Bæjarins besta - 23.06.2011, Síða 5

FIMMTUDAGUR 23. JÚNÍ 2011 5
heila viku,“ heldur hann áfram.
Nokkurs konar
efnafræðitilraun
Madis hafði ekki mikla reynslu
af útsetningum áður en tók til
við að útsetja fyrir lúðrasveitirn-
ar. „Ekki á þennan hátt. Ég lærði
að vera lúðrarsveitarstjórnandi
og maður varð að útsetja eitt lag
til að ná prófinu. En þá var þetta
allt öðruvísi, maður handskrifaði
hverja nótu fyrir sig. Í dag nota
ég tölvu og sérstakt forrit, sem
gerir þetta miklu léttara. Það eru
mjög margir möguleikar fólgnir
í því og stundum útset ég lögin
kannski of mikið, bara af því að
það er svo gaman að prófa sig
áfram,“ segir hann brosandi. „Þetta
er svolítið eins og efnafræði, ef
það fer einum dropa of mikið í
glasið getur farið illa,“ bætir hann
við og hlær.
„Núna skoða ég píanónótur
svolítið mikið. Ef það er eitthvað
lag sem mig langar í getur maður
keypt nóturnar á fjóra dali. Svo
prenta ég þær út, set þær inn í
tölvuna og byrja svo að raða inn
hljóðfærum og röddum. Svo sér
maður lagið vaxa og stækka
þangað til það kemur saman,“
útskýrir Madis, sem segir að nú
sé hringurinn við það að lokast.
„Nú er ég farinn að taka aftur
fram lög sem ég útsetti fyrir fimm
árum og endurútsetja þau. Svo
spilum við þau aftur, en við bæt-
um einhverju nýju við á hverju
ári, við spilum aldrei alveg sömu
lögin tvö ár í röð,“ segir hann
frá.
„Við höfum líka tekið Vorþyt-
inn upp í hvert skipti. Það fer
kannski þannig að lokum að við
getum út svona Best Of disk,“
segir hann og hlær.
Leitar í gamalt popp
Hvaða lög verða þá fyrir valinu
þegar Madis sest við að útsetja?
„Oftast þegar fólk hugsar um
lúðrasveit fer það strax að hugsa
um marsa. En það er alls ekki
það eina sem lúðrasveitir spila
eða geta spilað,“ segir Madis.
„Þegar ég var í hernum þegar
ég var ungur, á Sovjettímanum,
var ég í herlúðrasveit. Marsar
eru helst fyrir þannig sveitir,
gangandi lúðrasveitir eða marc-
hing bands,“ segir Madis. „Á
hverjum mánudegi var í herskól-
anum stór skrúðganga með lúðra-
sveit sem spilaði marsa utanbók-
ar. Núna er þetta ekki lengur
þannig. Þegar ég var námsmaður
spiluðum við mikið af Sousa-
mörsum og ég reyni líka að hafa
einhverja svoleiðis með fyrir
lúðrasveitirnar. Og kannski einn
mars sem er nánast eins og
poppmars, eitthvað sem allir
þekkja. Þeir passa til dæmis alveg
inn í skrúðgönguna 1. maí,“
útskýrir hann.
Í dag leitar hann hins vegar
meira í popptónlist. „Popp er ekki
endilega bara nýjustu lögin í
útvarpinu. Fyrir mér er popp lög
sem fólk þekkir. Þau geta þess
vegna verið frá 1940 eða 1950.
Það er til dæmis gaman að taka
lag frá sjöunda áratugnum eins
og við gerðum núna í ár, þegar
við tókum Can’t Take My Eyes
off you. Það er lag sem allir kann-
ast við. Að spila það með lúðra-
sveit, trommu og bassa... það
verður flott tónlist!“ segir Madis,
sem hefur þó einnig sótt í sam-
tíðapopptónlist, leitað í smiðju
sjónvarpsþáttanna vinsælu, Glee,
og tekið lagið vinsæla I’ve Got a
Feeling með Black Eyed Peas
upp á arma sína.
„Það er gaman að heyra hvern-
ig það kemur út með lúðrasveit.
Eitt árið tókum við líka rokk,
Smoke on the Water. Útkoman
getur verið fyndin og skemmti-
leg, þegar lúðrasveit spilar svona
lög. Það er svo gaman að prófa
þetta,“ segir hann. „Lúðrasveitin
er nefnilega alls ekki bara lúðrar
og einhver einn hljómar. Lúðra-
sveit er eins og eitt stórt hljóðfæri
sem getur skapað alls konar
tónlist, spilað allar áttundir og
alla hljóma. Hljóðfærin eru svo
ólík, flautur, trompet, klarínett,
básúnur... þetta er ekkert líkt.
Svo bætist trommusett og bassi
við uppi á sviði og þá er maður
komin með hljóðfæri á borð við
stórt konsertpíanó,“ segir hann.
