Morgunblaðið - Sunnudagur - 07.12.2014, Blaðsíða 48

Þ
etta er ein mín mesta áskorun
hingað til og mér finnst þessi tími
sem bæjarstjóri hafa breytt mér.
Ég er umburðarlyndari og hef
meiri húmor fyrir sjálfri mér og
umhverfi mínu,“ segir Ásthildur Sturludóttir,
bæjarstjóri í Vesturbyggð.
Ásthildur var 36 ára þegar hún tók við bæj-
arstjórahlutverkinu fyrir vestan og fluttist á
Patreksfjörð. Hún hafði búið sig undir að vera
„einhleypur bæjarstjóri“ sem myndi að lík-
indum fljúga suður um helgar. En það var
öðru nær. Ásthildur var rétt komin inn fyrir
bæjarmörkin þegar hún hitti innfæddan Pat-
reksfirðing, Hafþór Gylfa Jónsson útgerð-
armann, sem hún giftist í sumar. Lífsstíllinn
varð því aldrei flug fram og baka heldur fara
þau hjónin heim í hádeginu á Patreksfirði til
að borða hádegismat og hlusta á „Dán-
arfregnir og jarðarfarir“ upp á gamla mátann
og hitta tengdafjölskylduna um helgar. Ást-
hildur segir að þrátt fyrir annir í starfi sé það
engu að síður nærandi og slakandi að vera
bæjarstjóri í þessu umhverfi.
Ásthildur hefur vakið athygli fyrir vaska
framgöngu fyrir hönd bæjarfélagsins síðustu
fjögur árin. Fyrir nokkrum árum fækkaði íbú-
um Vesturbyggðar en sú þróun virðist vera að
snúast við. Þegar sveitarfélagið var stofnað
með sameiningu Patreksfjarðar, Bíldudals og
sveitahreppa árið 1994 voru íbúar 1.390 og
fækkaði þeim næstu áratugi. Í lok ársins 2011
voru þeir komnir niður í 890. Ásthildur segir
það afar gleðilegt að síðustu þrjú árin hafi
íbúum smám saman verið að fjölga og nýjustu
tölur eru 990 íbúar.
Aftur að upphafsorðum Ásthildar. Hvernig
virkar það að bæjarstjórahlutverkið lyfti húm-
ornum á næsta plan og geri mann umburð-
arlyndari?
„Það gerir mann umburðarlyndari að mæta
nýjum áskorunum og gera sér í þokkabót
grein fyrir því að maður getur ekki alltaf haft
allt eftir sínu eigin höfði. Þá er ekki hægt að
taka sig of hátíðlega í svo litlu samfélagi. Ég
er afslappaðri, leyfi mér meira og hvað á ég
að segja – maður getur ekki verið svona,“
segir Ásthildur og rekur nefið með leikrænum
tilþrifum upp í loft og hlær. „Mér finnst ég
líka hafa þroskast mikið af samneyti við alls
konar fólk.“
Eins og frægt er orðið eru þau feðgin
Sturla Böðvarsson og Ásthildur og gegna nú á
sama tíma bæjarstjórahlutverki, hann í Stykk-
ishólmi og hún hinum megin við Breiðafjörð-
inn í Vesturbyggð. En þegar Ásthildur var að
alast upp var faðir hennar einnig bæjarstjóri í
Stykkishólmi, frá árinu sem hún fæddist og
þar til hún var orðin 17 ára. Ásthildur var
alltaf með augun á því sem var að gerast í
kringum föður hennar svo segja má að hún
hafi verið í bæjarstjóraþjálfun hálft sitt líf.
Spurði mig hvað ég væri
að gera hérna
Ásthildur flutti frá Stykkishólmi til að fara í
MR og síðar í Háskóla Íslands í stjórn-
málafræði og háskóla í Bandaríkjunum í fram-
haldsnám í stjórnsýslufræði. Um tíma fluttist
hún aftur á æskuslóðirnar og starfaði hjá
Samtökum sveitarfélaga á Vesturlandi en þar
til hún fluttist á Patreksfjörð árið 2010 bjó
hún þó mestmegnis af þeim tíma á Seltjarn-
arnesi. Auk námsins vann hún meðal annars
sem verkefnisstjóri að byggingu tónlistar- og
ráðstefnuhússins Hörpu og var verkefnisstjóri
á rektorsskrifstofu Háskóla Íslands, svo eitt-
hvað sé nefnt. Ásthildur er nú komin á aðeins
afskekktari slóðir en hún þekkir úr æsku, með
erfiðari samgöngum.
Hvernig kanntu við þig fyrir vestan?
