Franskir dagar - 01.07.2014, Page 24

FWKiiimGm °° lö jouiö mnncnii
Húsfreyjan Bima á Brimnesi.
Almennt var það svo að stelpurnar sáu um heim-
ilisverkin með Birnu og Jóhönnu dóttur hennar
og strákarnir sinntu bústörfum með Þorgeiri og
Albert. Birna kenndi stúlkunum öll helstu húsverk
m.a. að þrífa hátt og lágt. Margar þeirra fundu
fyrir stolti yfir því að vera treyst fyrir þrifunum á
þessu stóra heimili því Birna gerði kröfur um að
verkin væru vel unnin. Almennt sáu drengirnir um
að aðstoða í fjósinu og fjárhúsinu en flest börnin
tóku þátt í heyskap og tilfallandi verkum tengdum
honum. Metta þurfti marga munna á heimilinu
og sá Birna um eldamennskuna, þó með aðstoð
Guðmundur, Jóhanna og Bima.
stúlknanna sem unnu innandyra. Uppvask eftir
hverja máltíð var mikið og undirbúningur fyrir
næstu máltíð tók strax við samhliða því. Hún var
útsjónarsöm og hagsýn varðandi matartilbúning
og eldaði góðan mat. Þrátt fyrir að vera nýtin við
matargerð sparaði Birna þó ekki sítrónudropana
þegar hún bakaði jólaköku og þá lagði sítrónu-
ilminn yfir hlaðið og inn að Brimnesi II. Hún
24
bakaði mikið af gómsætum brauðum og bakkelsi
og frystikistan var jafnan full af kræsingum sem
hún týndi til með kaffinu. Afar gestkvæmt var
á Brimnesi og gestir nutu góðs af myndarskap
húsfreyjunnar í bakstri.
Birna var að vissum hætti á undan sinni samtíð
hvað hreinlætis- og öryggismál varðar. Hún lagði
á það mikla áherslu við heimilismenn að sinna
hreinlæti og setti skýrar reglur um handþvott.
Hún hélt oft uppi varnarorðum varðandi sýkla
og bakteríur í umhverfinu og tengdi það störfum
þeirra á bænum. Einnig lagði hún mikla áherslu
á öryggismál við störfin í sveitinni, bæði við full-
orðna og börn. Á þessum tíma var minni áhersla
á öryggisþætti við bústörf en
þekkist í dag en Birna var
vakandi fyrir þeim og fræddi
börnin um hinar ýmsu hættur
við vinnuna og lagði áherslu
við hina fullorðnu að gæta
að öryggi við bústörfin. Hún
hélt áminningum um þessi
atriði til streitu alla sína tíð
á Brimnesi þrátt fyrir að það
hafi eflaust verið ansi leiði-
gjarnt fyrir þá sem á hlýddu.
Birna hafði sterkan pers-
ónuleika. Hún var í minn-
ingu flestra alltaf kát og létt í
lund, hló mikið og flissaði. Þó
er ekki ólíklegt að hún hafi átt
við depurðartímabil að stríða
samkvæmt þeim sem best
þekktu til hennar, án þess þó
að það hafi borið á því út á við. Birna var skapstór
og ákveðin og gat gert skoðunum sínum góð skil
ef hún taldi á því þörf, en var alls ekki langrækin
svo þó að hún brýndi raustina við einhvern þá
sat það ekki lengi í henni. Birna var mikil söng-
kona og hafði sterka rödd, kunni mikið af textum
og söng mjög oft við vinnu
sína ásamt því að syngja í
kirkjukórnum. Hún hafði
gott tóneyra og var fljót að
kalla innan úr eldhúsi til að
leiðrétta börn sem hjá henni
dvöldu ef þau slóu feilnótu á
píanóið. Hún spilaði gjarnan
plötur í plötuspilaranum og
hélt mikið upp á plötu með
jóðli, og margir minnast
þess þegar hún jóðlaði með
miklum tilþrifum! Henni
fannst gaman að dansa og
steig oft nokkur dansspor á
eldhúsgólfinu á Brimnesi
við heimilismenn, oft sam-
hhða söng eða jóðli.
