Ægir - 01.06.2006, Side 22
22
V I Ð T A L
„Uppbygging þorskstofnsins
hefur vissulega gengið hægt
fyrir sig og þar geta margir
þættir spilað inn í. Breytt um-
hverfisskilyrði, sveiflur í fæðu-
framboði fyrir þorsk, m.a. að-
gengi þorsks að loðnu, og
fjölgun hvala hér við land á
undanförnum árum eru allt
hugsanlegir áhrifaþættir. En
augljósasti þátturinn er sókn-
in í þorskstofninn sem um
langt skeið hefur verið bæði
of mikil og þung. Í raun tel ég
að ekki megi lengur bíða með
að grípa til róttækra aðgerða
og draga verði strax úr sókn-
inni ef byggja á þorskstofninn
upp,“ segir Jóhann Sigurjóns-
son forstjóri Hafrannsókna-
stofnunarinnar.
Á dögunum kynnti Einar
Kr. Guðfinnsson, sjávarút-
vegsráðherra, ákvörðun sína
um hámarksafla næsta fisk-
veiðiárs. Sem kunnugt er
verður leyfilegt að veiða 193
þúsund tonn. Samkvæmt afla-
reglu sem ákvarðaði aflamark
sem 25% af áætluðum veiði-
stofni í byrjun og lok úttekt-
arárs og í gildi hefur verið
undanfarin ár, hefði heimilað-
ur þorskafli næsta fiskveiðiárs
verið 187 þúsund tonn. Þegar
ráðherra tók ákvörðun um
aflahámark komandi árs var
hins vegar byggt á breyttri
aflareglu þar sem viðmiðunin
er meðaltal aflamarks undan-
gengins árs og 25% áætlaðs
veiðistofns á úttektarári og
því varð niðurstaðan sem að
framan greinir, þ.e. sex þús-
und tonnum meiri afli en gert
var ráð fyrir í skýrslu Haf-
rannsóknastofnunarinnar.
Mörkuð verði uppbyggingar-
stefna
Að sögn Jóhanns Sigurjóns-
sonar voru tillögur Hafrann-
sóknastofnunarinnar varðandi
þorsk einkum tvíþættar:
„Annars vegar var lagt til að
mörkuð verði uppbyggingar-
stefna sem kæmi hrygningar-
stofni í betra horf á næstu 4-5
árum, bæði stærð hans og
aldurssamsetningu. Það hefði
þýtt lækkað veiðihlutfall og
tímabundinn aflasamdrátt, en
hefði á hinn bóginn gefið
stærri hrygningarstofn, auk-
inn afrakstur á nýliða og betri
líkur á sterkum árgöngum í
framtíðinni. Hins vegar lögð-
um við til eins og undanfarin
ár að ný og betri aflaregla
fyrir þorsk tæki strax gildi.“
Fyrir fáum árum lagði
nefnd sjávarútvegsráðherra til
að veiðihlutfallið úr stofnin-
um hverju sinni yrði lækkað
niður í 22% með þeim við-
miðunum á útreikningi sem
nú eru lögð til grundvallar,
en sem sagt lægra veiðihlut-
falli. Í dag er hrygningarstofn
þorsksins of lítill, sem við
teljum stærsta vandamálið
eða 230 þúsund tonn, en var
á bilinu 350 til 400 þúsund
tonn þegar best lét. Meðal
annars með tilliti til þessa
settum við ráðgjöf okkar
fram,“ segir Jóhann.
Stórum hrygnum hefur
fækkað mikið
Áður fyrr var, að sögn Jó-
hanns, algengt að nýliðun
þriggja ára þorsks væri á bil-
inu 180 til 200 milljónir ný-
liða, en sl. tvo áratugi hefur
meðaltalið verið 134 milljónir
Jóhann Sigurjónsson forstjóri Hafrannsóknastofnunarinnar í
Ægisviðtali um uppbyggingu fiskistofnanna:
Róttækar
aðgerðir mega
ekki bíða
„Í dag er hrygningarstofn þorsksins of lítill, sem við teljum stærsta vandamálið
eða 230 þúsund tonn, en var á bilinu 350 til 400 þúsund tonn þegar best lét.
Meðal annars með tilliti til þessa settum við ráðgjöf okkar fram,“ segir Jóhann Sig-
urjónsson.
aegirjuni06qxp 7/7/06 1:17 PM Page 22