„Mér líður ofsalega vel. Ég er svo mikil
sveitakerling. En auðvitað er þetta líka erfitt
og mikil áskorun. Fyrsta haustið spurði ég
mig: Hvað er ég að gera hérna!,“ segir Ást-
hildur og hlær. „Svo hugsaði ég með mér,
jæja, nú er ég bæjarstjóri og best að finna út
úr því hvað bæjarstjórar gera og það lærðist
smátt og smátt. Ég var svo heppin að hafa
fylgst vel með störfum pabba þegar hann var
bæjarstjóri og svo var ég ófeimin við að
hringja og leita ráða hjá mínum gömlu vinnu-
veitendum sem höfðu verið í sveitarstjórn-
armálum og fékk góð ráð hjá þeim. Og pabba
og mömmu, þau eru oftast bestu ráðgjafarnir.
Svo er ég svo heppin að forseti bæjarstjórnar
Vesturbyggðar, Friðbjörg Matthíasdóttir, er
góð vinkona mín og við fundum einhvern veg-
inn út úr þessu saman, ásamt góðu starfsfólki
Vesturbyggðar og bæjarfulltrúum. Ég er líka
heppin að hafa unnið með góðum og skynsöm-
um bæjarfulltrúum.
Fyrstu tvö árin voru þung og erfið, það var
mikill fjárhagsvandi og erfiðleikar í rekstr-
inum en við komumst yfir það og ég hef feng-
ið að heyra það að bæjarbragurinn í Vest-
urbyggð sé allt annar og það gleður mig. Þótt
þetta sé hörkuvinna þá erum við núna að tak-
ast á við lúxusvandamál miðað við það sem
áður var; nú erum við að stækka leikskóla og
það er húsnæðisskortur.“
Þú nefndir að samskipti þín við íbúa fyrir
vestan hafi þroskað þig, á hvaða hátt?
„Ég held að það sé vegna þess að hér býr
alls konar fólk, á öllum aldri, með ýmiss kon-
ar bakgrunn. Í Reykjavík á það til að þróast
þannig að maður umgengst fremur einsleitan
hóp, er í saumaklúbbi með sínum mennta-
skóla- og háskólavinkonum, en hér fyrir vest-
an er ég í saumaklúbb með konum á öllum
aldri og við erum alltaf með handavinnu! Svo
er það þessi mikla nánd sem hefur líka sína
kosti þótt auðvitað sé hún ekki gallalaus.“
Bæjarstjórinn bætir við að í nándinni séu líka
fólgnir ákveðnir galdrar.
Ásthildur á auðvelt með að umgangast fólk
og finnst það skemmtilegt. Hún segist þó ekki
vera heiðarleg ef hún viðurkenndi ekki að
stundum langi hana til að fara suður, vera
enginn og ráfa um í búðum og fá sér einn
latte. „Þótt veðurfarið hjá okkur sé ekkert í
líkingu við það sem gerist enn norðar; á Ísa-
firði og í Bolungarvík, þá koma dagar yfir
vetrartímann að það er alveg ófært; ekkert
flug á Bíldudal, enginn Baldur sem siglir yfir
Breiðafjörð og með öllu ófært landleiðina. En
það er sem betur fer sjaldan sem slíkt gerist.“
Draumaprinsinn á Patreksfirði
Er það rétt að þú hafir varla verið búin að
leggja frá þér ferðatöskuna á Patreksfirði
þegar þú hittir manninn sem þú svo giftist í
sumar?
„Það má eiginlega segja það! Ég held að
hvernig þetta æxlaðist sé örlagatengt. Fyrir
mörgum árum sagði vinkona mín mér að hún
Tekur sig ekki
hátíðlega
ÁSTHILDUR STURLUDÓTTIR, BÆJARSTJÓRI Í VESTURBYGGÐ, SEGIR MIKILVÆGT
AÐ STYÐJA VIÐ BAKIÐ Á KONUM SEM HAFA ÁHUGA Á ÞVÍ AÐ VERA Í FRAM-
LÍNU STJÓRNMÁLA. SJÁLF ER HÚN ORÐIN PATREKSFIRÐINGUR Í HJARTANU
EN HÚN FANN ÁSTINA Á NÆR FYRSTA DEGI Í STARFI SEM BÆJARSTJÓRI.
Júlía Margrét Alexandersdóttir julia@mbl.is
skólapólitíkina en Ásthildur hafði ekki áhuga
á því. „Mér hefur satt að segja alltaf fundist
óþægilegt að vera miðpunkturinn og ég hef til
dæmis aldrei farið í framboð, aldrei verið
kjörinn fulltrúi neins staðar ef undan er skilin
miðstjórn Sjálfstæðisflokksins. Ég vil taka
þátt og stjórna, en ég held að í mér sé meiri
framkvæmdastjóri en frambjóðandi.“
Umræðan á lágu plani
Gætirðu þá ekki hugsað þér að fara út í
landsmálin í pólitík?
