Dagblaðið Vísir - DV - 06.07.2011, Blaðsíða 2

2 | Fréttir 6. júlí 2011 Miðvikudagur
„Ég er formaður Félags Litháa á Ís-
landi. Í gær fékk ég um tuttugu símtöl
frá Íslendingum þar sem ég var með-
al annars spurð að því hvort það væri
siður í Litháen að losa sig við börn
á þann hátt sem unga konan gerði,“
segir Lolita Urboniene sem segir
umfjöllun fjölmiðla um mál ungu
konunnar sem setti nýfætt barn sitt í
ruslagám síðastliðinn laugardag hafa
ýtt undir fordóma í garð Litháa á Ís-
landi.
Börnin spurð
„Okkur finnst sárt að það sé alltaf
bent á að stelpan sé frá Litháen. Hún
hefði getað verið frá hvaða landi sem
er. Við vitum ekki af hverju hún gerði
þetta og þetta er mikill harmleikur,“
segir Lolita og bætir við að börn og
unglingar frá Litháen hafi lent í því
að þurfa að svara fyrir gjörðir kon-
unnar.
„Ég veit til þess að börn og ung-
lingar frá Litháen vilja ekki fara út
vegna þess að aðrir krakkar eru að
spyrja þau út í þetta mál. Þau eru
spurð af hverju konan hafi gert þetta
og hvort að þetta sé siður í þeirra
landi. Börn okkar og unglingar geta
ekki tekið ábyrgð á þessu. Okkur
finnst þetta jafnhræðilegt og öll-
um öðrum, en það er ekki okkar að
dæma þetta. Það er fyrir dómara,
Guð, hana sjálfa og fjölskyldu henn-
ar. Að benda svona á þjóðernið og
segja að allir Litháar séu svona er alls
ekki rétt. En þau upplifa mikla for-
dóma út af þessu máli og ég veit að
mörg þeirra vilja ekki segja að þau
séu frá Litháen.“
Miklir fordómar
Lolita segir fordóma í garð Litháa
ekki vera nýja af nálinni og að fé-
lag Litháa á Íslandi hafi meðal ann-
ars verið stofnað til að breyta þeirri
mynd sem margir hafa á Litháum.
„Við viljum sýna Íslendingum og
fólki af öðrum þjóðernum sem býr
hér að við erum ekki öll glæpamenn.
Þegar koma upp mál sem tengjast
Litháum, eins og til dæmis mansals-
málið, þá magnar það upp fordóm-
ana og skemmir allt það góða starf
sem við höfum unnið. En fordómarn-
ir hafa verið miklir í gegnum tíðina og
ég veit um dæmi þar sem ungur mað-
ur frá Litháen, sem talar fullkomna ís-
lensku og á íslenska kærustu, var að
skemmta sér með íslensku fólki niðri
í bæ en var útilokaður þegar hann
sagði þeim hvaðan hann væri. Eins og
hann væri glæpamaður.
Ég veit líka að margir unglingar
nota íslensk nöfn þegar þeir eru að
kynna sig og skammast sín fyrir að
vera Litháar. Þegar það er sífellt ver-
ið að fjalla um í fjölmiðlum að kon-
an hafi verið frá Litháen gerir það
ástandið enn verra.
Kunningi minn sem var með
litháíska fánann í bílnum sínum var
stoppaður af lögreglunni sem leitaði
í bílnum hátt og lágt. Hann spurði
lögregluna hvað hann hefði gert og
hvort það væri glæpur að vera með
þennan fána í bílnum. Lögreglan
sagði að ástæðan væri sú að litháísk-
ir glæpamenn væru mikið vandamál
á Íslandi. Þetta eru bara fordómar.“
Geta ekki leitað uppi fólk í
vandræðum
Um 1.477 Litháar eru skráðir í þjóð-
skrá og af þeim búa um 800 í Reykja-
vík og 300 eru börn. Lolita segir fé-
lag Litháa á Íslandi vera mjög virkt
og góð mæting sé á allar uppákomur
á vegum þess. Félagið aðstoðar fólk
sem flyst hingað frá Litháen ef þess
er óskað.
„Fólk spyr mig hvort ég þekki
stelpuna sem setti barnið í gáminn
og hvað við ætlum að gera vegna
þessa máls. En við getum ekki gert
neitt annað en það sem við höfum
verið að gera. Við erum með heima-
síðu fyrir Litháa sem hér eru búsett-
ir þar sem eru upplýsingar um hvert
fólk getur leitað ef það lendir í vand-
ræðum. Auðvitað hjálpum við líka
fólki ef það leitar til okkar en við
getum ekki leitað uppi alla þá sem
sem gætu mögulega átt í vandræðum
ef þeir segja ekki frá þeim.“
Rannsakar hvernig Litháar hafa
aðlagast samfélaginu
Lolita hefur búið hér í sex ár og tal-
ar nær lýtalausa íslensku. Hún er um
þessar mundir að skrifa meistararit-
gerð sem fjallar um aðlögun Litháa
og Pólverja sem búa á Íslandi að ís-
lensku samfélagi en hún stundar
nám í mannauðsstjórnun við Há-
skóla Íslands.
„Niðurstöðurnar sýna að Litháar
og Pólverjar aðlagast vel félagslega.
Þeir eru aftur á móti ekki virkir í
stjórnmálum. Kjósa ekki í kosning-
um og bjóða sig ekki fram. Verst er
þó útkoman í sambandi við atvinnu
og hvort fólk sé í störfum sem hæfir
menntun þess eða starfsreynslu. Af
þeim áttatíu og þremur sem svöruðu
könnun sem ég lagði fram voru sex-
tíu og fjórir með háskólamenntun.
