Hagskýrslur um utanríkisverslun - 1919, Síða 12

10
Yerslunarskýrslur 191G
20
afgang af viðskiftunum við útlönd, sem þeir hafi getað lagt upp.
þegar aðfluttu og útfluttu vörunni er jafnað saman, verður að
hafa það hugfast, að öllu rneiri líkur eru til, að aðílutta varan sje
of lágt talin í verslunarskýrslunum heldur en útflutta varan, vegna
þess að mestur hluti útfluttu vörunnar er sjávarafurðir, sem svarað
er af útflutningstolli, og má því leiðrjetta skýrslurnar um þær eftir
útflutningsgjaldsreikningunum, en aðfluttar tollvörur, þær sem leið-
rjetta má skýrslur um á sama hátt eftir tollreikningum, nema ekki
eins miklum hluta af öllum aðfluttu vörunum. Annað atriði, sem
líka kemur til greina, er það, að nokkur hluti af andvirði útfluttu
vörunnar rennur alls ekki til landsmanna, og verður því ekki varið
til þess að borga með aðfluttu vöruna. Hvalveiðarnar og mikið af
sildveiðunum hjer við land hefur undanfarin ár verið rekið af út-
lendingum (einkum Norðmönnum), sem ekki hafa verið búsettir
hjer nema nokkurn hluta ársins, en haft aðalbækistöð sína utan-
lands. Það sem þessir útlendu atvinnurekendur hafa fengið fyrir út-
fluttar vörur umfram kostnaðinn við rekstur atvinnunnar hjer við
land rennur ekki inn í landið, og verður ekki talið landsmönnum
til tekna. Samkvæmt skýrslu konsúls Dana i Stavanger skiftist það
sem saltað var af sild á íslandi árið 1916 þannig milli þeirra þjóða,
sem þátt tóku i síldveiðunum:
Afli íslendinga... 201 557 tunnur eða 50.g°/o
— Norðmanna .... 152 651 — — 38.3—
— Svía........... 31 054 — — 7.8—
— Dana........... 13 227 — — 3.3—
Tunnutalan af söltu síldinni, sem út úr þessu fæst alls, 398 489
tunnur, er töluvert hærri heldur en tunnutala útfluttrar sildar á ár-
inu. Mismunurinn getur að nokkru stafað af því, að síld sú, sem
söltuð var á árinu, mun ekki öll hafa verið flutt út á árinu, en
mest mun hann að líkindum stafa af því, að tunnurnar eru hjer
sennilega taldar »óafpakkaðar«, en þær eru venjulega fluttar út »af-
pakkaðar«.
Auk þess eru fleiri atriði, sem ekki koma í Ijós í skýrslunum
um aðfluttar og útfluttar vörnr, en hafa þó áhrif á greiðslujöfnuð-
inn milli íslands og útlanda, svo sem fje það, er útlendir ferðamenn
eyða hjer, sala á forða til útlendra skipa hjer við land, ágóði inn-
lendra umboðsmanna, vextir af erlendum verðbrjefum í eigu lands-
manna o. fl. og hinsvegar arður af erlendum verslunum og öðrum
erlendum atvinnufyrirtækjum hjer á landi, vextir af erlendum skuld-
um o. fl. Af þessu er auðsætt, að eigi nægir að bera að eins saman