Dagblaðið Vísir - DV - 26.06.2008, Qupperneq 21
Útgáfufélag: Dagblaðið-Vísir útgáfufélag ehf.
Stjórnarformaður: Hreinn loftsson
framkVæmDaStjóri: Elín ragnarsdóttir
ritStjórar:
jón trausti reynisson, jontrausti@dv.is
og reynir traustason, rt@dv.is
fulltrÚi ritStjóra:
janus Sigurjónsson, janus@dv.is
fréttaStjóri:
Brynjólfur Þór guðmundsson, brynjolfur@dv.is
auglýSingaStjóri:
ásmundur Helgason, asi@birtingur.is
DrEifingarStjóri:
jóhannes Bachmann, joib@birtingur.is
dv á netinu: dv.is
AðAlnúmer: 512 7000, ritstjórn: 512 7010,
áskriftArsími: 512 7080, AuglýsingAr: 512 70 40.
Umbrot: dv. Prentvinnsla: landsprent. Dreifing: árvakur.
dv áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu
formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð.
Brynjólfur Þór Guðmundsson fréttastjóri skrifar. Það er ekki í þeirra verkahring að ákveða hvaða trú börn aðhyllast.
Sælast í sálir barna
Leiðari
Leyfið börnunum að koma til mín og varnið þeim eigi, því að slíkra er Guðs ríki,“ segir á einum stað í Markúsarguðspjalli Biblíunnar. Og
í sjálfu sér er engin ástæða til að amast við
því. Öllu verra er þó hvernig starfsmenn
Þjóðkirkjunnar ganga nú víða fram gagn-
vart börnum. Prestar hafa hin síðari ár sótt
mjög í að mæta í leikskóla og grunnskóla til
að boða börnum guðs orð. Á stöðum sem
ættu að vera lausir við pólitíska og trúarlega
innrætingu vaða þeir nú uppi, gangandi jafn vel þvert gegn vilja
foreldra sem hafa annaðhvort valið að ala börn sín upp í annarri
trú en þeirri sem Þjóðkirkjan boðar eða engri trú. Í öðrum tilfell-
um hafa skólar farið með börnin í kirkju með svipuðum hætti.
Eins og DV hefur fjallað um í þessari viku hafa prestar staðið
fyrir reglulegum bænastundum í sumum grunnskólum; þar hafa
prestar stýrt trúariðkun innan skólanna og á skólatíma. Arnold
Björnsson lýsti því líka hvernig prestar hefðu kennt syni hans að
biðja í leikskóla og skóla, og það þó bæði Arnold og kona hans
séu trúlaus og hafi ekki haft í hyggju að innræta syni sínum trú,
hvorki kristna né aðra.
Við höfum ótal dæmi þess að skóli og kirkja brjóti gegn ákvæð-
um mannréttindasáttmála Evrópu sem kveð-
ur á um að menntun og fræðsla sé í samræmi
við trúar- og lífsskoðanir foreldra. Samt er
það svo að þegar fólk stendur upp og and-
mælir þessum brotum er það útmálað sem
skrýtið fólk eða öfgamenn. Og einhverra
hluta vegna skilja menn það ekki að for-
eldrar vilji eitthvað hafa um trúarlegt upp-
eldi barna sinna að segja. „Það eru margir
sem líta á okkur sem rosalega áróðursmenn,
stórhættulega gaura sem hafa eitthvað illt
fyrir börnum,“ sagði séra Valgeir Ástráðsson. Valgeir er ágætur
maður, hann fermdi mig meira að segja. En samt verður hann,
aðrir kirkjunnar menn og það skólafólk sem stendur fyrir trú-
arlegum uppákomum í skólum að gera sér grein fyrir einu. Það
er ekki í þeirra verkahring að ákveða hvaða trú börn aðhyllast.
Það er ekki í þeirra verkahring að taka fram fyrir hendurnar á
trúlausum foreldrum og kenna börnum þeirra að biðja til guðs
kristinna manna. Eða að láta börn fólks sem aðhyllist önnur
trúarbrögð biðja til ókunnugs guðs. Því þótt það eigi að hleypa
börnum til Jesú, ef þau eða foreldrar þeirra vilja, er ekki þar með
sagt að það eigi að hleypa trúboðum að þeim hvar og hvenær
sem þeir ná til barnanna.
DómstóLL götunnar
Hvað finnst þér um þau tilmæli Geirs H. Haarde til fólks að spara bensín?