Um það bil tíu af þeim sem eru með
háskólamenntun voru í vinnu sem
hæfði þeirra menntun. Flestir eru að
vinna í fiski og skúringum. Þessu þarf
að breyta.“
Lolita segir að félag Litháa muni
halda áfram að reyna að bæta ímynd
þeirra og bendir á að félagið sé öllum
opið, líka Íslendingum.
„Við hittumst einu sinni í mánuði
og gerum eitthvað skemmtilegt sam-
an. Við höfum til dæmis verið með
veiðikeppnir, mömmu- og pabba-
daga og kennslu í lítháísku fyrir börn
svo eitthvað sé nefnt. Við erum líka
með körfuboltalið sem hefur tekið
þátt í keppnum með góðum árangri.“
„Ég veit til þess að
börn og unglingar
frá Litháen vilja ekki fara
út vegna þess að aðrir
krakkar eru að spyrja þau
út í þetta mál.
FORDÓMAR Í GARÐ LITHÁA
VEGNA BARNSLÁTS
n Segir litháísk börn hafa þurft að svara fyrir gjörðir ungu stúlkunnar sem lét barn
sitt í ruslagám n Margir vilja ekki segja að þeir séu frá Litháen vegna fordóma
Vill bæta ímynd Litháa
Lolita Urboniene, formaður
Félags Litháa á Íslandi, segir
umfjöllun um ungu konuna sem
skildi nýfætt barn sitt eftir í
ruslagámi síðastliðinn laugardag
hafa ýtt undir fordóma í garð
Litháa.
Barnslát enn í rannsókn
Agné hefur ekki enn verið formlega yfirheyrð vegna málsins:
Búið er að kryfja lík kornabarns-
ins sem fannst látið við Hótel Frón
á laugardag. Engar upplýsingar fást
frá lögreglu um það hvort barnið hafi
verið á lífi þegar móðir þess setti það
í ruslagám fyrir utan Hótel Frón á
laugardag.
Móðirin, Agné Krataviciuté, ligg-
ur enn á sjúkrahúsi að jafna sig eft-
ir fæðinguna. Hún hefur ekki verið
formlega yfirheyrð vegna málsins
en samkvæmt Friðriki Smára Björg-
vinssyni, yfirlögregluþjóni hjá lög-
reglunni í Reykjavík, hefur lögreglan
þó talað við konuna og spurt hana
spurninga er varða atvik málsins.
Friðrik Smári segir enn ekki vit-
að hvort Agné hafi gert sér grein fyr-
ir því að hún væri barnshafandi eða
verið í afneitun með óléttuna. Miklu
máli skiptir varðandi refsirammann
hvort hún hafi gert sér grein fyrir því
að hún væri barnshafandi eða ekki.
Hafi hún vitað það kunni að vera um
skipulagðan verknað að ræða og get-
ur hún þá átt allt að sextán ára fang-
elsisvist yfir höfði sér.
Leitað að vísbendingum
Agné, sem er tuttugu og eins árs,
mætti til vinnu á Hótel Fróni í Reykja-
vík að morgni laugardags en talið er
að hún hafi fætt barnið um tíuleyt-
ið. Hún hringdi í fyrrverandi kær-
asta sinn og bað hann um að sækja
sig. Hún var með miklar blæðingar
og kviðverki og keyrði hann hana á
bráðamóttöku. Það var um klukkan
ellefu sem hún var lögð inn á bráða-
móttöku Landspítalans. Agné neit-
aði því að hafa verið barnshafandi en
læknar urðu þess hins vegar fullviss-
ir að hún hefði stuttu áður alið full-
burða barn.
Læknar gerðu lögreglu viðvart
um hádegisbil og var þá hafin leit að
barninu. Það fannst ekki fyrr en síð-
degis í ruslagámi við hótelið og því
virðist sem það hafi látist þar á með-
an móðirin lá á spítalanum.
Lögreglan leitaði á heimili Agné í
Þórufelli þar sem hún býr ásamt fyrr-
verandi unnusta og þremur öðrum
karlmönnun. Lögreglan lagði hald
á tölvu og tölvubúnað en þar gætu
leynst vísbendingar um hvort Agné
hefði vitað að hún væri barnshaf-
andi.
Bar sig vel
Bæði fyrrverandi unnusti Agné og
F r j á l s t , ó h á ð d a g b l a ð
4.–5. júlí 2011 75. tbl. 101. árg. leiðb. verð 429 kr. mánudagur og þriðjudagur
Fréttir 12–13
n Barnið fannst látið í ruslagámin Hún sagðist bara vera með hitan „Við erum öll í miklu áfalli“
Agné fæddi bArnið í kAffipásuHArMLEikur
á HÓTEL frÓni
„Hún bar sig
afar vel
reykjavík
í órækt! n Sláandi munur á Reykjavík og Seltjarnarnesi
Klósettleki
hjá iceland
Express
n Blávatn lak til farþega
rEykjAvík
á spEnA
LAnds-
byggðAr
n „landsbyggðin er yfirskattlögð“
píTsu-
ÞrOT
páLMA
nefna þau
barnið
gucci?
n Fjórða
barnið á
leiðinni
Beckham-hjónin:
sALTið
gETur
drEpið
Mál skekur Bandaríkin:
MyrTi HÚn
bArnið siTT?
Vissu ekki um tengsl dómara
við Exeter
Fréttir 8
Fréttir 2–3
Fréttir 4
Fólk 28
Neytendur 15
Fréttir 6
Erlent 16
Fréttir 10
Sv
ið
Se
t
t
M
y
n
d
Fannst látið í ruslageymslu Ungabarnið fannst látið í ruslagámi við Hótel Frón á
Laugavegi á laugardaginn.
Hanna Ólafsdóttir
blaðamaður skrifar hanna@dv.is