Fréttatíminn - 01.08.2014, Blaðsíða 8

H
ei
m
ild
ir:
A
lþ
jó
ða
he
ilb
ri
gð
is
m
ál
as
to
fn
un
in
.
Halla Harðardóttir
halla@frettatiminn.is
Helstu ástæður fyrir því að smit viðHelst
manna á milli í afríku:
g Einstaklingar sem veikjast leita ekki til heil-
brigðisþjónustunnar.
g Sterk hefð fyrir beinni snertingu við þann látna
ríkir víða við jarðarfarir, sem gefur möguleika
á smiti.
g Skortur á áhættumati innan heilbrigðisþjónust-
unnar og smitgátarvinnubrögðun eins og
handhreinsun.
g Vöntun á viðeigandi notkun hlífðarbúnaðar, full-
nægjandi hreinsun og sótthreinsun og frágangi
sorps, eykur líkur á útbreiðslu smits innan heil-
brigðisþjónustunnar og úti í samfélaginu.
uppruni:
Ávaxtaleðurblökur eru
taldar vera náttúrulegur
hýsill veirunnar.
smitleiðir:
Talið er að sýktar leðurblökur beri
veiruna beint í menn, eða óbeint í
gegnum dýr sem eru veidd til matar.
afleiðingar:
Tímabilið frá smiti til veikinda telur frá 2 í 21 dag. Ebóla
veldur því að frumur og vefir líkamans skemmast og í
60-90% tilfella dregur hún sjúklinginn til dauða.
mögulegar leiðir:
g Bein snerting við blóð eða vefi
sýktra dýra eða dauðra dýra.
g Neysla á sýktu kjöti.
g Snerting við hluti sem hafa
komist í snertingu við vírusinn.
einkenni:
g Höfuðverkur.
g Hálssærindi.
g Vöðvaverkir.
g Kraftleysi.
g Uppköst.
g Niðurgangur.
g Bólga í slímhimnum.
g Líffæri byrja að skemmast, sem leiðir til innri
blæðinga frá líkamsopum.
g Vegna gífurlegra blæðinga getur sjúkdómurinn
þróast yfir í lost, öndunarstopp og síðan dauða.
Fjöldi látinna Fjöldi eftirlifenda
ebóla tilfelli
Antílópa
Snjáldurmús
Simpansar
Górilla
Ávaxtaleðurblaka
Listinn er ekki tæmandi.
Skæðasta ebólusýking frá upphafi breiðist nú
hratt út í Vestur-Afríku. Nú hafa yfir 1200 manns
veikst og tæplega 700 manns látist af völdum
veirunnar en það er mesta mannfall af völdum
sjúkdómsins til þessa. Ebóla kom fyrst fram í
Súdan og Kongó árið 1976 og hefur síðan dregið
yfir 1500 manns til dauða. Sjúkdómurinn leiðir í
60-90% til fella til dauða og engin meðferð eða
bólusetning er til við honum.
Ebóla
breiðist
hratt út
Vírusinn kom fyrst upp við
Ebóla ána, sem hann dregur
nafn sitt af, í Kongó árið
1976. Síðan hefur vírusinn
komið upp í Súdan og
Úganda en nú breiðist hann
um Vestur-Afríku; Gíneu,
Sierra Leone, Líberiu og nú
síðast fannst hann í Nígeríu.
Síðan vírusinn kom fyrst upp árið 1976 hefur hann komið upp á
nokkurra ára fresti en hann hefur aldrei breiðst jafn hratt út og
núna. Hver súla táknar þau skipti sem vírusinn hefur komið upp.

200
300
400
1000 m
500 m

2000 m
1500 m
500
Heitasti staðurinn
í sumar!
Kvika
Verið velkomin í heimsókn í sumar!
Jarðvarmasýning er opin 10-17 alla daga.
Gagnvirk orkusýning er opin 10-17 alla daga.
Starfsfólk tekur á móti gestum alla
laugardaga í júlí, frá 13 til 17.
Leiðsögn um svæðið miðvikudaga
og laugardaga, frá 14 til 17.
www.landsvirkjun.is/heimsoknir
Á ferð um Norðurland er upplagt að heimsækja
verkefni í vinnslu jarðvarma. Gestastofan er opin
alla daga og það er alltaf heitt á könnunni.
8 fréttaskýring Helgin 1.-3. ágúst 2014