Vesturbæjarblaðið - 01.01.2007, Blaðsíða 11

11VesturbæjarblaðiðJANÚAR 2007
Í gegn um líf ið taka ein stak ling-
ar að sér ólík hlut verk. Í byrj un
er ein stak ling ur inn barn, nem-
andi, fé lagi, vin ur og síð ar koma
fleiri hlut verk sem bera mis mikla
ábyrgð. Eitt af ábyrgð ar mestu
hlut verk un um er for eldra hlut-
verk ið. Þeg ar ein stak ling ur
verð ur for eldri tek ur hann að sér
vanda samt hlut verk, sem felst í
þeirri ábyrgð að ala upp ein stak-
ling sem er ánægð ur og ábyrg ur
þjóð fé lags þegn.
For eldr ar eru all ir sam mála um
að þeir vilji börn um sín um það
besta, en til þess að það geti orð-
ið er það í hönd um for eldr anna
að sjá til þess að um hverf ið styðji
við barn ið. Mót un ein stak lings er
snú ið sam spil erfða og um hverf is
og því mik il vægt að for eldri sé
ör uggt í hlut verki sínu og sæki
sér þekk ingu og stuðn ing til að
geta lagt upp lang tíma á ætl un í
að efla barn ið og móta hegð un
þess. Upp eld is að ferð ir for eldr-
anna skipta miklu máli í að móta
sjálfs mynd barna og hvort það
verð ur fært um að axla ábyrgð á
eig in hegð un og lífi.
Því meiri vinna sem lögð er
í und ir bún ing og áætl un ar gerð
fyrstu ævi ár in því meiri for vörn
er það gegn vanda síð ar. Með
góð um und ir bún ingi er ver ið að
fyr ir byggja erf ið leika í hegð un og
að lög un sem get ur orð ið vanda-
samt, tíma frekt og sárs auka fullt
verk efni að takast á við þeg ar í
óefni er kom ið.
• Hvað þarf for eldri að hafa
til að vera gott for eldri?
• Lang tíma á ætl un í upp eldi.
• Kenna æski lega hegð un.
• Vera góð fyr ir mynd.
• Nota já kvæðni í upp eldi.
• Styðja við æski lega hegð un.
For eldr ar þurfa að setja upp
lista yfir þá eig in leika sem þeir
vilja að barn ið búi yfir eft ir 10 ár.
Einnig þarf for eldri að setja upp
áætl un um hvern ig koma á þess-
um skila boð um inn í dag leg sam-
skipti við barn ið. Þeg ar áætl un in
er klár þá get ur for eldr ið far ið að
skoða það sem máli skipt ir og
mót að hegð un ina í rétta átt - með
því að taka eft ir æski legri hegð un.
Það sem hef ur mest áhrif á hegð-
un barna eru við brögð um hverf is
og einnig sú fyr ir mynd sem þar
er. Gott er að hafa í huga að hegð-
un er ekki með fædd - hún lærist,
og að bæði æski leg og óæski leg
hegð un lærist á sama hátt. Þeg ar
kenna á börn um æski lega hegð-
un þarf að hafa í huga þroska stig
barn anna. Ef for eldr arn ir eru
með vit að ir um þroska stig barn-
anna þá er mun auð veld ara að
koma leið andi upp lýs ing um til
skila og fyr ir byggja þannig vanda
hjá barn inu síð ar. Með leið andi
og mark viss um af skipt um er barn-
inu auð veld að að sýna æski lega
hegð un. Með lýsandi og skýrri
inn lögn og góðri fyr ir mynd er
barn inu hjálp að til að sýna “góða”
hegð un.
Í upp eldi barna eru nokkr ar
grunn regl ur: Í fyrsta lagi þarf
að benda barni á þeg ar þú sem
for eldri sýn ir við kom andi færni
eða hegð un. Í öðru lagi að leita
uppi tæki færi þar sem hægt er
að hvetja barn ið til að sýna æski-
lega hegð un. Í þriðja lagi að hrósa
barni þeg ar það sýn ir rétta eða
æski lega hegð un. Í fjórða lagi
að gefa barn inu fyr ir mæli um
að sýna æski lega hegð un og að
lok um að beita við eig andi við ur-
lög um þeg ar barn ið sýn ir ekki
til ætl aða hegð un. Með þess um
grunn regl um er síð an hægt að
kenna ólík at riði og auka þannig
færni barn ins.