Birna var mjög félagslynd
og sótti í að fara og létta sér
upp. Hún fór oft á böU bæði á Búðum og í nær-
sveitum, sérstaklega á sínum yngri ámm og fannst
mjög gaman að skemmta sér og að dansa. Hún
var sönn og góð vinkona sem ræktaði vinabönd
sín af heilindum. Samhliða margvíslegum hlut-
verkum sínum sinnti Birna félagsstörfum af elju,
var lengi í sóknarnefnd Kolfreyjustaðarprestakalls
ásamt því að vera í kvenfélaginu. Einnig var hún
afar trúuð, bað til Guðs daglega og faldi honum
örlög sín.Trúin leiddi Birnu í gegnum þá erfið-
leika sem hún tókst á við í lífi og starfi og hún
lagði mikla áherslu á það við börnin sín og aðra
að iðka trúna.
Birna átti við mikil veikindi að stríða. Hún var
illa haldin af Psoriasis húðsjúkdómi, sem hefur
eflaust gert henni ljósmóðurstarfið erfiðara en ella
vegna ertingar sem hlýst af stöðugri sótthreinsun.
Lyktin af tjömkreminu sem hún bar á blettina
á húðinni er mörgum sem dvöldu á Brimnesi
ofarlega í minni, en hún fékk stóra Psoriasisbletti
sem blæddi oft úr. Einnig var hún með Psoriasis-
og/eða liðagigt sem orsakaði mikla verki í líkama
hennar. Hún tókst á við verkina af sh'ku æðmleysi
að óvíst er hvort samferðafólk hennar hafi gert sér
að fidlu ljóst hversu mikið þeir háðu henni, slíkur
var einbeittur hugur hennar á að sinna sínum
verkum í vinnu og á heimili. Eftir mikið vinnuálag
kom fyrir að Birna var rúmliggjandi af verkjum
í einhverja daga. Auk þessara veikinda var Birna
með hjartasjúkdóm sem hafði háð henni nokkuð
og varð hennar banamein.
Þær eru ófáar konurnar sem bera nafn Birnu
heitinnar á Brimnesi, henni til heiðurs. Ymist em
það konur sem hún tók á móti við fæðingu, dætur
kvenna sem Birna hafði áhrif á í æsku eða konur
sem eru tengdar Birnu ættarböndum.
Birna var heiðruð fyrir störf sín af stjórn heilsu-
gæslustöðvanna á Stöðvarfirði og Fáskrúðsfirði
aðeins um sólarhring áður en hún féll frá. Við það
tilefni fékk hún afhenta styttuna Móðurást að gjöf
sem Jóhanna dóttir hennar hefur geymt hjá sér í
minningu hennar. Birna var stolt af ævistarfi sínu
og var ljósmóðir umfram önnur hlutverk í h'finu.
Því var það mikið lán að störf hennar hafi hlotið
viðurkenningu áður en hún kvaddi þennan heim.
Það erpyngra en tárum taki fyrir mig, barnabarn
Birnu, að hafa misst afþvíað kynnast henni betur.
Súfagmennska sem orðstír hennar sem Ijósmóðir ber
með sér gerir mig stolta af því að vera sonardóttir
hennar. Eflaust hefur lifsbaráttan verið henni erfið
á köflum, en Ijóst er að hún hefur þrátt fyrir það
náð að nýta styrkleika sína tilþess að miðla og hafa
áhrif á lif eins margra og raun ber vitni. B/essuð sé
minning hennar.
Hjónin á Brimnesi með börnum stnum og fósturbömum. Aftari röð f.v. Guðrún, Sigurlaug,
Eltn og Bima. Fremri röðf.v. Eiríkur, Guðmundur, Sólveig og Þorgeir. Ámyndina vantar
Albert Stefánsson.