Dagblaðið Vísir - DV - 31.07.2013, Blaðsíða 10

10 Fréttir 31. júlí 2013 Miðvikudagur
M
ethúsalem Þórisson
sem lést úr hjartaá­
falli á heimili sínu þann
14. júní síðastliðinn fór
tveimur dögum áður
á Læknavaktina á Smáratorgi. Þá
hafði hann verið mjög slappur í
þrjá daga og kvartað undan verkj­
um aftan í hálsi sem leiddu niður í
öxl. Læknirinn tjáði honum að þeir
stöfuðu af þreytu og sendi hann
heim með lyfseðil fyrir verkja­
lyfjum. Þetta segir Elda Thorisson­
Faurelien, eiginkona hans. Tveim­
ur dögum síðar fannst hann látinn
eins og áður greinir.
Afgreitt sem þreyta
„Hann byrjaði að finna til á mánu­
deginum. Þá kvartaði hann undan
því að vera hálf þreyttur og slapp­
ur,“ segir Elda, sem á augsýnilega í
miklum erfiðleikum með að tala um
málið enda enn yfirkomin af sorg, en
heldur áfram: „Hann var ekki mjög
mikið veikur en samt með einhvern
verk aftan í hálsi, sem leiddi niður
í öxlina. Á miðvikudaginn sagðist
hann vera orðinn verri og ákvað því
að fara á Læknavaktina um kvöldið.
Læknirinn sagði honum að þetta
væri að öllum líkindum einungis af­
leiðing af þreytu og streitu og sendi
hann heim með lyfseðil. Auk þess
benti hann honum á að vera bara
heima næstu daga til að hvíla sig. Á
fimmtudaginn var hann jafn slapp­
ur og enn þá með verkina. Á föstu­
daginn var hann ögn hressari og
kom upp í vinnu til að spjalla við ein­
hvern mann, og fór svo aftur heim til
að hvíla sig. Þegar ég svo kom heim
um kvöldið var hann dáinn.“
Elda er ósátt við meðhöndlun
læknis Læknavaktarinnar á Methú­
salem og á erfitt með að kyngja því
að hann hafi ekki komið auga á
hið raunverulega mein. „Ég á erfitt
með að skilja þetta. Ég skil ekki
hvers vegna hann var ekki sendur
til annars læknis, í stað þess að af­
greiða þetta bara sem þreytu. Það
er erfitt fyrir mig að skilja þetta.“
Málið til landlæknis
Þórður G. Ólafsson er yfirlæknir
læknavaktarinnar. Hann vildi ekki
tjá sig um málið þegar eftir því var
leitað. Hann segir þó að honum hafi
ekki borist kvörtun vegna málsins.
„Það þurfa að berast kvartanir frá
aðilum málsins. Ef þeir eru ósáttir
þá geta þeir talað við mig og beðið
mig að skoða málið. Í alvarlegri
málum beina menn kvörtunum sín­
um til landlæknisembættisins,“ seg­
ir Þórður.
Bróðir Methúsalems, Snorri
Þóris son, segir að fjölskyldan muni
að öllum líkindum tilkynna málið
til landlæknisembættisins. „Það er
ástæðulaust að láta hjá líða að skoða
svona mál. Þetta er alvarlegt mál. Ég
held að læknisþjónustan sé orðin
svolítið þannig, að þetta er eins og
að fara á lestarstöð. Það eru of fáir
læknar að skoða of mikið af fólki á
of skömmum tíma; þá geta mannleg
mistök átt sér stað,“ segir Snorri en
bætir við að fjölskyldan bíði nú eft­
ir endanlegum krufningarskýrslum
sem muni varpa skýrara ljósi á málið.
Söknuður
„Hann var ástin í lífi mínu og ég
sakna hans ósegjanlega mikið,“
segir Elda um eiginmann sinn en
þau felldu hugi saman árið 2005
þegar Methúsalem heimsótti lítinn
grunnskóla í fátæku hverfi í Carre­
four Feuilles í Port­Au­Prince, höf­
uðborg Haítí. Elda rak skólann og
starfaði sem skólastjóri, og leist
strax vel á þennan húmanista frá
Íslandi. Hrifningin var gagnkvæm
og þau giftu sig sama ár. Aðspurð
hvað það var sem heillaði hana við
Methúsalem segir Elda: „Hann var
alltaf glaður og kom fram við alla af
virðingu.“
Elda á soninn Þóri úr fyrra sam­
bandi. Methúsalem hafði geng­
ið honum í föðurstað og Elda segir
að þau sakni hans bæði mjög mik­
ið. „Hann var rosalega góður maður
og það var algjört sjokk að koma að
honum látnum,“ segir Elda en þau
hjónin áttu saman kaffihúsið Café
Haítí á Geirsgötu. Nú á og rekur
Elda það ein. „Það er svolítið erfitt
finnst mér að þurfa að sjá um þetta
allt ein núna, bæði uppeldi Þóris og
kaffihúsið.“
Baráttumaður
Methúsalem fæddist í Reykjavík 17.
