Listin að lifa - 01.10.2001, Qupperneq 11

maturinn. Einnig má líka segja að öll
vinna í þá daga hafi verið ígildi íþrótta
- sem herti líkamann. Oft var legið við í
eyjum, þá fórum við í sjóinn og fengum
okkur sundsprett. Maður þurfti að róa og
lyfta heyböggum af bátum úr eyjunum.
Og það þurfti að slá, binda og axla hey-
sátur. Við stunduðum líka glímu, en
hana lærðum við af glímubók Helga
Hjörvar. Sú bók var góð og skýr eins og
allt sem hann skrifaði.
Ekki má gleyma smalamennskunni.
I henni fólst víðavangshlaup, sprett-
hlaup og þolhlaup. Maður vai'ð að
keppa við æmar svo að þær slyppu
ekki, þegar komist var fyrir fyrsta
hópinn fór annar af stað!“
Það skyldi nú ekki vera að gamla
búskaparlagið hafi verið hollara en nú-
tímavinnubrögð. „Slæmt hve margir
þurfa að sitja við vinnu innandyra,“
segir Guðmundur, „en það vill nú til að
margir stunda leikfimi og íþróttir."
Ós á Skógarströnd
Guðmundur ólst upp hjá foreldrum
sínum að Osi á Skógarströnd, en fór
svo að búa þar sjálfur. Hann lifnar all-
ur við þegar jörðina hans, Ós, ber á
góma.
„Þar er fallegt. Helgafell og Stykk-
ishólmur blasa vestanvert við Álfta-
fjörð og Snæfellsnesfjallgarður að
sunnan með Hesti og Skyrtunnu. Sú
þjóðsaga fylgir þeim fjöllum að tröll-
kona ein hafi haft í seli í Hnappadaln-
um, en búið út undir Jökli. Hún var á
heimleið með góða veiði úr Hlíðarvatni,
þegar hana dagaði uppi í Kerlinga-
rskarði. Þá varð allt að steini, kerling,
hestur og skyrtunna.
Margir hafa séð kerlingu í skarðinu
- þetta hefur verið myndarkona í
dragt. Silungakippan í bakpokanum á
herðurn hennar sést líka vel. Rétt vest-
an við Hest hefur Skyrtunna snarast af.
Eitt sinn voru Sigurður bróðir minn
og Ágúst Pétursson, báðir fyrrverandi
bændur á Skógarströnd, að koma í
haustréttir til okkar með rútunni.
Þegar í skarðið kom, þar sem útsýni
opnast yfir Breiðafjörð, stoppaði bíl-
stjórinn og sagði við þá: „Nú fer ég
ekki lengra fyrr en þið eruð búnir að
gera sína vísuna hvor!“
Útsýnið höfðaði til Ágústar sem kvað
þessa vísu:
Sævi barðar birtast þær,
B re i ð afj ar ð areyjar n ar,
þegar harðar hetjurnar
horfa úr skarði kerlingar.
Sigurður bróðir minn helgaði kerl-
ingu sína vísu:
Von er að ég sé orðin köld
öllum vinum rúin.
Hérna stend ég öld af öld,
einstæðingur lúinn.
Nú eru 11 ár síðan ég missti konuna
mína, Sigurlaugu Maríu Jónsdóttur.
Börnin okkar urðu 5 og eru öll á lífi.
Við hjónin hættum búskap 1968, en
vorum öll sumur á Ósi á meðan hún
lifði, alltaf með svolítinn búskap - um
20 ær og heyjuðum fyrir þær. Sonur
minn, sem býr á Stykkishólmi, er með
álíka margar kindur.
Bleikjuveiði er góð á Ósi, en Set-
Guðmundur á þrítugsaldri í einni fyrstu
ferð sinni til Reykjavíkur. Þá þótti til-
heyra að koma við á Ijósmyndastofu og
Guðmundur heimsótti Olaf Oddsson
Ijósmyndara.
bergsá og Stóra-Langadalsá koma
saman nokkru fyrir ofan bæinn og
heitir Ósá til sjávar. Á Ósi er öllu vel
haldið við og tvö sumarhús á jörðinni.
Ekki veitir af plássinu fyrir 56 afkom-
endur mína sem fjölmenna þarna um
hverja helgi.“
Heimsækirðu oft æskuslóðimar og
vettvang ævistarfsins?
„Svona tvisvar á ári. Eg ræktaði
garð við húsið mitt og nýt þess að vera
þar og horfa í kringum mig. Kartöflu-
garð átti ég líka. Nú er Skógarströndin
næstum komin í eyði, aðeins búið á
Narfeyri og Emmubergi. Eg tel ekki
einbúahokur á tveimur jörðum til bú-
skapar. Sex eyjabýli eru líka í eyði.
Arið 1920 bjuggu 270 manns í
hreppnum, þar af 70 manns í eyjun-
um. Eyjabúar notuðu lengi vel árabáta,
„skektur“, en um 1940 fóru að koma
Tekið á gullbrúðkaupsdegi foreldra Guð-
mundar sem situr fremstur í aftari röð ská-
hallt fyrir ofan föður sinn, Daða Daniels-
son. Móðir hans, María Magðalena Andrés-
dóttir, situr lengst til hægri fremst á mynd-
inni.
11