„er endalaust hægt að láta okkur
spara? mér finnst þetta vera algjör firra
að halda að það sé endalaust hægt að
spara.“
Jónína Sigmundsdóttir, 40 ára
starfsmaður Háskóla Íslands
„ekki neitt, það er dýrt að lifa í dag, þó
að ég keyri ekki bíl finnst mér að það
eigi að lækka bensínverðið.“
Björgvin Kristmarsson, 45 ára
starfsmaður Reykjavíkurborgar
„mér finnst það bara heimskulegt, þeir
eiga að spara bensín eins og við.“
Guðrún Árnadóttir, 56 ára
eftirlaunaþegi
„Hann ætti að fara á undan með góðu
fordæmi.“
Jóna Sigrún Hjartardóttir, 40 ára
hjúkrunarfræðingur
sanDkorn
n Þórunn Sveinbjarnardóttir
umhverfisráðherra hefur við-
urkennt að hafa látið takmarka
aðgang fjöl-
miðla að
vettvangi
ísbjarnar-
drápsins
hins síðara.
Tilgangur
Þórunnar
var að koma
í veg fyrir að
ljósmyndir yrðu teknar sem
gætu skaðað ímynd lands-
ins. Blaðamannafélag Íslands
hefur sent frá sér ályktun þar
sem ritskoðun ráðherrans er
hörmuð. Ritskoðunartilburðir
Þórunnar minna á ríkisstjórn
George W. Bush, sem bannaði
myndatökur af kistum látinna
hermanna til að koma í veg
fyrir að vígamóður þjóðarinn-
ar minnkaði.
n Fréttaveitan Dow Jones hef-
ur eftir Geir H. Haarde forsæt-
isráðherra
að Íslend-
ingar gætu
jafnvel
tekið upp
Banda-
ríkjadal
frekar en
evru. Geir
segist þó
helst vilja halda í krónuna, því
það sé sveigjanlegra að hafa
eigin gjaldmiðil. Það þekkir
almenningur á Íslandi. Verð-
lag hérlendis hefur sveigst og
teygst og bólgnað. Eigin gjald-
miðli fylgir 14% verðbólga,
meðan verðbólga í Evrópu-
sambandinu er 5% og þykir há.
n Vertíð er í reiðhjólaverslun-
um í kjölfar hækkandi bensín-
verðs og er talað um góðæri í
þeim geira. Fleiri græða á tá og
fingri á kreppunni. Þannig hef-
ur Gunnar Hansson leikari selt
vespur villt og galið. Að auki
virðist Gunnar Þorsteinsson,
forstöðumaður Krossins, hafa
notað kreppuna sem útskýr-
ingu á yfirvofandi heimsenda.
Ljóst er að sífellt fleiri ákalla
æðri mátt við að skoða stöð-
una á bankareikningnum.
n Jónas Kristjánsson er heldur
óhress með fréttaflutning DV af
þátttöku Sigga Hall á Rammy´s-
hátíðinni
sem hald-
in verður í
Washington
um helgina.
Hann segir
blaðamann
sendisvein
spunans fyrir
að hafa eftir
Sigga að hátíðin sé eins konar
óskarsverðlaunahátíð mat-
reiðslumeistara. Jónas fullyrðir
að hátíðin sé allsendis óþekkt í
Washington og því til stuðnings
bendir hann á að ekki hafi ver-
ið minnst á hana í Washington
Post. Ef Jónas hefði hins vegar
lesið sér betur til hefði hann fljótt
komist að raun um að Washingt-
on Post er einn af styrktaraðilum
hátíðarinnar.
DV Umræða fimmtudAgur 26. júní 2008 21
Fallvaltleiki
Þjóðernissinnaðir og stjórnlynd-
ir menn innan Sjálfstæðisflokksins
vilja halda krónunni vegna þess að
þeir eru forsjárhyggjumenn og telja
að fikt með krónuna jafngildi sveigj-
anlegri hagstjórn. Þeir vilja eiga þess
kost að lækka kaup almennings með
gengisfellingum. Þeim væri nær að
kanna hvort ekki sé samband á milli
járnagans sem fylgir aðild að stóru
myntsvæði og bættrar samkeppnis-
hæfni fyrirtækja eins og raunin hef-
ur orðið á til dæmis í Finnlandi. Með
aðild að stóru myntsvæði hefði ís-
lenskur almenningur enga ástæðu
til þess að ætla að bankarnir fiktuðu
með gengi krónunnar sjálfum sér til
hagsbóta en á kostnað almennings.
Vel á minnst. Finnar gengu í Evr-
ópusambandið 1. janúar árið 1995.
Árinu áður höfðu 57 prósent finnsk-
ra kjósenda greitt atkvæði með aðild-
inni í leiðbeinandi þjóðaratkvæða-
greiðslu.