ágúst 1946. Hann var einn af for­
svars mönnum Húmanistaflokks­
ins, sem bauð fram í síðustu
alþingis kosningum og var ötull
baráttu maður fyrir manneskjulegra
sam félagi, lausu við tangarhald
fjármála aflanna. Methúsalem lætur
eftir sig eiginkonuna Eldu, og tvær
dætur, Fríðu og Jóhönnu. n
250 kvartanir árlega
Sigurður Guðmundsson, fyrrverandi landlæknir, vinnur nú að
rannsókn á læknamistökum og öðrum óhöppum á sjúkrastofnunum
landsins. Hann segir að um það bil 250 kvartanir berist árlega til
landlæknisembættisins, sem snerta meint óhöpp í heilbrigðisþjón-
ustu. „Um það bil þriðjungur eða helmingur af þeim kvörtunum eru
taldar vera á rökum reistar.“
Rannsóknarhópurinn hefur ekki komist að neinni niðurstöðu enn
þá, en Sigurður segir að útlit sé fyrir að hlutfall þeirra sem verða fyrir
barðinu á læknamistökum og öðrum óhöppum sé svipað hér og í sam-
anburðarlöndunum. „Við erum að vinna þetta eftir sömu aðferðarfræði
og notuð hefur verið í átta öðrum rannsóknum í nálægum löndum:
Bandaríkjunum, Bretlandi, Danmörku, Svíþjóð og víðar. Til þess að gera langa sögu stutta þá
kemur í ljós í þessum rannsóknum, sem vissulega voru gerðar á stærri sjúklingahópi, að sirka
8–9 prósent af fólki sem leggst inn á spítala verður fyrir einhverju óhappi, ekki vegna sjúk-
dómsins, heldur vegna heilbrigðisþjónustunnar. Um það bil 40 prósent af þessum óhöppum
eru talin vera þannig að það hafði mátt koma í veg fyrir þau,“ segir Sigurður en rannsókn hans
nær ekki til þeirrar heilbrigðisþjónustu sem heilsugæslan – og læknavaktin – veitir. Engar tölur
eru til um fjölda mistaka sem þar verða.
„Hann
var ástin í
lífi mínu“
n Eiginkona Methúsalems ósátt við læknismeðferð
n Sendur heim af Læknavaktinni n Dó úr hjartaáfalli tveimur dögum síðar
Stuðningur við aðstandendur
Þann 12. janúar 2013 stofnaði Auðbjörg Reynisdóttir félagið Viljaspor,
hvers markmið er að veita fólki, og aðstandendum þeirra, sem telja
sig hafa orðið fyrir læknamistökum stuðning. Hún missti sjálf son
sinn vegna slíkra mistaka. „Félagið beitir sér fyrir því að það sé betur
tekið á svona málum. Það er tekið mjög illa á svona málum. Ég hef
sjálf rekið þrjú mál í gegnum kerfið og þekki það frá fyrstu hendi. Allir
í stjórn félagsins hafa líka þurft að reka sig á þetta,“ segir Auðbjörg
sem vitnar auk þess í fyrirlestur sem fyrrverandi landlæknir Bretlands
hélt hér á landi um læknamistök. „Hann fullyrti, með heimfærslu frá
breskum tölum, að 2.500 sjúklingar lentu í læknamistökum, og af þeim
létust 250 manns,“ segir Auðbjörg, en miðað við orð Sigurðar er slík heimfærsla ekki óeðlileg.
Auðbjörg segir forsvarsmenn heilbrigðiskerfisins ekki vilja horfast í augu við alvarleika málsins
og telur að nær ómögulegt sé fyrir fórnarlömb læknamistaka eða fjölskyldur þeirra að ná fram
réttlæti í málum sem þessum. „Sjálf missti ég son árið 2001. Læknarnir greindu hann vitlaust
og hjúkrunarfræðingarnir tóku ekki mark á mínum kvörtunum. Þó landlæknisembættið hafi
að lokum komist að þeirri niðurstöðu að um mistök hafi verið að ræða þá fékk ég engar bætur
eða viðurkenningu frá spítalanum þar sem málið fyrndist á meðan að fjallað var um það, svo
langan tíma tók það.“ n
Baldur Eiríksson
blaðamaður skrifar baldure@dv.is
Methúsalem Þórisson
Fæddur 17. ágúst 1946
Dáinn 14. júní 2013
„Hann var alltaf
glaður og kom
fram við alla af virðingu
Elda Thorisson-Faurelien
Á erfitt með að skilja hvers
vegna læknir Læknavaktarinnar
gaf einkennum Methúsalems
ekki frekari gaum. Hann dó
tveimur dögum síðar.
Mynd SigTryggur Ari