Börn eru ólík og þurfa mis lang-
an tíma til að ná ár angri. Þannig
að það er mik il vægt að for eldr ar
hafi yf ir sýn og missi ekki sjón ar af
mark mið um. Áætl un ar gerð in þarf
stöðugt að vera upp á borð inu og
í mót un eft ir því sem barn ið eld ist
og ekki síst til að for eldr ið missi
ekki kjark og gef ist upp. Þetta er
lang tíma verk efni sem ekki verð ur
hask að af á stutt um tíma eða með
tak mörk uð um af skipt um. Upp-
eld is hlut verk ið er verk efni sem
þarf að koma inn jafnt og þétt yfir
lengri tíma til að það skili sem
best um ár angri.
Hvað er mik il vægt í upp eldi?
Frá Sig þrúði Erlu Arn ar dótt ur, sál fræð ingi og
deild ar stjóra hjá Þjón ustu mið stöð Vest ur bæj ar
Ís lenskt sam fé lag er ekki í jafn-
vægi. Um það vitn ar þensl an í
efna hags líf inu, hæstu vext ir sem
þekkj ast á vest ur lönd um, há verð-
bólga, mikl ar geng is sveifl ur, flutn-
ing ur fólks af lands byggð inni á
höf uð borg ar svæð ið, mik ill að flutn-
ing ur vinnu afls er lend is frá, skort-
ur á fólki í um önn un ar- og þjón-
ustu störf og síð ast en ekki síst
stöðugt vax andi ójöfn uð ur milli
þjóð fé lags hópa. Þetta ójafn vægi
hef ur kom ið meira róti á líf fólks
en góðu hófi gegn ir og birt ist
okk ur m.a. í vax andi streitu og
óþreyju, tíma leysi, van líð an barna
og ung linga, fíkni efna neyslu og
of beldi. Ójafn væg ið veg ur að mik-
il væg um grunn gild um í sam fé lagi
okk ar.
Ójafn væg ið er ekki inn flutt - það
er heima til bú ið. Það á rót sína að
rekja til rík is stjórn ar inn ar. Það er
af leið ing stjórn ar stefn unn ar.
Jafn að ar stefn an
Mik il væg asta verk efn ið sem
við stönd um nú and spæn is er
að koma á stöð ug leika og þróa
ís lenskt sam fé lag í sam ræmi við
hug mynd ir um al manna heill en
um leið í takt við nýja tíma.
Ég er sann færð um að jafn að-
ar stefn an er besta leið ar ljós ið í
þessu verk efni. Hún er far sælasta
stjórn mála stefn an til að byggja á
til fram tíð ar eins og sann ast best
á sam fé lög um Norð ur landa. Jafn-
að ar stefn an er í eðli sínu frjáls-
lynd, öfga laus og um burð ar lynd.
Jafn að ar stefn an legg ur áherslu
á lausn ir og er opin og for dóma-
laus gagn vart nýj um hug mynd um
hvað an sem þær koma. Jafn að-
ar fólk tel ur sig ekki vita allt best
og er óhrætt við að leita sam ráðs
við þá sem hafa þekk ingu, vit og
reynslu á hverju sviði.
Sam fylk ing in er hreyf ing jafn að-
ar fólks. Hún er flokk ur jafn að ar-
stefn unn ar á Ís landi.
