrði. Sýn ist mér flest um finn ast sem frek ari sam ein ing ar sveit ar fé­ laga sé besti kost ur inn til bættr ar stjórn sýslu, betri þjón ustu og hag­ kvæm ari rekst urs og er það vel og mjög í anda okk ar jafn að ar manna. Eins má víða merkja á huga sveit ar­ stjórn ar manna á Evr ópu mál um og at hygl is vert var að hlýða á for mann Sam bands ís lenskra sveit ar fé laga segja í út varps við tali 5. mars síð ast­ lið inn að ýmis sókn ar færi séu fyr ir dreif býl ið með Evr ópu sam bands­ að ild. Byggða stefna sam bands ins er ein föld, skil virk og hent ar okk­ ur vel. Dreif býl svæði sem búa við í búa fækk un, hækk andi með al ald ur, lækk andi mennt un ar stig og ein hæft at vinnustig eru að margra mati bet­ ur sett inn an ESB en utan þar sem byggða­ og at vinnu stefna sam­ bands ins er slík um svæð um hag­ felld. Sveit ar fé lög in verða að styrkj­ ast með frek ari sam ein ing um og ef þjón usta þeirra flyst við það á færri staði verða þau, í sam starfi við rík­ is vald ið, að leggja stór aukna á herslu á ó dýr ar og greið ar sam göng ur og gott að gengi. Sam fylk ing in vill á kom andi árum beita sér fyr ir stefnu mót un í byggða mál um sem bygg ir á raun­ hæfu mati og er lík leg til þess að ná ár angri. Hörð ur Rík harðs son Höf und ur er í 3. sæti á lista Sam- fylk ing ar inn ar í NV-kjör dæmi Á Al þingi Ís lend inga þurfa að sitja þing menn sem eru ó hrædd ir að halda á lofti og berj ast fyr ir skoð­ un um sem ganga þvert á hags muni valda mik illa ein stak linga og fyr ir­ tækja. Þar er nauð syn legt að eiga full trúa sem láta ekki deig an síga þó hags muna öfl in verji hags muni sína með kjafti og klóm. Við þurf­ um að eiga full trúa sem við get um treyst til að halda hinni rétt látu bar­ áttu á fram þó á móti blási, full trúa sem sýna eld móð í störf um sín um og eru sí vak andi yfir kjör um al þýðu manna gagn vart þeim sem eign­ að hafa sér auð lind ir og lands gæði. Við þurf um þing menn sem þekkja land ið og fólk ið, full trúa sem hafa deilt kjör um með því fólki sem veit­ ir þeim um boð í kosn ing um. Bar áttu er þörf Í kom andi kosn ing um er mý grút ur fram boða og stefnu mál in fjöl þætt. Það er því ekki síð ur nauð syn legt að hyggja að mann val inu. Margt á gætt fólk prýð ir fram boðs listana, en nú er bar áttu þörf sem fyrr. Harð asti bar áttu jaxl inn í fram boðs víg lín unni er Ó lína Þor varð ar dótt ir. Hún hef­ ur á yf ir stand andi kjör tíma bili ver ið ó þreyt andi í að halda á lofti marg­ hátt uð um hags muna mál um hinna dreifðu byggða til lands og sjáv ar, svo ötul að hún hef ur ekki átt mik ið upp á pall borð ið hjá þeim sem verja hvað harð ast að stöðu sína til auðs­ sköp un ar og brasks. Þeir vita hver sveifl ar beittasta sverð inu og þeir vita að hún mun halda því á fram hvar sem tæki færi gefst til. Það er því ósk varð manna sér hags mun­ anna að rödd henn ar og beitt ur boð skap ur þagni á þingi. Með vit að val Og hvað gera bænd ur þá, þ.e. venju leg ir kjós end ur? Kjósa þeir að þessi gal vaska kona hverfi af þingi í skipt um fyr ir enn einn karl inn? Það yrðu ekki góð bítti fyr ir okk ur sem telj um mik il vægt að tala hreina ís­ lensku um rétt indi fólks ins í land­ inu til auð linda og at vinnu. Tryggj um því Ó línu ör uggt þing­ sæti í kosn ing un um. Sveinn Krist ins son Pennagrein Pennagrein Pennagrein Pennagrein Djörf ung en ekki dauf lyndi Skýra stefnu í byggða mál um Byggða stefna, strand svæða stjórn og svæð is garð ur Lýð ræð is vakt in: Þetta vilj um við Eng inn veit hvert hann á að fara nema hann viti hvar hann er

x

Skessuhorn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Skessuhorn
https://timarit.is/publication/1096

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.