Þjóðlíf - 01.12.1987, Page 53

TÆKNI & VÍSINDI
Stórir áfangasígrar
Guömundur Þorgeirsson lektor í
lyfjafræöi viö HÍ um nýju
líftæknisprengjuna, lækningarmeö nýjum
lyfjum og bjartari vonir gagnvart
alvarlegum sjúkdómum
„ÞESSI EFNI ERU KOMIN mjög mislangt á veg,“ segir Guðmund-
ur Þorgeirsson, læknir á hjartadeild Landspítalans, en hann er sér-
fræðingur í lyflækningum og hjartasjúkdómum og er lektor í lyfja-
fræði við læknadeild HÍ. ÞJÓÐLÍF leitaði álits sérfræðings í lækna-
stétt á þeirri líftækniþróun sem lýst er í grein þeirra Jakobs Kristjáns-
sonar og Arnar D. Jónssonar. Guðmundur heldur áfram: „í dag er
augljóst að framieiðsla hormóna með líftæknilegum aðferðum er
komin mjög langt og hefur mikið gildi. Nú er t.d. búið að framleiða
vaxtarhormón með erfðatækni og hefur sænskt fyrirtæki þegar kom-
ið því á markað,“ segir hann. „Erfðavísirinn sem segir fyrir um
myndun á vaxtarhormóni er settur í bakteríur og þannig fæst hormón
sem bætir skort manna.
Annað dæmi er mannainsúlín sem núna er Iíka hægt að mynda í
bakteríum með sömu aðferðum þ.e. skjóta erfðavísinum inn í
erfðamengi bakteríanna og láta þær sjá um framleiðslu á sameind
sem er nákvæmlega eins og insúlín manna.
Þessi lyf bæta fyrir skort á tilteknum hormónum og munu nýtast
vel í framtíðinni.
í raun er Uftækni gamalt fyrirbæri í lyfjafræði og hefur t.d. vinnsla
hormóna úr kirtlum manna og dýra viðgengist lengi en hún hefur
ekki hagnýtt sér erfðatæknina sem nú er komin til skjaianna.
Streptokinasi, sem er lífhvati unninn úr bakteríum, hefur um
nokkurt skeið verið notaður til að ieysa upp blóðsega en nú er lyfið
tPA (tissue Plasminogen Activator) komið fram og er enn virkara og
sértækara, þ.e. það leysir eingöngu upþ blóðsega á réttum stöðum.
Það er betra lyf en því miður geysilega dýrt með þeim framleiðslu-
aðferðum sem notaðar eru, og því bíða menn í ofvæni eftir því að
hægt verði að framleiða það með erfðatæknilegum aðferðum."
Guðmundur segir að hér á landi hafi lyfið Streptokinasi verið
notað gegn blóðtappa með góðum árangri en margt bendir til að nýja
lyfið sé mun betra og því fylgi minni blæðingarhætta.
• Guðmundur Þorgeirsson lektor við HÍ og sérfræðingur á hjartadeild
Landspítalans. „Reiri verða gamlir en hámarksaldurinn hækkar þó
ekkert."
REGNBOGA-
BÆKLJR
..vandaðar
og ódýrar
kiljur!
ÁSKRIFTASÍMI: 622229 1
53