Sam ráð eða átök
Rík is stjórn in hef ur ekki ástund-
að sam ráð í mik il væg ustu hags-
muna mál um þjóð ar inn ar. Hún hef-
ur far ið sínu fram í hag stjórn inni
án þess að skeyta um við vör un ar-
orð fjár mála stofn ana, Seðla banka,
að ila vinnu mark að ar ins eða ann-
arra. Í um hverf is mál um hef ur hún
lát ið mót mæli fólks ins í land inu
sem vind um eyru þjóta. Hún hef-
ur troð ið illsak ir við ör yrkja og
aldr aða. Hún setti þjóð ina á ann-
an end an í fjöl miðla mál inu, knúði
fram órétt lát ar breyt ing ar á eft ir-
laun um þing manna og ráð herra,
studdi inn rás ina í Írak í trássi við
þjóð ar vilja og ástund aði leyni-
makk í varn ar mál um. Stjórn ar and-
stöð una hef ur hún ekki virt við-
lits. Vegna alls þessa er ís lenskt
sam fé lag ekki í jafn vægi.
Þessi stjórn ar stefna er full-
reynd. Eft ir næstu kosn ing ar þarf
að mynda nýja rík is stjórn sem er
til bú in til að taka upp ný vinnu-
brögð og veita sam tök um fólks ins
í land inu að ild að út færslu þeirr-
ar stefnu sem fær braut ar gengi í
kosn ing um.
Írska leið in - og sú
ís lenska
Víða er lend is hafa ver ið þró að-
ar sam ráðs að ferð ir sem vel hafa
gef ist. Írska efna hagsund rið á t.d.
rót sína að rekja til víð tæks sam-
komu lags sem gert var árið 1987
milli stjórn valda og fjöl margra
al manna sam taka þar sem stefna
var mörk uð fyr ir írskt sam fé lag til
næsta ára tug ar. Þetta hef ur síð an
ver ið end ur tek ið nokkru sinn um
og vak ið at hygli víða um lönd. Í
byrj un síð asta árs var gert sam-
komu lag sem nær til árs ins 2016.
Að ild að því eiga sam tök at vinnu-
lífs og launa fólks, sam tök eldri
borg ara og ör yrkja, bænda sam-
tök, ferða mála sam tök, um hverf-
is vernd ar sam tök, sam tök ungs
fólks og mar vís leg önn ur al manna-
sam tök.
Í hinu nýja sam komu lagi er
stefn an sett á þá fram tíð ar sýn að
Ír land verði kraft mik ið, al þjóð legt
sam fé lag og hag kerfi sem byggi á
fullri þátt töku allra og leggi mikla
áherslu á fé lags legt rétt læti og
efna hags þró un sem sé í senn
sjálf bær og stand ist sam keppni á
al þjóða mark aði. Sam komu lag ið
tek ur til stefnu í efna hags mál um,
set ur ramma um rík is út gjöld og
launa þró un á vinnu mark aði, legg-
ur lín ur um starfs mennt un, eft ir-
laun og úr ræði í jafn rétt is mál um,
fjall ar um þró un op in berr ar þjón-
ustu og margt fleira.
Ís lenska þjóð ar sátt in frá ár inu
1990 var vís ir að sam komu lagi í
þessa veru og lagði ásamt með
að ild inni að EES grunn inn að efna-
hags þró un síð asta ára tug ar. Þessi
sátta leið fékk hins veg ar að deyja
drottni sín um í tíð nú ver andi rík is-
stjórn ar. Það er tíma bært að blása
í hana nýju lífi og stofna til form-
legs sam ráðs við þá fjöl mörgu
að ila í ís lensku sam fé lagi sem
hafa hags muni af því að kom ið
verði á jafn vægi og mót uð sam eig-
in leg sýn um hvert skuli stefna á
kom andi árum. Að þessu vill Sam-
fylk ing in vinna í nýrri rík is stjórn
und ir merkj um frjáls lyndr ar jafn-
að ar stefnu.
Ingi björg Sól rún Gísla dótt ir,
for mað ur Sam fylk ing ar inn ar
Sátt máli um nýtt jafn vægi
Ingi björg Sól rún Gísla dótt ir, for mað ur Sam fylk ing ar inn ar, með
Jórunni Viðar, tónskáldi í Alþingishúsinu.
Nýtt ár - Heilsan í forgang
Rope yoga á Eiðistorgi
Byrjenda- og framhaldsnámskeið
hefjast í janúar 2007
Morgun og síðdegistímar
Skráning er hafin
Uppl. í síma: 895 9016
so@hive.is