Breiðholtsblaðið - 01.11.2006, Side 5
átti að hætta að tala eitthvert bull
sem þau skyldu ekki.” Nelly segir
að hún hafi farið að gráta heima
á kvöldin. Ekki viljað fara aftur í
skólann. Bara viljað fara heim og
fá vini sína heima í Georgíu. Og
hvað gerði hún þá “Ég settist á
móti henni við eldhúsborðið og
talaði við hana eins og fullorðna
manneskju. Ég sagði henni að við
værum komin hingað til þess að
vinna og til að eiga hér heima.
Við gætum ekki farið til baka og
því yrðum við að gera það besta
sem við gætum til þess að vinna
úr þessu og til þess að komast að
í hópnum. Ég sagði henni að það
lærði enginn tungumál til þess
að leika sér við hana heldur yrði
hún að byrja og gera sitt besta til
þess að reyna að læra tungumálið
sem þau töluðu. Og mér kom á
óvart hvað hún var fljót að átta
sig á þessu. Hún tók þessu eins
og fullorðin. Hún hætti að kvarta
og neita að fara í skólann en fór
þess í stað að undirbúa sig. Hún
var alveg tilbúin til að einbeita sér
að því að læra tungumálið. Hún
áttaði sig á því að hún yrði sjálf
að breyta til þess að nálgast hina
krakkana og verða ein af hópn-
um.” Nelly segir að þessi undir-
búningur, sem hún fékk í sumar-
skólanum hafi hjálpað henni mik-
ið og hreinlega nægt til þess að
hún gat strax verið með þegar
hún kom í Engjaskóla í Grafarvogi
fyrsta haustið sitt á Íslandi þar
sem hún fékk síðan aukakennslu í
íslensku fyrsta skólaárið.
Aðalatriðið er að læra
tungumálið
Dóttirin var fljót að aðlagast
nýju umhverfi en hvernig gekk
Nelly sjálfri að laga sig að þeim
breyttu aðstæðum sem búseta og
starf í nýju landi hafði í för með
sér. Hún segist hafa verið heppin
að vera með fyrstu útlendingun-
um sem komu til starfa á Eir. “Ég
byrjaði að vinna með íslenskum
konum og fyrstu tvær vikurnar á
nýja vinnustaðnum var hálfgert
sjokk. Ég var mállaus og sama
sem heyrnarlaus þar sem ég
skyldi ekki fólkið. Enskan dugði
mér nokkuð því ef ég spurði þá
fékk ég svör en fólk talaði ekki við
mig á ensku að fyrra bragði. Ég
gat ekki alltaf verið að stoppa fólk
við sína vinnu til þess að spyrja
endalaust á ensku þegar það var
að tala á sínu tungumáli. Mér leið
illa út af þessu vegna þess að ég
vildi alls ekki vera úti í horni held-
ur fá að vera með. En ég uppgötv-
aði strax ef þau voru að tala um
mig þótt ég skyldi ekki orðin. En
það var þó ekki ástæða þess að
ég vildi geta skilið um hvað var
verið að tala. Ég vildi bara geta
fylgst með hvort sem var verið að
tala um vinnuna, verkefni okkar á
vinnustaðnum, eða eitthvað sem
var að gerast úti í samfélaginu.
Ég fletti dagblöðunum en gat ekki
lesið þau. Ég skyldi bara myndirn-
ar og það er ekki nóg. Mér fannst
ég vera fötluð. Og ég varð reið út
í sjálfa mig og fann að ég yrði að
læra tungumálið.”
Að koma til þess að búa
eða vinna
Nelly segir að þörfin til þess að
læra tungumálið og komast í sam-
band við umhverfið verði meira
ef fólk ætlar að setjast að til fram-
búðar eins og hún og fjölskylda
hennar gerði. Öðru máli gegni um
fólk sem sé að koma tímabundið
til þess að vinna eða sinna ein-
hverju ákveðnu verkefni og fara
síðan aftur. “Þetta fólk er bara að
sinna ákveðnu verkefni, fá launin
sín og búið. Það hefur e.t.v. engan
áhuga á því að kynnast landi og
þjóð eða komast í félagsskap við
umhverfið hér. Þetta fólk hefur
aðeins áhuga á atvinnumarkaðn-
um en er ekkert að hugleiða þjóð-
ina sjálfa, sögu hennar og menn-
ingu enda ætlar það sér ekki að
búa hér til frambúðar. Oft kemur
fólk líka til tímabundinnar vinnu
án þess að hafa fjölskyldurnar
með sér, sendir launin sín heim
og lifir þröngu og einangruðu lífi
með vinnufélögum. Þarna er um
tvennskonar forsendur að ræða.