Árið 1999 öðluðust Finnar að-
ild að sameiginlegu myntsvæði ESB
og eru enn eina Norðurlandaþjóðin
sem hefur tekið upp evru.
Finnar gengu í Evrópusamband-
ið í lok verstu efnahagslægðar sem
þeir höfðu upplifað. Í fyrstu töldu
menn að kreppuna í Finnlandi hefði
að mestu mátt rekja til þess að Sovét-
ríkin liðuðust í sundur og mikilvæg-
ir markaðir eyðilögðust. Nú viður-
kenna sérfróðir að kreppuna hafi að
verulegu leyti mátt rekja til óstjórnar
í efnahags- og peningamálum.
Dýfan mikla
Íslendingar mega nú reyna á eig-
in skinni einhverja hörðustu dýfu
efnahagslífsins sem um getur með
tilheyrandi verðbólgu og kaupmátt-
arrýrnun. Margir reyna að benda
hagfræðingnum á forsætisráðherra-
stóli að bróðurpartur vandans sé
heimatilbúinn og afleiðing alvar-
legra mistaka við stjórn peninga-
mála. Við þessu bregst hann með
því að lofa krónuna meðal fjárfesta
á fundi í London. Kostir krónunnar
séu meiri en ókostirnir.
Einn þessara kosta á víst að vera
sá að með fljótandi íslenskri krónu
sé hagkerfið fljótara að leiðrétta sig
og síður komi til fjöldauppsagna og
atvinnuleysis. Á það hefur hins vegar
verið bent að fljótandi króna ásamt
svimandi háum stýrivöxtum hafi
komið okkur í vandann. Og ekki er
að sjá að 40 prósenta gengisfelling
krónunnar frá áramótum verði til
þess að draga úr fjöldauppsögnum
og atvinnuleysi.
25. mars árið 1992, meðan Finn-
ar reyndu að fóta sig í kreppunni,
skrifaði Björn Bjarnason, núverandi
dómsmálaráðherra, eftirfarandi í
Morgunblaðið: „Full ástæða er fyr-
ir okkur Íslendinga að fylgjast náið
með því, hvernig Finnar hafa staðið
að því að móta stefnu sína og taka
ákvarðanir um þátttöku í EB (ESB).
Þótt aðstæður okkar og Finna séu
ekki hinar sömu, er margt líkt með
hagsmunum þjóðanna, þegar litið er
til Evrópusamstarfsins.“
Einnig segir í lok greinar Björns
dómsmálaráðherra: „Vaxtarbroddur-
inn er hins vegar í Evrópusamband-
inu og samvinnan innan EB (ESB)
á eftir að hafa mótandi áhrif á þró-
un norræns samstarfs. Að þessum
breytingum og afleiðingum þeirra
þurfum við Íslendingar að huga ekki
síður en aðrir.“
Sá Björn Bjarnason, sem þetta
skrifaði, er nú í hópi afturhaldsafl-
anna sem vilja skjóta öllum ákvörð-
unum um Evrópumálin á frest þrátt
fyrir yfirlýsingar um vegvísa til Evr-
ópusambandsins og niðurstöðu
skýrslu sem nefnd undir hans for-
sæti skilaði í fyrra um Evrópumálin.
Þar gekk ekki hnífurinn á milli þjóð-
ernisaflanna í sameiginlegu séráliti
Sjálfstæðisflokksins og VG.
Í besta heimi ...
Undir þessu situr Samfylkingin í
meðbyr skoðanakannana sem virð-
ast sýna að flokkurinn hirði fylgi af
áðurgreindum flokkum, líklegast fyr-
ir afstöðu sína til Evrópumálanna.
Undir þessu situr Samfylkingin
sem Davíð Oddsson kallaði „tiltölu-
lega léttvægt dótturfélag auðhrings“
í setningarræðu landsfundar Sjálf-
stæðisflokksins 2005. Reyndar gum-
aði Davíð, maðurinn sem bar ríka
ábyrgð á efnahagsstjórn og nú pen-
ingamálastjórn þjóðarinnar, af af-
rekum sínum í þessari sömu ræðu:
„Á alþjóðavettvangi nýtur Ísland
nú hæstu einkunnar þegar metið er
lánstraust ríkja. Við erum þar í flokki
með Bandaríkjunum og Þýskalandi.
Hvers vegna skyldi þetta vera? Skýr-
ingin er einföld. Íslenskt efnahagslíf
þykir öflugt og traust ...“
Já, vel á minnst: Davíð var nýbú-
inn að skipa sig seðlabankastjóra
þegar hann lét þessi orð falla.
JóHann
HauKSSon
útvarpsmaður skrifar
„Þeir vilja eiga
þess kost að
lækka kaup al-
mennings með
gengisfellingum.“