Leyfir öllum
að njóta sín
Aðspurður hvort meðlimir
lúðrasveitanna kunni ekki vel að
meta þann nýja efnivið sem
Madis leggur af hendi rakna á
æfingum yppir hann öxlum og
brosir. „Þú verður að spyrja þau
að því,“ segir hann lítillátur.
Hann segir þó að hann leggi
áherslu á að útsetningar hans leyfi
öllum að njóta sín, jafnt byrjend-
um sem lengra komnum. Hann
beitti sér til dæmis fyrir því að
hljóðfæraleikurunum væri skipt
í fleiri hópa en áður var. Þannig
varð miðsveitin til, skipuð ungl-
ingum og eldri börnum, auk
skólalúðrasveitarinnar og hinnar
blönduðu Lúðrasveitar Tónlistar-
skóla Ísafjarðar.
„Það gekk ekki að hafa þetta
einn stóran hóp. Það verður að
vera eitthvað fyrsta stig, svo
áframhald og loks eldri sveitin.
Ég vil að nemendur læri eitthvað
af starfinu,“ útskýrir Madis, sem
hefur það í huga þegar hann
vinnur að útsetningum sínum.
„Yngstu nemendurnir spila
kannski ekki mikið, og ekki flókn-
ar línur, en þeir vilja líka spila.
Fyrir lúðra er samspil oft það
mikilvægasta. Svo ég skrifa líka
fyrir þessa nemendur. Hvert
hljóðfæri er kannski með fjórar
mismunandi laglínur, eina létta,
eina erfiðari, eina erfiða og eina
mjög létta. Ef nemandi er að byrja
að læra á trompet spilar hann
kannski ekki nema fjórar, fimm
nótur. En hann fær þá líka að
spila og vera með í samspilinu,“
útskýrir Madis, sem reynir sömu-
leiðis að nota lúðrasveitartímana
alfarið í að spila, í stað þess að
stoppa og leiðbeina hverjum
hljóðfæraleikara fyrir sig ef ein-
hverju er ábótavant.
„Ég vil ekki að þetta sé of
mikið stress og ég vil ekki vera
of strangur. Við hittumst einu
sinni, tvisvar í viku og ég vil að
það sé til þess að skemmta okkur
saman og læra saman. Ég reyni
að nota þennan klukkutíma sem
við höfum til að spila. Ef eitthvað
gengur ekki alveg nógu vel
stoppa ég ekki og tek eitt og eitt
hljóðfæri í gegn. Þá segi ég frekar
- ókei, þetta gengur ekki núna,
æfið ykkur heima og við reynum
aftur. Þá byrjum við frekar bara
á einhverri léttari útsetningu,“
segir hann frá. „Þá sting ég hinu
bara niður og geymi það. Við
prófum kannski allt að þrjú lög á
hverri æfingu. Svo safna ég þeim
bara saman þangað til ég segi
aftur - nei, nú prófum við þetta
lag aftur! Og þá þarf fólk að fara
að fletta langt aftur á bak í möpp-
uum sínum,“ segir hann brosandi.
Á lúðrasveit-
armót í sumar
Þar sem skólaárinu er nú að
ljúka er ekki úr vegi að forvitnast
um hvað er á döfinni hjá Madis
og fjölskyldu í sumar.
„Ja, það er bara sumarfrí og
við sjáum til hvort ég fæ ein-
hverjar nýjar hugmyndir að lög-
um,“ segir hann og brosir. „Svo
förum við til Eistlands í sumar,
þar sem við förum meðal annars
á landsmót lúðrasveita. Þar ganga
fjöldamargar lúðrasveitir saman
í risastórri skrúðgöngu, sem er
örugglega svona sex kílómetrar
á lengd. Skrúðgangan hefst
klukkan eitt, en síðasta sveitin
leggur ekki af stað fyrr en um
fimm - gangan er svo hrikalega
löng. Þetta mót er haldið á fimm
ára fresti og er eiginlega eins og
Ólympíuleikar fyrir lúðrasveit-
ir,“ útskýrir hann. „,Svo fara eldri
stelpurnar mínar tvær á námskeið
í þjóðlagatónlist líka,“ bætir hann
við.
Fjölskyldan sækir Eistland
heim á hverju sumri, enda eiga
þau þar fjölskyldu. „Við erum
annað hvort í höfuðborginni, sem
er alveg í norðri, eða í sumarbú-
staðnum sem við eigum og er
alveg í hinum hluta landsins, bara
fjóra kílómetra frá Rússlandi,“
útskýrir Madis.
Þá verður að lokum að spyrja
hvort dæturnar feti í fótspor föð-
ursins og fjölskyldan sé kannski
öll á kafi í tónlist. Því svarar
dóttirin sjálf, sem leikur með
miðsveitinni. „Mamma spilar
reyndar ekki. Og ekki heldur litla
systir, sem er fjögurra ára. En
hún fer örugglega bráðum að
byrja,“ segir hún og brosir við
pabba sínum.
Madis ásamt eiginkonu sinni á tónlistarhátíð í Eistlandi.