Kannski seinna, maður veit það auðvitað
aldrei og tíminn verður bara að leiða það í
ljós. En ekki eins og staðan er núna enda er
ég ánægð í mínu starfi. Þar spilar líka um-
ræðan inn í sem er því miður á afar lágu plani
á vettvangi stjórnmálanna. Hatursfull fram-
koma við stjórnmálamenn, þvert á alla flokka,
gerir þá tilhugsun ekki spennandi. Ég held að
stjórnmálamenn í öllum flokkum séu að gera
sitt besta og vilji bæta samfélagið, en umræð-
an einkennist af því að þetta sé hið versta
fólk. Gagnrýni á auðvitað alltaf rétt á sér en
svívirðingar eiga það ekki. Ég hef fylgst lengi
með umræðunni, auðvitað með því að vera
dóttir föður míns, ég fór með honum í ferðir,
sem bílstjóri eða bara fylgifiskur og fór oft í
heimsóknir niður á þing. Mér fannst alltaf
óskaplega gaman að koma niður í þinghús og
hitta þar fólk úr öllum flokkum og það var
mikil hlýja á milli þingmanna, óháð því hvar
þeir stóðu í pólitík. Ég kem oft niður á þing í
dag og þetta er breytt.“
Hvernig þá?
„Mér finnst einfaldlega allt annar bragur og
virðing fyrir þinginu kannski ekki sú sama.
Þingmenn eru í of mikilli vörn, eru hræddir
við að vera sjálfstæðir, fara sínar eigin leiðir
og vinna skipulega með aflið til verka að
vopni. Að vera valinn af fólkinu til setu á
þjóðþinginu á að vera virðingarstaða. Þá held
ég að þegar fólk hefur prófað að vinna í sveit-
arstjórnarmálum eigi það oft erfitt með að
færa sig. Þú áorkar meiru sem sést hraðar og
getur auðveldlega fylgt málunum þínum eft-
ir.“
þekkti mann sem hún væri viss um að væri
maður fyrir mig. Hún hafði kynnst honum í
Hong Kong þar sem hún býr. Mér fannst
hugmyndin út í hött, sérstaklega þegar það
kom í ljós að draumaprinsinn ætti heima á
Patreksfirði. Þangað hafði ég aðeins einu sinni
komið.“
Svo þetta er bara tilviljun seinna meira að
þið hittist?
„Já, en við áttum greinilega að hittast, en
bara seinna. Og það gerðist eftir að ég var
búin að ráða mig í starf embættismannsins í
Vesturbyggð. Erum við lík? Ekki nema á
þann hátt held ég að við erum bæði nokkuð
ofvirk, höfum svipaðan húmor og erum mikið
fjölskyldufólk. Haffi stendur líka fast á sínu,
er mjög sterkur karakter og svo er hann bara
svo skemmtilegur.“
Fyrir vestan á Hafþór stóra fjölskyldu og
alla laugardaga bjóða foreldrar hans stórfjöl-
skyldunni heim í pönnukökur og kökuhlaðborð
í anda Kristnihalds undir jökli og það vel fyrir
hádegi. Þá er setið fram eftir degi, skrafað og
prjónað og Ásthildur segist alltaf súr þegar
hún missir af pönnukökunum enda samveran
mikilvægur partur af vikunni. Sjálf er hún
einnig alin upp í stórri fjölskyldu, í fimm
systkina hópi, á tvær systur og tvo bræður.
„Við systkinin eru alin upp í mjög pólitísku
umhverfi. Bæði hjá föður og móður en einnig
hjá ömmum og öfum í báðar ættir. Foreldrar
mínir eru miklir jafnréttissinnar og lögðu
áherslu á að við hefðum öll tækifæri í lífinu til
að ná markmiðum okkar og værum ábyrgir
samfélagsþegnar.“
Heldurðu að þetta uppeldi hafi orðið til
þess að þú fórst út á þær brautir sem þú ert
á; í framlínu sveitarstjórnarmála?
„Þetta er nú líklega einnig ráðskonugenið,“
segir Ásthildur og hlær. „Þetta stjórnsama
gen. Það má nú reyndar segja um okkur öll
systkinin,“ bætir hún við en heldur því þó
fram að hún hafi verið feimið barn, eða í það
minnsta þótt óþægilegt að vera mjög áber-
andi. Þegar hún lærði stjórnamálafræðina
hefði það til dæmis legið beint við hjá mörg-
um með hennar bakgrunn að fara út í há-
48 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 7.12. 2014