Annars vegar fólk sem vill búa
hér áfram en hins vegar fólk sem
aðeins kemur í smá tíma til að
vinna og hefur því ekki áhuga á
því að laga líf sitt að þjóðfélag-
inu. Atvinnumarkaðurinn kemur
líka til móts við þetta fólk. Það
vantar fleiri starfsmenn og margt
fólk frá öðrum löndum er tilbúið
til þess að vinna fyrir lægri laun
en þeir sem búa í landinu. Þetta
er bara bissniss og hefur ekkert
með málefni þess fólks að gera
sem er að hefja framtíðar búsetu
í nýju landi.” Nelly bendir á að nú
sé mun auðveldara fyrir fólk að
komast hingað, þ.a.s. fyrir fólk frá
Evrópusambandslöndum en var
þegar hún og fjölskylda hennar
komu til Íslands. “Við þurftum að
fara í gegnum mikla athugun þar
sem pappírar okkar voru skoðað-
ir gaumgæfilega. Nú er ekki einu
sinni spurt um sakavottorð ef
fólk kemur frá Evrópusambands-
löndum. Við vitum því ekki hvaða
bakgrunn það fólk hefur sem
er að koma hingað.” Nelly segir
þetta varhugavert fyrir litla þjóð
eins og Íslendinga og félagslega
stöðu hennar. Að vita ekkert um
hverskonar manneskjur það eru
sem eru að koma til landsins eða
hvað þetta fólk er að koma með
til landsins. Hún segir að vissu-
lega sé þetta byggt á lögum og
reglum Evrópusambandsins og
Íslendingar séu aðilar að þessum
reglum og geti þar af leiðandi ekki
breytt þeim. Á hinn bóginn hljóti
að vera hægt að kanna starfsrétt-
indi fólk. Hvort það hafi réttindi
í því fagi sem það ætlar að starfa
við og hverjir hafi verið vinnustað-
ir þess í heimalandinu. Hvort það
hafi raunverulega unnið eitthvað
við það sem það er að koma til
þess að gera. “Það er beðið um
meðmæli þegar Íslendingar eru
að sækja um vinnu í sínu heima-
landi. Er ekki alveg eins hægt að
biðja um meðmæli þegar fólk frá
öðrum löndum er að sækjast eftir
störfum hér á landi.”
Það var ég sem hafði
breyst
Nelly ræddi að lokum nokkuð
um samskipti fólks af erlendu upp-
runa við Íslendinga. Hún sagði að
oft gæti tekið einhvern tíma að
venjast nýju fólki og siðum þess
og venjum. “Ef ég tek dæmi af
minni þjóð þá er algengt að það
taka fólki strax opnum örmum
og klappa á axlirnar á því. Íslend-
ingar eru ekki svoleiðis. Þeir eru
ekki eins opnir. Þeir fara varlega.
Fylgjast með. Hvernig starfsmað-
ur ertu. Hvernig félagi ertu. Þeir
fylgjast með dag eftir dag og mán-
uð eftir mánuð. Þeir vilja kynnast
fólki áður en það er tekið fyllilega
í sátt. Ef maður ætlar að kynnast
Íslendingum þá verður maður
að virða þessi einkenni þeirra. Ef
maður bregst þeim ekki þá bregð-
ast þeir heldur ekki. En það tekur
tíma fyrir fólk af erlendum upp-
runa að eignast Íslendinga að vin-
um. Það er mikilvægt að ávinna
sér traust rétt eins og það er mik-
ilvægt að læra tungumálið. Ef ég
horfi á sjálfa mig þá hef ég breyst
á þessum sex árum sem ég er
búin að búa og starfa á Íslandi. Ég
hef lært af öðrum og hef e.t.v. átt
auðveldara með það vegna þess
að ég kem frá landi þar sem ólík-
ar þjóðir hafa orðið að búa sam-
an. Ég hef fundið þetta þegar ég
hef farið í heimsókn til Georgíu.
Heimalandið hefur ekkert breyst.
Það er ég sjálf sem hef breyst.
Ég er orðin hluti af þessari þjóð
þótt ég sé fædd og uppalin í öðru
landi.”
5BreiðholtsblaðiðNÓVEMBER 2006
borgarblod.is
Þú nærð lengra
í CAMEL
Vandaðir herra- og dömuskór
í miklu úrvali
SPÖNGINNI S: 587 0740 - MJÓDDINNI S: 557 1291
GLÆSIBÆ S: 553 7060 - BORGARNESI S: 437 1240
Þar sem þú kaupir skóna þína!
www.xena.is
Augl‡singasími: 511 1188 & 895 8298
ÖLL ALMENN PRENTUN
SÍMI 561 1594
895 8298
HRÓLFSSKÁLAVÖR 14
NETFANG: NES@ISHOLF.IS